Ιωάννης Καμινιάτης

Ο Ιωάννης Καμινιάτης ή Καμενιάτης μάς είναι γνωστός από την περιγραφή της άλωσης της Θεσσαλονίκης το 904, όταν στόλος Αράβων επιτέθηκε και κυρίευσε την πόλη. Πρόκειται για τον συγγραφέα ενός από τα τρία μεσαιωνικά ελληνικά έργα με ανάλογο περιεχόμενο, καθώς ακολούθησαν ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, που αφηγήθηκε την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Νορμανδούς το 1185, και ο Ιωάννης Αναγνώστης, με την αντίστοιχη συγγραφή του για την κατάληψη της πόλης από τους Οθωμανούς το 1430.

Ιωάννης Καμινιάτης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	9ος αιώνας Θεσσαλονίκη
Θάνατος	10ος αιώνας
Χώρα πολιτογράφησης	Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	μεσαιωνική ελληνική γλώσσα Αρχαία ελληνικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιστορικός συγγραφέας
δεδομένα

Απεικόνιση της λεηλασίας της Θεσσαλονίκης από τον αραβικό στόλο το 904 από το χρονικό του Ιωάννη Σκυλίτζη

Στοιχεία για τη ζωή του

Με δεδομένη την απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στο πρόσωπο του Καμινιάτη από άλλους, σύγχρονους και μεταγενέστερους, συγγραφείς, οι πληροφορίες για τον Καμινιάτη περιορίζονται στα στοιχεία που ο ίδιος παρέχει στο μοναδικό έργο του. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο Εις την άλωσιν της Θεσσαλονίκης, ο Καμινιάτης καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη ή έστω είχε μεγαλώσει σε αυτή. Ήταν έγγαμος κληρικός, κατείχε το αξίωμα του κουβουκλείσιου και υπηρετούσε στα αυτοκρατορικά οικήματα της Θεσσαλονίκης, ενώ τόσο ο ίδιος, όσο και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, κληρικοί και αυτοί, ανήκαν στην τάξη των αναγνωστών. Επιπρόσθετα, για τον πατέρα του πληροφορεί πως ήταν έξαρχος της Ελλάδος απάσης.

Στο έργο του, ο αυτόπτης μάρτυρας των γεγονότων Καμινιάτης δεν περιορίζεται στην περιγραφή της άλωσης της πόλης από τον Λέοντα Τριπολίτη, αλλά αφηγείται την ατομική, και συνάμα συλλογική, περιπέτειά του, καθώς οι Άραβες πήραν χιλιάδες αιχμαλώτους και τους μετέφεραν αρχικά στη Τρίπολη της Συρίας, κατόπιν στην Ταρσό της Κιλικίας.

Το κείμενο σώζεται σε τέσσερα χειρόγραφα, όλα χρονολογημένα από τον 15ο και 16ο αιώνα^[2].

Η αφήγηση του Καμινιάτη ήρθε στο φως αρχικά από το Χιώτη Λέοντα Αλλάτιο το 1653, έπειτα από τον Γάλλο Φρανσουά Κομπφί το 1685, ενώ το 1838 ο Γερμανός Αύγουστος Ιμάνουελ Μπέκερ εκδίδει για τρίτη φορά το έργο. To 1973, η Γερμανίδα Γκέρτρουντ Μπέλιχ προχώρησε στην κριτική έκδοση του κειμένου στα πλαίσια της Συλλογής Πηγών της Βυζαντινής Ιστορίας (Corpus Fontium Historiae Byzantinae). Ελληνικές μεταφράσεις με σύντομη εισαγωγή και σχόλια έχουν δώσει το 1987 ο Γεώργιος Τσάρας, το 2000 ο Εύδοξος Τσολάκης και το 2010 ο Χάρης Μέσσης.

Κριτική

• Παρουσίαση του βιβλίου των εκδ. Άγρα, περιοδικό LiFO, 25/10/2010

Δείτε επίσης

• Οι τρεις αλώσεις της Θεσσαλονίκης