Ευαγγελία (όνομα)
γυναικείο όνομα (Evangelia) From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Το όνομα Ευαγγελία προέρχεται: από το ευ + αγγελία που σημαίνει (είδηση) δηλαδή ο φορέας καλών ειδήσεων γιορτάζει του Ευαγγελισμού (25 Μαρτίου). Υποκοριστικά του ονόματος είναι: Βαγγελιώ, Βαγγελίτσα, Λίτσα. Στα Αγγλικά είναι: (Evangelie.)
Ετυμολογία του ονόματος
Γυναικείος τύπος του αρχαιοελληνικού ονόματος Ευάγγελος, το οποίο, σύμφωνα με τον Γ. Μπαμπινιώτη, προέρχεται από το επίθετο εὐάγγελος «ο φορέας καλών ειδήσεων», από το εὐ + ἄγγελος· η λέξη ἄγγελος, αρχική σημασία «ο διαβιβάζων ειδήσεις», άγνωστου ετύμου, πιθανά δάνειο.[1]
Ωστόσο, με την επικράτηση του χριστιανισμού, το όνομα συνδέθηκε με τα ομόρριζα ευαγγέλιο, ευαγγελιστές και τελικά με τον ευαγγελισμό της Θεοτόκου Μαρίας, και ταυτίστηκε με το μεσαιωνικό Ευαγγελινή (βαφτιστικό από τη θεομητορική γιορτή του Ευαγγελισμού, όπως τα ονόματα Πασχαλινή, Πασχαλία από το Πάσχα, τα Βαϊανή, Βαγιανή, Βαΐτσα από τη γιορτή των Βαΐων, τα Σταυριανή, Σταυρούλα από τη γιορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, τα Σαραντινή από τη γιορτή των αγίων Σαράντα κτλ.) Έτσι, ο Αθ. Μπούτουρας κατατάσσει το όνομα Ευαγγελία στα «Ονόματα εξ εορτών ή εννοιών σχετικών προς την θρησκείαν».[2]
Από την ονομασία της γιορτής του Ευαγγελισμού στα υστερολατινικά / ιταλικά «Annunciatio Domini» («αναγγελία του Κυρίου») προέκυψε το ιταλικής αρχής ελληνικό γυναικείο βαφτιστικό όνομα Ανουτσιάτα.
Remove ads
Αντρικός τύπος
Ονομαστική εορτή
Στις 25 Μαρτίου, ημέρα κατά την οποία η Ορθόδοξη και η Καθολική Εκκλησία τιμούν τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.
Σύμφωνα με τον Νικόδημο Αγιορείτη, η θεομητορική γιορτή του Ευαγγελισμού δεν μετατίθεται ποτέ:
Kαι τούτο δε προσημειούμεν, ότι η εορτή αύτη του Eυαγγελισμού, ουδέ ποτε μετατίθεται εις άλλην ημέραν. […] Eπειδή γαρ η εορτή του Eυαγγελισμού είναι αρχή και κεφαλή όλων των Δεσποτικών εορτών, εάν αύτη μετατεθή, είναι ανάγκη να συμμετατεθούν και αι άλλαι Δεσποτικαί εορταί, και η των Xριστού Γεννών δηλαδή, και η των Θεοφανίων, και η της Yπαπαντής, και καθεξής όλαι αι άλλαι.[3]
Διάδοση του ονόματος
Το όνομα Ευαγγελία ανεξάρτητα του αρχαιοελληνικού Ευάγγελος μεταδόθηκε περαιτέρω λόγω της σύνδεσής του με τα ομόρριζα ευαγγέλιο, ευαγγελιστές, και τελικά με τον ευαγγελισμό της Θεοτόκου Μαρίας. Ενδεικτικά, σήμερα στον ελλαδικό χώρο, σε μια προσπάθεια στατιστικής αποτίμησης της συχνότητας των ελληνικών ονομάτων από τον Απρίλιο του 2009, το βαφτιστικό Ευαγγελία παρουσιάζεται ως ένα από τα πιο συχνά ονόματα, βρίσκεται στη 13η θέση (8ο ανάμεσα στα γυναικεία), και το φέρουν γύρω στους 130.000 Ελληνίδες ή ποσοστό 1,8%· ενώ το όνομα Ευαγγελή βρίσκεται στη 224η θέση (147ο–148 ανάμεσα στα γυναικεία), και το φέρουν περίπου 3.000 Ελληνίδες ή ποσοστό 0,4%.[4] Στην Κύπρο, κατά την απογραφή του πληθυσμού το 2011, το Ευαγγελία παρουσιάζεται 99ο σε συχνότητα, με 1.144 εμφανίσεις σε σύνολο 145.612 ή ποσοστό 0,79%.[5]
Remove ads
Τύποι του ονόματος
- Ευαγγελία, Βαγγελία, Βαγγελιώ [τρισύλλαβο: vanĝeĺó], κοινοί τύποι σε όλον τον ελληνόφωνο χώρο.
- Ευαγγελή, Βαγγελή, στη βόρεια Ελλάδα, σύμφωνα με τον Ν. Κοντοσόπουλο, ασυνήθιστο στην υπόλοιπη χώρα.[6]
Υποκοριστικοί τύποι
- Ευαγγελίτσα, Βαγγελίτσα· σύντομος τύπος Λίτσα'
Σύντομοι τύποι
- Βάγγη, Λία, Εύα. Λίλα, Έλλη
Παράλληλοι τύποι
- Ευαγγελινή, Βαγγελινή, Ευαγγελίνη, Ευαγγελίνα· Βαγγελίνα, στη Σινασό Καππαδοκίας·[7] σύντομος τύπος Λίνα.
Διαλεκτικοί τύποι
από Ευαγγελία
από Ευαγγελινή
Remove ads
Το όνομα σε άλλες γλώσσες
- βουλγαρικά: Евангелия (Ευαγγελίγια).
- ιταλικά: Evangèla, Evangèlia, Evangelina.[16]
- ισπανικά, καταλανικά: Evangelina· γαλικιανά: Evanxelina.[17]
- αγγλικά: Evangelie
- ρώσικα: Вангелия (Βαγγελία).
Πρόσωπα
με το όνομα Ευαγγελία
.JPG)
- Evangelia (πραγματικό όνομα: Ευαγγελία Ψαράκη, 1992-), Ελληνοαμερικανίδα τραγουδίστρια.[18]
- Ευαγγελία Αραβανή (1985-), Ελληνίδα τηλεπαρουσιάστρια και πρώην μοντέλο [19]
- Ευαγγελία Αταμιάν (1922-1957), Ελληνοαρμένια τραγουδίστρια του ρεμπέτικου, ευρέως γνωστή ως Μαρίκα Νίνου.[20]
- Ευαγγελία Μιχελή-Τζανάκου (1942-2012), Ελληνίδα καθηγήτρια βιοϊατρικής μηχανικής [21]
- Ευαγγελία Μουμούρη (1971-), Ελληνίδα ηθοποιός [22]
- Ευαγγελία Μπουτλούκου-Βρεττάκη (;-2014), Ελληνίδα συγγραφέας [23]
- Ευαγγελία Μωραϊτίδου (1957-), Ελληνίδα πρωταθλήτρια της υδατοσφαίρισης.
- Ευαγγελία Νίκα (πραγματικό όνομα: Ευαγγελία Ρούσου, 1881-1902), Ελληνίδα ηθοποιός [24]
- Ευαγγελία Ξυνού (1981-), Ελληνίδα δρομέας [25]
- Ευαγγελία Παρασκευοπούλου (1865-1938), Ελληνίδα ηθοποιός [26]
- Ευαγγελία Πλατανιώτη (1994-), Ελληνίδα αθλήτρια της καλλιτεχνικής κολύμβησης [27]
- Ευαγγελία Σαμιωτάκη (1935-2017), Ελληνίδα ηθοποιός [28]
- Ευαγγελία Συριοπούλου (1984-), Ελληνίδα ηθοποιός [29]
- Ευαγγελία Ψαρρά (1974-), Ελληνίδα πρωταθλήτρια της τοξοβολίας.
με το όνομα Ευαγγελή
- Ευαγγελή Αρ. Ντάτση, Ελληνίδα αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, συγγραφέας.
