Διεθνής Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης

Η Διεθνής Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης, γνωστότερη με το γαλλικό ακρωνύμιο FIBA (Fédération Internationale de Basket-ball) ή αλλιώς ΦΙΜΠΑ,^[1] είναι η παγκόσμια αθλητική ομοσπονδία που ορίζει τους κανονισμούς του μπάσκετ τόσο σε αγωνιστικό όσο και διοικητικό επίπεδο.^[2] Επίσης, είναι ο φορέας που διοργανώνει τα διεθνή πρωταθλήματα εθνικών ομάδων. Η ομοσπονδία εδρεύει στην ελβετική πόλη Γενεύη και περιλαμβάνει ως μέλη όλες τις εθνικές ομοσπονδίες. Πρόεδρός της είναι ο Σεΐχης Σαούντ Αλί Αλ Θανί, από το Κατάρ, ο οποίος εξελέγη το 2023.^[3]

Διεθνής
Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης

Συντομογραφία	FIBA
Ίδρυση	18 Ιουνίου 1932
Τύπος	Σύνδεσμος εθνικών ομοσπονδιών
Έδρα	Ελβετία
Περιοχή δράσης	Παγκόσμια
Μέλη	213 εθνικές ομοσπονδίες
Γενικός Γραμματέας	Ανδρέας Ζαγκλής
Πρόεδρος	Σεΐχης Σαούντ Αλί Αλ Θανί
Σημαντικά πρόσωπα	Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς Γ. Βασιλακόπουλος Μάνφρεντ Στρέερ
Ιστότοπος	fiba.basketball
δεδομένα (π • σ • ε )

Ιστορία

Η FIBA ιδρύθηκε το 1932 στη Γενεύη ως Fédération Internationale de Basket-ball Amateur, από τη σύμπραξη των Ομοσπονδιών Καλαθοσφαίρισης οκτώ χωρών: Αργεντινής, Ελβετίας, Ελλάδας, Ιταλίας, Λετονίας, Πορτογαλίας, Ρουμανίας και Τσεχοσλοβακίας. Δύο χρόνια νωρίτερα, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή είχε αποφασίσει να εντάξει το μπάσκετ στα ολυμπιακά αθλήματα, αρχής γενομένης από τους Αγώνες του Μονάχου το 1936.

Το παγκόσμιο συνέδριο του 1989 αποφάσισε να αφαιρεθεί η λέξη Amateur (ερασιτεχνικό) από τον τίτλο της ομοσπονδίας και να επιτραπεί στους επαγγελματίες αθλητές του NBA να συμμετέχουν στις διοργανώσεις της FIBA, από τις οποίες μέχρι τότε ήταν αποκλεισμένοι. Η αρχή έγινε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992. Πάντως, παρά την αφαίρεση του Amateur, το A διατηρήθηκε ως γράμμα στην ακροστοιχίδα FIBA.

Διοίκηση

Πρόεδροι της FIBA

^[4]

Διάρκεια θητείας	Όνομα (Γέννηση - θάνατος)	Σημειώσεις
1932-1948	Λεόν Μπουφάρ (1893-1981)	Ο πρώτος πρόεδρος της FIBA. Γάλλος, μέλος του Hall of Fame της FIBA.
1948-1960	Γουίλαρντ Ν. Γκρέιμ (1890-1982)	Αμερικανός, μέλος του Hall of Fame της FIBA.
1960-1968	Αντόνιο ντος Ρέις Καρνέιρο (1899-1984)	Βραζιλιάνος, αντιπρόεδρος της FIBA από το 1948 ως το 1952. Μέλος του Hall of Fame της FIBA.
1968-1976	Αμπντέλ Μονέιμ Ουαχμπί (1911-1988)	Αιγύπτιος, αντιπρόεδρος (1961-68) και μέλος του Hall of Fame της FIBA. Πρόεδρος της Αιγυπτιακής Ολυμπιακής Επιτροπής από το 1972 ως το 1974.
1976-1984	Γκονσάλο Πουγιάτ ο Δεύτερος (1933-2013)	Φιλιππινέζος.
1984-1990	Ρομπέρ Μπισνέλ (1914-1991)	Γάλλος, ως παίκτης κατέκτησε 7 πρωταθλήματα Γαλλίας, μέλος του Hall of Fame της FIBA. Σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα στις 15 Μαρτίου 1991 έξω από τη Λυών.[5]
1990-1998	Τζορτζ Ε. Κίλιαν (1924-2017)	Αμερικανίδα, η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της FIBA. Μέλος του Hall of Fame της FIBA και της γυναικείας καλαθοσφαίρισης.
1998-2002	Αμπντουλάγιε Σεγιέ Μορό (1929-)	Σενεγαλέζος
2002-2006	Γιώργος Βασιλακόπουλος	Από την Ελλάδα
2006-2010	Γιώργος Βασιλακόπουλος	Από την Ελλάδα
2014-2019	Οράσιο Μουρατόρε (1951-)[6]	Από την Αργεντινή
2019-2023	Χαμάν Νιανγκ	Από το Μάλι
2023-	Σεΐχης Σαούντ Αλί Αλ Θανί	Από το Κατάρ

Γενικοί Γραμματείς της FIBA

Διάρκεια θητείας	Όνομα (γέννηση-θάνατος)
1932–1976	Ρενάτο Γουίλιαμ Τζόουνς (1906-1981)
1976–2002	Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς (1925-2020)
2002–2018	Πάτρικ Μπάουμαν (1967-2018)
2018-σήμερα	Ανδρέας Ζαγκλής (1980-)

Μέλη

Σήμερα η Διεθνής Ομοσπονδία αριθμεί 213 μέλη. Το νεότερο μέλος της είναι η Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης του Μαυροβουνίου, η οποία ενεγράφη κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος του 2006. Υπάρχουν επιπλέον 13 ομοσπονδίες που έχουν αναγνωρισθεί από τα τμήματα των ηπείρων τους, αλλά δεν έχουν ακόμα εγγραφεί επισήμως.

Ηπειρωτικές ζώνες

Η FIBA χωρίζεται σε πέντε επιτροπές (υπό-ομοσπονδίες), μία ανά ήπειρο, οι οποίες στην εσωτερική της ορολογία ονομάζονται ζώνες. Τα κριτήρια δεν είναι αυστηρά γεωγραφικά - για παράδειγμα, στην ευρωπαϊκή ζώνη ανήκουν κατ' επιλογήν τους χώρες που το μεγαλύτερο μέρος ή ολόκληρη η επικράτειά τους βρίσκεται στην Ασία (Ρωσία, Τουρκία, Ισραήλ κ.ά.), ενώ παλαιότερα υπήρξαν επίσης μέλη της η Αίγυπτος, ο Λίβανος και το Ιράν.

Κάθε ζώνη έχει δική της διοίκηση και είναι υπεύθυνη για τα ηπειρωτικά πρωταθλήματα εθνικών ομάδων - π.χ. η ευρωπαϊκή για τα Ευρωμπάσκετ ανδρών, Γυναικών και μικρών ηλικιών. Ενδέχεται επίσης να υλοποιεί και διασυλλογικές διοργανώσεις. Αναλυτικά, οι ζώνες είναι οι εξής (σε παρένθεση οι σημαντικότερες διοργανώσεις που διεξάγουν):^{[7][8][9][10][11]}

Η FIBA διαιρεί τον κόσμο σε 5 επιτροπές, μία για κάθε ήπειρο.

     Αμερική: FIBA Americas - 44 μέλη

     Ασία: FIBA Asia - 44 μέλη

     Αφρική: FIBA Africa - 53 μέλη

     Ευρώπη: FIBA Europe - 52 μέλη

     Ωκεανία: FIBA Oceania - 21 μέλη

Λογότυπο

Το λογότυπο της FIBA έχει εξελιχθεί με την πάροδο των ετών.^[12]

Διοργανώσεις

Ακολουθούν οι διοργανώσεις της ομοσπονδίας:

Διοργανώσεις Ανδρών

• Παγκόσμιο Κύπελλο

Διοργανώσεις Γυναικών

• Παγκόσμιο Κύπελλο

Διοργανώσεις Τμημάτων Υποδομής

• Άνδρες
  • Παγκόσμιο Κύπελλο (Κ-19)
  • Παγκόσμιο Κύπελλο (Κ-17)

• Γυναίκες
  • Παγκόσμιο Κύπελλο (Κ-19)
  • Παγκόσμιο Κύπελλο (Κ-17)

Καλαθοσφαίριση 3x3

• Άνδρες
  • Παγκόσμιο Κύπελλο
• Γυναίκες
  • Παγκόσμιο Κύπελλο
• Υποδομή
  • Άνδρες
    • Παγκόσμιο Κύπελλο (Κ-18)
  • Γυναίκες
    • Παγκόσμιο Κύπελλο (Κ-18)