Γκούσταφ Χερτς

Ο Γκούσταφ Λούντβιγκ Χερτς (22 Ιουλίου 1887 - 30 Οκτωβρίου 1975) ήταν Γερμανός πειραματικός φυσικός και Νομπελίστας. Ήταν ο ανιψιός του Χάινριχ Χερτς.

Γκούσταφ Χερτς
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Gustav Ludwig Hertz (Γερμανικά)
Γέννηση	22  Ιουλίου 1887[1][2][3] Αμβούργο[4]
Θάνατος	30  Οκτωβρίου 1975[1][2][3] Ανατολικό Βερολίνο[5]
Υπηκοότητα	Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών και Γερμανικό Ράιχ
Σπουδές	Πανεπιστήμιο Φρίντριχ Βίλχελμ, Πανεπιστήμιο του Μονάχου, Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, Πανεπιστήμιο Χούμπολτ και Gelehrtenschule des Johanneums
Γνωστός για	Franck–Hertz experiment
Σύζυγος	Ellen Dihlmann
Τέκνα	Καρλ Χέλμο0υτ Χερτς
Βραβεύσεις	βραβείο Στάλιν (1951), Patriotic Order of Merit in Gold, Hervorragender Wissenschaftler des Volkes (1959), Εθνικό Βραβείο της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (1925), Μετάλλιο Μαξ Πλανκ (1951), Μετάλλιο Χέλμχολτς (1959), τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας και Κρατικό Βραβείο Στάλιν 2ου βαθμού
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέας	φυσική
Ιδιότητα	φυσικός και διδάσκων πανεπιστημίου
Διδακτορικός καθηγητής	Μαξ Πλανκ και Χάινριχ Ρούμπενς
Φοιτητές του	Heinz Pose
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Χερτς γεννήθηκε στο Βερολίνο και εκπαιδεύτηκε στο Gelehrtenschule des Johanneums. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Georg-August του Γκέτινγκεν (1906-1907), στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου (1907-1908) και στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ Βερολίνου (1908-1911). Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1911 υπό τον Χάινριχ Ρούμπενς.^[6][7]

Από το 1911 έως το 1914 εργάστηκε ως βοηθός του Γκούσταβ Ρούμπενς στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Κατά την ίδια περίοδο, σε συνεργασία με τον Τζέημς Φρανκ, πραγματοποίησε πειράματα σχετικά με τη σύγκρουση ηλεκτρονίων με άτομα σε αέρια. Τα πειράματα αυτά κατέδειξαν ότι τα άτομα απορροφούν ενέργεια σε διακριτές ποσότητες, επιβεβαιώνοντας πειραματικά την κβαντική θεωρία. Για αυτήν τη συμβολή τους στη φυσική των ατόμων, οι Φρανκ και Χερτς τιμήθηκαν με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1925.^[8]

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ο Χερτς υπηρέτησε στο στρατό από το 1914. Τραυματίστηκε σοβαρά το 1915. Το 1917 επέστρεψε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Το 1920 εργάστηκε ως φυσικός ερευνητής στο Εργοστάσιο λαμπτήρων πυρακτώσεως Philips στο Αϊντχόφεν μέχρι το 1925.^[8]

Καριέρα

Το 1925 ο Χερτς έγινε καθηγητής στο Ινστιτούτο Φυσικής του Πανεπιστημίου Halle-Wittenberg. Το 1928 έγινε καθηγητής της πειραματικής φυσικής και διευθυντής του Ινστιτούτου Φυσικής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Βερολίνου. Ενώ βρισκόταν εκεί ανέπτυξε μία τεχνική διαχωρισμού ισοτόπων μέσω διάχυσης αερίου. Δεδομένου ότι ο Χερτς ήταν αξιωματικός κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν προσωρινά προστατευμένος από τις εθνικές πολιτικές των εθνικοσοσιαλιστών και τον νόμο για τη Δημόσια Υπηρεσία Επαγγελματικής Αποκατάστασης, αλλά τελικά οι πολιτικές και οι νόμοι έγιναν πιο αυστηρά και στο τέλος του 1934 αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του στο BTH, επειδή είχε χαρακτηριστεί ως «δεύτερου βαθμού Εβραίος». Πήρε στη συνέχεια μια θέση στη Siemens, ως διευθυντής του Εργαστηρίου Έρευνας II. Εκεί συνέχισε το έργο του στην Ατομική Φυσική και στους Υπερήχους, αλλά τελικά διέκοψε την εργασία του στον διαχωρισμό ισοτόπων. Κατείχε αυτή τη θέση μέχρι την αναχώρησή του για τη Σοβιετική Ένωση, το 1945.^[7][8][9]