με το όνομα Εύα
- Εύα Χαντάβα (1990-), Ελληνίδα πετοσφαιρίστρια [30]
- Εύα Χριστοδούλου (1983-), Ελληνίδα αθλήτρια της ρυθμικής γυμναστικής [31]
με το όνομα Εύη
- Εύη Καρακώστα (1952-), Ελληνίδα πολιτικός [32]
- Εύη Μωραϊτίδου (1975-), Ελληνίδα υδατοσφαιρίστρια [33]
- Εύη Χρήστου (1987-), Ελληνίδα πετοσφαιρίστρια [34]
με το όνομα Ευαγγελινή
- Άμπερ Εβάντζελιν Βαλλέττα (Amber Evangeline Valletta) (1974), Αμερικανίδα ηθοποιός και μοντέλο.
- Εβάντζελιν Λίλι (1979-), Καναδή ηθοποιός.
- Ευαγγελινή Μάρκου, Ελληνίδα ερευνήτρια του ΙΙΕ / ΕΙΕ.
με το όνομα Βαγγελιώ
- Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, Ελληνίδα ηθοποιός [35]
- Βαγγελιώ Σχοιναράκη-Ηλιάκη, Ελληνίδα πολιτικός του Πασόκ.
- Βαγγελιώ Τζαμπάζη (1960-), Ελληνίδα πολιτικός του Πασόκ.
με το όνομα Λίλα
- Λίλα Μαραγκού (1938-), Ελληνίδα αρχαιολόγος.
με το όνομα Λίνα
- Λίνα Νικολακοπούλου (1957-), Ελληνίδα στιχουργός.
- Λίνα Σακκά (1976-), Ελληνίδα ηθοποιός.
με το όνομα Έλλη
- Έλλη Φωτίου (1939-), καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Ευαγγελίας Τριγονοπούλου, Ελληνίδας ηθοποιού.
με το όνομα Λία
- Ευαγγελία (Λία) Αθανασούλα (1948-), Ελληνίδα αστροφυσικός [36]
- Λία Νικολάου (1968-), Ελληνίδα προπονήτρια πάλης.
με το όνομα Λίτσα
- Λίτσα Αμμανατίδου-Πασχαλίδου (1966-), Ελληνίδα πολιτικός [37]
- Λίτσα Λιακούλη (1969-), Ελληνίδα πολιτικός [38]
- Λίτσα Μερτέκη (1991-), πετοσφαιρίστρια [39]
με το όνομα Εβελίνα
- Εβελίνα Παπούλια (1971-), Ελληνίδα ηθοποιός.
με το όνομα Βάλια
- Βάλια Βαγιωνάκη (1953-), Ελληνίδα πολιτικός [40]
Remove ads
Φανταστικοί χαρακτήρες
- Βαγγελίτσα (Μαρία Φωκά), θεία του Γρηγόρη (Κώστας Βουτσάς) από την οποία τέσσερις πολυθρόνες στην κωμωδία Αγάπησα μια πολυθρόνα (1971) του Ντίνου Δημόπουλου [41]
- Ευαγγελία (Χρυσούλα Διαβάτη), δευτερεύων χαρακτήρας της δραματικής ταινίας Οι δρόμοι της αγάπης είναι νυχτερινοί (1981) της Φρίντας Λιάππα [42]
- Βαγγελίτσα (Άννα Βαγενά), περσόνα που αντιπροσωπεύει τη μέση γυναίκα της ελληνικής υπαίθρου, στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, όπως στη σειρά Το κανάλι της Βαγγελίτσας (1987-1988) της ΕΡΤ2 [43]
- Ευαγγελία (Τασσώ Καββαδία), θαμώνας του οίκου ευγηρίας «Ο καλός Σαμαρείτης» που έχει ιδιαίτερη αδυναμία στο τραγούδι, στη σειρά Παππούδες εν δράσει (2000) της ΕΤ1 [44]
- Βαγγελιώ Γραμμένου (Φωτεινή Ντεμίρη), χαρακτήρας της κωμικής σειράς Αστέρας Ραχούλας (2016-2017) του Alpha [45]
Remove ads
Σημείωση
Παραπομπές
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads