Γαλάτες (Μικρά Ασία)

Οι Γαλάτες της Μικράς Ασίας, επίσης Γαλλογραικοί ή Ελληνογαλάτες (Λατινικά: Galatae/ Gallograeci, Αγγλικά: Galatians) ήταν κελτικοί λαοί, οι οποίοι, κατά την διάρκεια της ελληνιστικής περιόδου μετανάστευσαν προς το κέντρο της Μικράς Ασίας, γύρω από την σημερινή Άγκυρα, σε μια περιοχή που ονομάστηκε Γαλατία της Μικράς Ασίας.^[1] Ομιλούσαν μια κελτική γλώσσα, η οποία ονομάζεται γαλατική γλώσσα της Μικράς Ασίας και προήλθε από την Γαλατική γλώσσα της ηπειρωτικής Ευρώπης (Γαλατία).^[2]

Γαλάτες

"Ο Θνήσκων Γαλάτης".
Περίοδος	3ος αιώνας π.Χ. - 6ος αιώνας μ.Χ.
Έθνος	Κέλτες
Περιοχή προελεύσεως	Γαλατία, εδάφη κατακτημένα από τους Γαλάτες στην σημερινή Τουρκία
Βασιλείς/μονάρχες	Λεονόριος, Λουτέριος κ.ά.

Ίδρυση της Γαλατίας

Κύριο λήμμα: Ιστορία των Κελτών

Η κεφαλή ενός Γαλάτη, σε θρακικό χρυσό τεχνούργημα, του 3ου αιώνα π.Χ..

Η Γαλατία και τα υπόλοιπα βασίλεια της Μικράς Ασίας, κατά την διάρκεια του 1ου αιώνα π.Χ.

Από την Γαλατία εντεύθεν των Άλπεων, κελτικά στρατεύματα κατευθύνθηκαν προς τα Βαλκάνια, διέσχισαν την Ελλάδα και έφθασαν ως την Μακεδονία, κατά την διάρκεια της Μεγάλης εκστρατείας το 279 π.Χ.. Εκείνη την στιγμή, χωρίστηκαν. Ένα τμήμα εξ'αυτών διέσχισε τον Δούναβη σε κοντινή απόσταση από την πόλη Γκαλάτσι και δημιούργησε μια ομάδα, η οποία παρέκαμψε τα Καρπάθια. Επρόκειτο για τους Γερμανοκέλτες. Άλλοι, μετανάστευσαν προς τα δυτικά μέσω του νότιου τμήματος των Άλπεων (Ιταλοκέλτες), ενώ ορισμένοι εξ'αυτών επέστρεψαν στην Γαλατία, τα Σεβέν και στην περιοχή περιμετρικά της Τουλούζ, όπου και έγιναν, πλέον, γνωστοί ως Βόλκες Τεκτόσαγες.

Οι υπόλοιποι (οι Γαλάτες), ευρισκόμενοι υπό την ηγεσία των Λουτέριου και Λεονόριου, διέβησαν τον Ελλήσποντο προς το 278 π.Χ., κατόπιν προσκλήσεως του βασιλέα Νικομήδη Α΄ της Βιθυνίας, ο οποίος ευρισκόταν σε πόλεμο ενάντια στον Σελευκίδη Αντίοχο Α΄, Βασιλέα της Συρίας. Η στήριξή τους επέτρεψε στον Νικομήδη να διατηρήσει τον θρόνο του, ο οποίος τους παραχώρησε ως ανταμοιβή εδάφη ευρισκόμενα στα νότια του βασιλείου του, επί των όχθεων του Σαγγάριου. Προτού εγκατασταθούν, οι Γαλάτες λεηλάτησαν το σύνολο του παράκτιου τμήματος της Μικράς Ασίας το οποίο ευρισκόταν επί του Αιγαίου Πελάγους, από την Τρωάδα έως την Καρία. Ηττηθέντες το 277 από τον Αντίοχο Α΄ και στην συνέχεια, το 241, από τον Άτταλο Α΄, Βασιλέα της Περγάμου, αναδιπλώθηκαν στο βόρειο τμήμα της Μεγάλης Φρυγίας, η οποία έλαβε την ονομασία Γαλατία (οι ίδιοι έγιναν γνωστοί ως Gallogræci, καθώς αναμίχθηκαν με τον ελληνικό και φρυγικό πληθυσμό της περιοχής)^[3].