Σοβιετική Ένωση

Ο Χερτς, ο Manfred von Ardenne, διευθυντής του ιδιωτικού ερευνητικού εργαστηρίου Forschungslaboratorium für Elektronenphysik, ο Peter Adolf Thiessen, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου και διευθυντής του Ινστιτούτου Φυσικοχημείας και Ηλεκτροχημείας (KWIPC) Kaiser Wilhelm στο Βερολίνο και ο Max Volmer, καθηγητής και διευθυντής του Ινστιτούτου Φυσικής Χημείας στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, είχαν κάνει μια συμφωνία.^[10] Το σύμφωνο ήταν μία υπόσχεση, ότι όποιος έκανε την πρώτη του επαφή με τους Σοβιετικούς θα μιλούσε στους υπόλοιπους. Οι στόχοι της συμφωνίας τους ήταν τρεις: (1) Αποτροπή λεηλασίας των ιδρυμάτων τους, (2) Συνέχιση των εργασιών τους με την ελάχιστη δυνατή διακοπή, και (3) Να προστατευθούν από κάθε δίωξη για τις πολιτικές τους πράξεις στο παρελθόν.^[11] Πριν από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Thiessen, ο οποίος ήταν μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Γερμανικού Εργατικού Κόμματος, είχε επικοινωνίες με τους κομμουνιστές.^[12] Στις 27 Απριλίου 1945 ο Thiessen έφτασε στο ινστιτούτο του von Ardenne μέσα σε ένα θωρακισμένο όχημα με έναν αξιωματικό του σοβιετικού στρατού, ο οποίος ήταν επίσης Σοβιετικός χημικός.^[13] Και τα τέσσερα μέλη της συμφωνίας πήγαν στη Σοβιετική Ένωση. Ο Χερτς έγινε επικεφαλής του Ινστιτούτου G, στο Agudseri (Agudzery), περίπου 10 χλμ. νοτιοανατολικά από το Σουχούμι.^[13][14] Στα θέματα που ανατέθηκαν από το Ινστιτούτο G στον Χερτς περιλαμβάνονταν: (1) Ο διαχωρισμός των ισοτόπων από τη διάδοση σε μια ροή αδρανών αερίων, στην οποία ο Χερτς ήταν ο ηγέτης, (2) Ανάπτυξη μιας αντλίας συμπύκνωσης, στην οποία ο Justus Mühlenpfordt ήταν ο ηγέτης, (3) Σχεδιασμός και ανάπτυξη ένος φασματόμετρου μάζας για τον προσδιορισμό της ισοτοπικής σύνθεσης του ουρανίου, στο οποίο ο Werner Schütze ήταν ο ηγέτης, (4) Ανάπτυξη κεραμικών κατατμήσεων διάχυσης για τα φίλτρα, για την οποία Reinhold Reichmann ήταν ο ηγέτης, και (5) Ανάπτυξη μιας θεωρίας της σταθερότητας και του ελέγχου ενός καταρράκτη διάδοσης, στην οποία ο Heinz Barwich ήταν ο ηγέτης.^[13][15] Ο Barwich ήταν αναπληρωτής του Χερτς στη Siemens.^[16]

Μετά το 1950 Ο Χερτς μετακόμισε στη Μόσχα. Το 1951 βραβεύτηκε με το βραβείο Στάλιν δεύτερης κατηγορίας, μαζί με τον Barwich. Το ίδιο έτος ο Τζέημς Φρανκ και ο Χερτς βραβεύτηκαν από κοινού με το Μετάλλιο Μαξ Πλανκ από την Deutsche Gesellschaft Physikalische. Ο Χερτς παρέμεινε στη Σοβιετική Ένωση έως το 1955.

Μετά την επιστροφή του από τη Σοβιετική Ένωση ο Χερτς έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Από το 1955 έως το 1967 ήταν επίσης πρόεδρος της Εταιρείας Φυσικής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ενώ διετέλεσε και επίτιμος πρόεδρός της από το 1967 μέχρι τον θάνατο του το 1975.

Προσωπική ζωή

Το 1919 ο Χερτς παντρεύτηκε τη Ellen Dihlmann, η οποία πέθανε το 1941. Είχε δύο γιους, τον Καρλ Χέλμουτ Χερτς και τον Γιοχάνες Χερτς, που και οι δύο έγιναν Φυσικοί.

Μέλος ακαδημιών επιστημών

Ο Χερτς ήταν μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Γερμανίας στο Βερολίνο, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Επιστημών Γκέτινγκεν, επίτιμο μέλος της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών, μέλος της Τσεχοσλοβακικής Ακαδημίας Επιστημών, και ξένο μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Σοβιετικής Ένωσης.

Δημοσιεύσεις

• J. Franck and G. Hertz Über Zusammenstöße zwischen Elektronen und Molekülen des Quecksilberdampfes und die Ionisierungsspannung desselben, Verh. Dtsch. Phys. Ges. 16 457–467 (1914).
• Gustav Hertz Über das ultrarote Adsorptionsspektrum der Kohlensäure in seiner Abhängigkeit von Druck und Partialdruck. (Dissertation). (Vieweg Braunschweig, 1911)
• Gustav Hertz (editor) Lehrbuch der Kernphysik I-III (Teubner, 1961-1966)
• Gustav Hertz (editor) Grundlagen und Arbeitsmethoden der Kernphysik (Akademie Verlag, 1957)
• Gustav Hertz Gustav Hertz in der Entwicklung der modernen Physik (Akademie Verlag, 1967)