Βραζιλιάνικες γενικές εκλογές 2022
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Στις 2 Οκτωβρίου 2022 διεξήχθησαν[1][2] γενικές εκλογές στη Βραζιλία για να εκλεγούν ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας, καθώς και τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας. Επίσης εκλέχτηκαν οι κυβερνήτες, οι αντικυβερνήτες και οι βουλευτές όλων των πολιτειών της Βραζιλίας. Στις προεδρικές εκλογές, τις εκλογές που τράβηξαν περισσότερο την προσοχή του κόσμου, αναδείχθηκε νικητής ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα: συγκέντρωσε, στον δεύτερο γύρο, το 50,9% των ψήφων, έναντι του 49,1% που συγκέντρωσε ο αντίπαλός του, Ζαΐρ Μπολσονάρο.[3]
Στις προεδρικές εκλογές, η αναμέτρηση ήταν ουσιαστικά μεταξύ δύο υποψηφίων: του πρώην αριστερού προέδρου Λούλα ντα Σίλβα και του νυν ακροδεξιού προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρο. Ο Λούλα ντα Σίλβα έχει διατελέσει δύο φορές πρόεδρος της Βραζιλίας, την περίοδο 2003 με 2011. Το 2018 επιχείρησε να θέσει ξανά υποψηφιότητα για πρόεδρος, όμως καταδικάστηκε σε 8 χρόνια φυλάκιση για σκάνδαλα διαφθοράς.[4][5] Ωστόσο, το 2019 το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την καταδικαστική ετυμηγορία, λόγω «έλλειψης αποδείξεων».[6] Έτσι, ο Λούλα ελευθερώθηκε από τη φυλακή και μπόρεσε να βάλει υποψηφιότητα για τις εκλογές του 2022. Ο Μπολσονάρο εκλέχτηκε αρχικά πρόεδρος το 2018. Στα τέσσερα χρόνια της προεδρίας του η αποψίλωση του δάσους του Αμαζονίου,[7] ξαναγύρισε στα επίπεδα του 2005, ύστερα από μια δεκαετία μείωσης του φαινομένου. Οι επικριτές του τον κατηγορούν επίσης και για τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων Βραζιλιάνων, λόγω του σκεπτικισμού του στην επιβολή μέτρων αποτροπής εξάπλωσης του COVID-19.[8]
Αυτές ήταν οι ένατες γενικές εκλογές στη χώρα που διεξήχθησαν μετά τη υιοθέτηση του Συντάγματος της Βραζιλίας του 1988.
Remove ads
Εκλογικό σύστημα

Σύμφωνα με το σύνταγμα της Βραζιλίας, κάθε τέσσερα χρόνια διεξάγονται γενικές εκλογές. Από αυτές αναδεικνύονται οι αντιπρόσωποι του λαού για την εκτελεστική και τη νομοθετική εξουσία, τόσο σε ομοσπονδιακό επίπεδο, όσο και σε πολιτειακό. Με άλλα λόγια, σε ομοσπονδιακό επίπεδο εκλέγονται:
- Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Βραζιλίας
- Το ένα τρίτο των μελών της Γερουσίας της Βραζιλίας
- Όλα τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων
Αντίστοιχα, σε κάθε πολιτεία της Βραζιλίας ξεχωριστά εκλέγονται:
- Ο Κυβερνήτης και ο αντικυβερνήτης της κάθε πολιτείας
- Οι βουλευτές της τοπικής βουλής
Εκλογές Εκτελεστικής εξουσίας
Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας εκλέγεται με πλειοψηφικό σύστημα δύο γύρων. Για να εκλεγεί ένας υποψήφιος πρόεδρος από τον πρώτο γύρο, θα πρέπει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων, δηλαδή άνω του ποσοστού 50%. Εφόσον κανένας υποψήφιος δεν ξεπεράσει αυτό το όριο από τον πρώτο γύρω, διεξάγεται, έπειτα από λίγο καιρό, ένας δεύτερος γύρος, στον οποίο συμμετέχουν μόνο οι δύο υποψήφιοι που είχαν πάρει τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο. Ο νικητής του δεύτερου γύρου των εκλογών, γίνεται Πρόεδρος της Βραζιλίας. Κάθε υποψήφιος πρόεδρος, κατεβαίνει στις εκλογές με έναν συνυποψήφιο, στο ίδιο ψηφοδέλτιο. Ο συνυποψήφιος αυτού που νίκησε τις εκλογές γίνεται Αντιπρόεδρος της Βραζιλίας.[10]
Το ίδιο ακριβώς σύστημα ακολουθείται και για την εκλογή του κυβερνήτη και του αντικυβερνήτη της κάθε πολιτείας.