Οργάνωση της Γαλατίας

Από γεωγραφικής άποψης, η εγκατάστασή τους οριοθετήθηκε από το Βασίλειο του Πόντου και την Παφλαγονία στα βόρεια, την Καππαδοκία στα ανατολικά, το Βασίλειο της Περγάμου στα νότια και την Βιθυνία στα δυτικά. Ορίζονταν υπό την κοινή ονομασία του Κοινού των Γαλατών (στα λατινικά Commune Galatarum).

Το κοινό αυτό αποτελείτο από τρεις κυρίως λαούς:

• τους Τρόκμους, οι οποίοι είχαν υπό την κατοχή τους το εσωτερικό τμήμα των εδαφών, ενώ πρωτεύουσά τους ήταν η Άγκυρα (σημερινή Άνκαρα),
• τους Τεκτόσαγες, οι οποίοι είχαν υπό τον έλεγχό τους τις πόλεις της Πεσσινούντας, του Γόρδιου και της Τολιστότοκας,
• τους Τολιστοβόγιους, οι οποίοι είχαν υπό τον έλεγχό τους τις πόλεις της Ταβίας και της Εκκόβριγας.

Καθένας εκ των λαών αυτών διοικείτο από μια τετραρχία, της οποίας η πολιτική εξουσία μοιραζόταν μεταξύ ενός αρχηγού, ενός δικαστή και ενός στρατοφύλακα, ο οποίος είχε δύο αξιωματικούς υπό τις διαταγές του, τους υποστρατοφύλακες.

Οι Γαλάτες ίδρυσαν μια συνομοσπονδία φιλοπόλεμων κρατών, τα οποία διοικούνταν από μια στρατιωτική αριστοκρατία. Εφόσον ληφθεί υπόψιν ο Στράβωνας, οι τέτραρχοι, καθώς και τα 300 μέλη του συμβουλίου συγκεντρώνονταν στο Δρουνέμετον (δείτε Νέμετον), το ιερό όπου ελάμβαναν χώρα δίκες, καθώς και επίλυση άλλων υποθέσεων. Η οικονομία τους βασιζόταν στην κτηνοτροφία, αλλά κυρίως στις επιδρομές, τις λεηλασίες και τα λύτρα. Ήσαν φημισμένοι για την βαναυσότητά τους.

Υπαγωγή στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Τραυματίας Γαλάτης πολεμιστής, άγαλμα από την Αγορά των Ιταλών στην Δήλο, προς το 100 π.Χ. (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο).

Το 189 π.Χ., ρωμαϊκή εκστρατεία υπό την ηγεσία του Κναίου Μάνλιου Βούλσου λεηλάτησε την Γαλατία. Ο Ευμένης Β΄, Βασιλέας της Περγάμου, νικητής των Γαλατών, φέρεται, μάλιστα, να προσάρτησε την Γαλατία το 183 π.Χ.. Ωστόσο, ένα γερουσιαστικό διάταγμα παραχώρησε καθεστώς αυτονομίας στους Γαλάτες το 166 π.Χ..

Οι Γαλάτες πολέμησαν ενάντια στον Μιθριδάτη, Βασιλέα του Πόντου, ενώ κατέστρεψαν ένα σώμα στρατού το 73 π.Χ..

Η διοικητική αναδιοργάνωση της Μικράς Ασίας, η οποία έλαβε χώρα υπό τον Πομπηίο παραχώρησε την εξουσία σε τρεις πρίγκιπες, υπό την εποπτεία του Τολιστοβόγιου Δηιόταρου, ο οποίος κατέστη βασιλέας (66 π.Χ.). Ο Αντώνιος προχώρησε σε νέα αναδιοργάνωση, η οποία αύξησε τα εδάφη της Γαλατίας, ωστόσο η εξουσία παραχωρήθηκε σε έμπιστα άτομα, ξένα προς τις βασιλεύουσες οικογένειες (37/36 π.Χ.).

Η Γαλατία εκχριστιανίστηκε κατά τις απαρχές της χριστιανικής περιόδου. Προς το έτος 49, ο Άγιος Παύλος συνέγραψε μία επιστολή προς Γαλάτες, η οποία και αποτέλεσε τμήμα του Καινής Διαθήκης.

Στην διάρκεια του 4ου αιώνα μ.Χ., ο Άγιος Ιερώνυμος ανέφερε πως οι Γαλάτες της Άγκυρας ομιλούσαν τα γαλατικά των Τρεβήρων^[4].

Σχετικά Λήμματα

• Κέλτες - Δρυιδισμός - Γαλατική γλώσσα
• Γαλατία - Μεγάλη εκστρατεία
• Επιστολή προς Γαλάτες
• Ο Θνήσκων Γαλάτης
• Γκαλάτσι