Δήμος Λεμεσού

Ο Δήμος Λεμεσού είναι δήμος της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο. Αποτελεί έναν από τους έξι δήμους της μείζονος Λεμεσού.^[10] Είναι ο μητροπολιτικός δήμος και η διοικητική πρωτεύουσα της επαρχίας Λεμεσού.^[11]

Δήμος Λεμεσού
Δήμος της Κυπριακής Δημοκρατίας
Το δημοτικό μέγαρο Δήμου Λεμεσού.
Η τοποθεσία του Δήμου Λεμεσού στην επαρχία Λεμεσού.
Δήμος Λεμεσού
Το έμβλημα του δήμου.
Χώρα	Κύπρος[1][2]
Διοικητική μονάδα	Επαρχία Λεμεσού[1][2]
Διοίκηση
• Σώμα	Δημοτικό Συμβούλιο Λεμεσού[3]
• Δήμαρχος Λεμεσού	Νίκος Νικολαΐδης (από 2017)[4]
• Μέλος του/της	Ένωση Δήμων Κύπρου[5]
Έκταση	34,1873 km²[6][7]
Πληθυσμός	101.000 (2011)[8][9]
Γ.Κ.	5000[2][1]
Τ.Κ.	3010 - 3150
Ζώνη ώρας	UTC+02:00 (επίσημη ώρα) UTC+03:00 (θερινή ώρα)
Ιστοσελίδα	Επίσημος ιστότοπος
δεδομένα

Αυτό το λήμμα αφορά τον Δήμο Λεμεσού. Για την πόλη, δείτε: Λεμεσός.

Τοποθεσία

Ο Δήμος Λεμεσού βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Λεμεσού. Ανατολικά συνορεύει με τον Δήμο Μέσα Γειτονιάς και τον Δήμο Αγίου Αθανασίου, βορειοανατολικά με τη Φασούλα, βόρεια με την Παλώδια, βορειοδυτικά με τον Δήμο Κάτω Πολεμιδίων και δυτικά με τα Πάνω Πολεμίδια και με το Τσερκέζ Τσιφλίκ.

Ιστορία

Ο Δήμος Λεμεσού ιδρύθηκε το 1878 όταν ξεκίνησε η Αγγλοκρατία στην Κύπρο.^[12][13] Πριν την έλευση των Άγγλων στον νησί, την περίοδο της Τουρκοκρατίας, τη διοίκηση της πόλης αναλάμβανε Τούρκος καϊμακάμης. Ο πρώτος διοικητής της Λεμεσού, Falk Warren, έπαυσε τον καϊμακάμη, κατηγορώντας τον ως καταχραστή. Με απόφαση του Falki Warren εξελέγεται δια βοής ο Χριστόδουλος Καρύδης ως ο πρώτος δήμαρχος της πόλης. Αποτέλεσε ταυτόχρονα τον πρώτο Ελληνοκύπριο δήμαρχο στην Κύπρο. Για δημαρχείο χρησιμοποιήθηκε μια ενοικιαζόμενη μικρή διώροφη κατοικία στην αρχή της οδού Αγίου Ανδρέου.^[13] Η πρώτη δημοτική αρχή εκπόνησε και εφάρμοσε ένα καλά μελετημένο εξωραϊστικό πρόγραμμα για την πόλη, η οποία επί τουρκοκρατίας, όπως και η υπόλοιπη Κύπρος, ήταν σε άθλια κατάσταση.^[13][14]

Ορόσημα

Σημαντικά ορόσημα στην ιστορία του Δήμου Λεμεσού:

• Τέλη 19ου αιώνα: Ανάπτυξη καρναβαλιού Λεμεσού.^[15]
• 1909: Δημιουργία δημοτικού κήπου Λεμεσού.^[16]
• 1956: Δημιουργία ζωολογικού κήπου Λεμεσού (ανακαίνιση 2012).^[17]
• 1961: Πρώτη γιορτή του κρασιού.^[18]
• 1971: Δημιουργία πάρκου επίχωσης (μόλος).^[19]
• 1972: Ένταξη Ζακακίου στον Δήμο Λεμεσού.^[20]
• 1974: Λειτουργία νέου Λιμανιού Λεμεσού.^[21]
• 1974-75: Αποχώρηση Τουρκοκυπρίων, εγκατάσταση Ελληνοκυπρίων προσφύγων. Έναρξη τουριστικής ανάπτυξης.^[22][23]
• 1977: Ένταξη Αγίας Φύλας στον Δήμο Λεμεσού.^[24]
• 2004: Λειτουργία Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ).^[25]
• 2014: Λειτουργία Μαρίνας Λεμεσού.^[26]

Πληθυσμός

Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο Δήμος Λεμεσού γνώρισε πληθυσμιακές αυξήσεις σε όλες τις δεκαετίες.

Μέχρι το 1974 ο πληθυσμός του δήμου αποτελείτο από Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους και λίγους Αρμένιους, Μαρωνίτες και Λατίνους. Η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων ήταν Ελληνοκύπριοι. Στη διάρκεια των δικοινοτικών διαταραχών (1963-1964), πολλοί Τουρκοκύπριοι από γειτονικά χωριά ή από διάφορες συνοικίες της πόλης, μετακινήθηκαν στην τουρκοκυπριακή συνοικία του δήμου, δημιουργώντας έναν θύλακα. Παρόμοιες συνθήκες επικρατούσαν σε όλη την Κύπρο. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του δήμου (περίπου 6500-7000) μεταφέρθηκαν από την Τουρκία τον Ιανουάριο του 1975, στα πλαίσια της ανταλλαγής πληθυσμών, στο βόρειο τμήμα της Κύπρου.^[22][23]

Στη Λεμεσό εγκαταστάθηκαν Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες από το βόρειο τμήμα της χώρας.^[22] Η κατάληψης της Αμμοχώστου, του σημαντικότερου τουριστικού προορισμού της Κύπρου, από το τουρκικά στρατεύματα, οδήγησε στην τουριστική ανάπτυξη του δήμου Λεμεσού, αλλά και των γειτονικών οικισμών.^[23][22] Σε αυτό συνέβαλε και η λειτουργία του νέου λιμανιού Λεμεσού το 1974, το οποίο βρίσκεται εντός των δημοτικών ορίων του Δήμου Λεμεσού. Μετά την κατάληψη του λιμανιού της Αμμοχώστου, του κύριου λιμανιού της Κύπρου έως το 1974, το λιμάνι Λεμεσού έγινε το κυριότερο λιμάνι της χώρας.^[21]

Επιπλέον, σημαντική αύξηση του πληθυσμού προήλθε τη δεκαετία του 1970, όταν εντάχθηκαν στον Δήμο Λεμεσού το Ζακάκι (1972)^[20][27][28] και η Αγία Φύλα (1977).^[24]

Επιπρόσθετα, τις τελευταίες δεκαετίες η οικοδομική ανάπτυξη και οι μεγάλες επενδύσεις στην ευρύτερη περιοχή της Λεμεσού οδήγησε σε μεγάλη αύξηση του πληθυσμού. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του Δήμου Λεμεσού όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.

Ιστορικό απογραφών	Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού
Ιστορικό απογραφών [29] Απογραφή Πληθυσμός %± Άνδρες Γυναίκες 1881 6.006[30] —   3,419 2,587 1891 7.388[31] 23.0% 3,942 3,446 1901 8.298[32] 12.3% 4,301 3,997 1911 10.302[33] 24.2% 5,429 4,873 1921 13.108[34] 27.2% 6,774 6,334 1931 15.066[35] 14.9% 7,490 7,576 1946 22.799[36] 51.3% 11,446 11,353 1960 43.593[37] 91.2% 21,870 21,723 1976 62.116[38][39] —   30,498 31,618 1982 74.423[40] 19.8% 36,793 37,630 1992 87.136[41][42] 17.1% 42,914 44,222 2001 94.250[43][44] 8.2% 45,474 48,776 2011 101.000[8][9] 7.2% 48,421 52,579
Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα.

Διοικητική διαίρεση

Ο Δήμος Λεμεσού, για διοικητικούς σκοπούς, χωρίζεται στις εξής 21 συνοικίες (σε παρένθεση ο πληθυσμός κάθε συνοικίας με βάση την απογραφή του 2011):^[45]

Αγία Ζώνη (4.456[8][9]) Αγία Νάπα (534[8][9]) Αγία Τριάς (2.786[8][9]) Αγία Φύλα (14.451[8][9]) Άγιος Αντώνιος (0[8][9]) Άγιος Γεώργιος (5.060[8][9]) Άγιος Ιωάννης (4.767[8][9])

Άγιος Νεκτάριος (3.397[8][9]) Άγιος Νικόλαος (5.631[8][9]) Άγιος Σπυρίδωνας (9.439[8][9]) Απόστολοι Πέτρος και Παύλος (10.412[8][9]) Απόστολος Ανδρέας (9.207[8][9]) Αρναουτογειτονιά (905[8][9]) Ζακάκι (5.874[8][9])

Καθολική (4.647[8][9]) Κάψαλος (6.660[8][9]) Νεάπολη (7.229[8][9]) Ομόνοια (3.839[8][9]) Παναγία Ευαγγελίστρια (693[8][9]) Τζαμί Τζεντίτ (434[8][9]) Τσιφλικούδια (579[8][9])

Αγία Ζώνη

Αγία Νάπα

Αγία Τριάς

Αγία Φύλα

Άγιος Αντώνιος

Άγιος Γεώργιος

Άγιος Ιωάννης

Άγιος Νεκτάριος

Άγιος Νικόλαος

Άγιος Σπυρίδωνας

Απόστολοι Πέτρος και Παύλος

Απόστολος Ανδρέας

Αρναουτογειτονιά

Ζακάκι

Καθολική

Κάψαλος

Νεάπολη

Ομόνοια

Παναγία Ευαγγελίστρια

Τζαμί Τζεντίτ

Τσιφλικούδια

Οι συνοικίες του Δήμου Λεμεσού.

Δήμαρχοι

Δήμαρχοι Δήμου Λεμεσού διετέλεσαν κατά σειρά οι:^[46]

Χριστόδουλος Καρύδης (1878-1885) Ιωάννης Καραγεωργιάδης (1885-1887) Δημοσθένης Χατζηπαύλου (1887-1896) Ιωάννης Καραγεωργιάδης (1896-1908) Χριστόδουλος Σώζος (1908-1912) Μιχαήλ Ηρακλή Μιχαηλίδης (1913-1914) Σπύρος Αραούζος (1914-1920) Αλέκος Ζήνων (1920-1926)

Χριστόδουλος Χατζηπαύλου (1926-1927) Αλέκος Ζήνων (1927-1930) Χριστόδουλος Χατζηπαύλου (1930-1943) Πλουτής Σέρβας (1943-1949) Κώστας Παρτασίδης (1949-1950) Κυβερνητικοί υπάλληλοι (1950-1953)[47][48] Κώστας Παρτασίδης (1953-1962) Δημοτική Επιτροπή (1963-1964)[47][49]

Νίκος Παττίχης (1964-1971) Γεώργιος Κατσουνωτός (1971-1973) Φώτης Κολακίδης (1973-1986) Αντώνης Χατζηπαύλου (1986-1996) Δημήτρης Κοντίδης (1997-2006) Ανδρέας Χρίστου (2007-2016) Νίκος Νικολαΐδης (2017-2024) Γιάννης Αρμεύτης (2024-σήμερα).[50]

Αδελφοποιήσεις

Ο Δήμος Λεμεσού είναι αδελφοποιημένος με:^[51]

• Δήμο Ρόδου - Ελλάδα (19 Ιουνίου 1970)
• Αλεξάνδρεια - Αίγυπτος (25 Νοεμβρίου 1972)
• Δήμο Θεσσαλονίκης - Ελλάδα (30 Ιουνίου 1984)
• Δήμο Ιωαννιτών - Ελλάδα (2 Ιουλίου 1984)
• Δήμο Ηρακλείου - Ελλάδα (25 Μαρτίου 1989)
• Νίντερκασσελ - Γερμανία (29 Μαρτίου 1989)
• Μασσαλία - Γαλλία (3 Μαΐου 1992)
• Ναντσίνγκ - Κίνα (24 Σεπτεμβρίου 1992)
• Δήμο Ζακύνθου - Ελλάδα (4 Απριλίου 1998)
• Χάιφα - Ισραήλ (9 Σεπτεμβρίου 2000)
• Δήμο Πατρέων - Ελλάδα (1η Σεπτεμβρίου 2001)

Αθλητικά σωματεία και αθλητικές εγκαταστάσεις

Τα σημαντικότερα αθλητικά σωματεία που εδρεύουν στον Δήμο Λεμεσού είναι η ΑΕΛ Λεμεσού, ο Απόλλων Λεμεσού και ο Άρης Λεμεσού. Οι ποδοσφαιρικές ομάδες των τριών σωματείων χρησιμοποιούν ως έδρα το Στάδιο Άλφαμεγα το οποίο βρίσκεται στο Κολόσσι της επαρχίας Λεμεσού. Τα εγκαίνια τέλεσε ο τότε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.^[52] Ο πρώτος αγώνας διεξήχθη μεταξύ του Απόλλωνα και της Δόξας Κατωκοπιάς την Πέμπτη, 15 Δεκεμβρίου 2022. ^[53]

Εκτός από το ποδοσφαιρικό στάδιο, στη διοικητική έκταση του Δήμου Λεμεσού βρίσκεται το Αθλητικό Κέντρο Σπύρος Κυπριανού, το μεγαλύτερο κλειστό αθλητικό κέντρο στην Κύπρο.^[54]

Φωτογραφίες

• 
  Πλατεία κάστρου
• 
  Δημαρχείο
• 
  Παττίχειο Δημοτικό Μουσείο
• 
  Καρναβάλι
• 
  Γιορτή του κρασιού
• 
  Πλατεία Πανεπιστημίου
• 
  Παλιά πόλη
• 
  Μαρίνα
• 
  Ζωολογικός κήπος
• 
  Μητρόπολη
• 
  Πάρκο Επίχωσης