Εκλογές Νομοθετικής εξουσίας
Το Κογκρέσο της Βραζιλίας είναι διθάλαμο, δηλαδή διαθέτει μία άνω βουλή, τη Γερουσία, και μία κάτω βουλή, τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει 513 μέλη. Οι βουλευτές έχουν θητεία 4 ετών. Συνεπώς κάθε 4 χρόνια ανανεώνεται το σύνολο των βουλευτών. Οι βουλευτές εκλέγονται από πολυεδρικές περιφέρειες, με αναλογικό σύστημα, σύμφωνα με τη μέθοδο Ντ' Οντ.[11]
Η Γερουσία έχει διαφορετική σύνθεση: κάθε πολιτεία εκλέγει 3 γερουσιαστές για την εκπροσωπούν. Δεδομένου ότι οι Πολιτείες της Βραζιλίας είναι 27 στον αριθμό, η Γερουσία έχει 81 μέλη. Ωστόσο, οι γερουσιαστές έχουν οκταετή θητεία. Στις εκλογές κάθε 4 χρόνια, τη μία φορά ανανεώνεται ο ένας από τους τρεις γερουσιαστές κάθε πολιτείας, ενώ στις επόμενες εκλογές ανανεώνονται οι άλλες δύο έδρες. Το 2018 είχαν ανανεωθεί τα 2/3 των εδρών της Γερουσίας (ανανεώθηκαν οι 2 από τις 3 έδρες κάθε πολιτείας), οπότε στις εκλογές του 2022 ήταν προς εκλογή το άλλο 1/3 των εδρών. Στις εκλογές των Γερουσιαστών ισχύει το απλό πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα.[12]
Remove ads
Υποψήφιοι προεδρικής εκλογής
Παρόλο που υπήρχαν συνολικά 13 υποψήφιοι για την Προεδρία και την Αντιπροεδρία της Βραζιλίας, τελικά στις εκλογές μόνο 4 από αυτούς συγκέντρωσαν ποσοστό μεγαλύτερο του 3%. Οι υπόλοιποι συγκέντρωσαν πολύ μικρά ποσοστά, μικρότερα από 1%. Αναλυτικά, τα 4 ζευγάρια υποψηφίων που έλαβαν τουλάχιστον 3% των ψήφων στις εκλογές, παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα.[13][14]
Ο Λούλα ντα Σίλβα επέστρεψε στην πολιτική της Βραζιλίας αφότου ένα δικαστήριο ανέτρεψε την ποινή τη φυλάκισής του, λόγω ελλιπών αποδείξεων. Η ποινή αυτή τού είχε επιβληθεί αρχικά το 2018 και σχετιζόταν με υποθέσεις διαφθοράς κατά την περίοδο που ήταν πρόεδρος της Βραζιλίας (2003-2011).[15] Στην προεκλογική του εκστρατεία εστίασε στη στήριξη των φτωχών, καθώς και στην προστασία του δάσους του Αμαζονίου.[16] Για συνυποψήφιό του, για τη θέση του Αντιπροέδρου, επέλεξε τον κεντρώο Γκεράλντο Αλκμίν, πρώην πολιτικό του αντίπαλο. Τον είχε αντιμετωπίσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2006. Ο Αλκμίν ήταν επίσης πρώην κυβερνήτης του Σάο Πάολο.[17]
Ο ακροδεξιός Ζαΐρ Μπολσονάρου ήταν ο απερχόμενος πρόεδρος της Βραζιλίας στις εκλογές, που επιδίωκε επανεκλογή. Υιοθετεί γενικά εθνικιστικές και συντηρητικές απόψεις. Παράλληλα, κατηγορήθηκε έντονα ότι στην προεδρία του εφάρμοσε νεοφιλελεύθερες πολιτικές, αλλά το ακόμα σοβαρότερο ήταν ότι απαξίωσε τη δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, κάτι που τον έφερε στο στόχαστρο της διεθνούς κοινότητας.[18] Κατά την προεκλογική περίοδο ο Μπολσονάρου αμφισβήτησε επανειλημμένα την αδιαβλητότητα του Βραζιλιάνικου εκλογικού συστήματος. Συγκεκριμένα θεωρεί ότι το σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας που χρησιμοποιείται μπορεί εύκολα να νοθευτεί.[19] Μάλιστα δηλώνει έτοιμος να μην αποδεχθεί ενδεχόμενη ήττα του στις εκλογές, αν παρατηρούσε νοθεία. Τον Μάιο του 2022 είχε καλέσει τον στρατό να διεξάγει καταμέτρηση των ψήφων, παράλληλα με την επίσημη, για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των εκλογών. Παρόλο που κάποιοι αξιωματικοί υποστήριξαν τα αιτήματά του δημοσίως, η ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων τα απέρριψε, διαβεβαιώνοντας ότι ο στρατός θα σεβαστεί οποιοδήποτε αποτέλεσμα των εκλογών.[20]
Η γερουσιαστής Σιμόν Τεμπέτ ήταν η υποψήφιος για την προεδρία του Βραζιλιάνικου Δημοκρατικού Κινήματος. Παρουσιαζόταν ως η εναλλακτική επιλογή για του αναποφάσιστους, πέρα από το δίπολο «Λούλα ή Μπολσονάρο». Παράλληλα προσπάθησε να αποσπάσει τις ψήφους κεντρώων και κεντροδεξιών πολιτών. Η Σιμόν Τεμπέτ είχε την υποστήριξη του πρώην προέδρου της Βραζιλίας, Μικέλ Τεμέρ, ο οποίος υπηρέτησε την περίοδο 2016 με 2019, μετά την πτώση της προέδρου Βίλμα Ρούσεφ.[21]
Ο Κίρο Γκόμες είναι ένας βετεράνος πολιτικός της Βραζιλίας, που ήταν υποψήφιος για την προεδρία το 1998, το 2022 και το 2018. Το 2018 είχε λάβει την 3η θέση, πίσω από τον Φερνάντο Χαντάντ, του Κόμματος των εργαζομένων.[22] Είναι ένας κεντροαριστερός υποψήφιος, που βασιζόταν στην απόσπαση ψήφων από την προοδευτική πτέρυγα του εκλογικού σώματος.[23]
Remove ads
Αποτελέσματα
Αποτελέσματα προεδρικής εκλογής
Νικητής του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών ήταν ο Λούλα ντα Σίλβα. Ωστόσο, δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%· αντιθέτως συγκέντρωσε το 48,43%. Έτσι θα αντιμετωπίσει στον δεύτερο γύρο τον Ζαΐρ Μπολσονάρου, ο οποίος συγκέντρωσε αρχικά ποσοστό 43,20%. Το ποσοστό αυτό του Μπολσονάρου ήταν αναπάντεχα μεγαλύτερο από αυτό που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις. Κατά συνέπεια, η «μάχη» στον δεύτερο γύρο των εκλογών έγινε αρκετά αμφίρροπη, ενώ αντίθετα οι προβλέψεις για άνετη επικράτηση του Λούλα, δεν επιβεβαιώθηκαν.[24][25]
Αποτελέσματα βουλευτικών εκλογών
Τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών έδιναν μία διαφορετική εικόνα από αυτήν των προεδρικών εκλογών. Εδώ τα δεξιά / ακροδεξιά κόμματα όχι μόνο διατήρησαν, αλλά ενίσχυσαν την πλειοψηφία τους στο κοινοβούλιο. Αντίθετα, ο συνασπισμός του Λούλα ντα Σίλβα (Κόμμα Εργαζομένων, Κομμουνιστικό Κόμμα της Βραζιλίας και Πράσινο Κόμμα) σημείωσε μόνο μικρά κέρδη. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν ο Λούλα γίνει τελικά πρόεδρος στον δεύτερο γύρο των εκλογών, θα δυσκολευτεί ιδιαίτερα τόσο να περάσει τους νόμους που θέλει, όσο και να εκπληρώσει τις προεκλογικές του υποσχέσεις.[26][27]
Βουλή των Αντιπροσώπων
Remove ads
Παραπομπές
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads