Κατάλογος βασιλικών συζύγων του Ηνωμένου Βασιλείου

Βασιλικός/ή σύζυγος είναι ο/η σύζυγος του Βασιλιά ή της Βασίλισσας του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι σύζυγοι μοναρχών στο Ηνωμένο Βασίλειο και οι προκάτοχοί τους δεν έχουν συνταγματική θέση ή εξουσία αλλά μπορεί να έχουν σημαντική επιρροή.

Βασιλικός/ή Σύζυγος
Κάτοχος Καμίλα του Ηνωμένου Βασιλείου από 8 Σεπτεμβρίου 2022
Προσφώνηση	Μεγαλειοτάτη (σήμερα) Υψηλότατε (οι άνδρες σύζυγοι)
Κατοικία	Ανάκτορα του Μπάκινγκχαμ Κάστρο του Ουίνδσορ
Αρχικός κάτοχος	Πρίγκιπας Γεώργιος
Δημιουργία	1 Μαΐου 1707
Πρώτος κάτοχος	Πρίγκιπας Γεώργιος
Τελευταίος κάτοχος	Πρίγκιπας Φίλιππος

Ο πρίγκιπας Αλβέρτος ήταν ο μόνος άνδρας βασιλικός σύζυγος που έλαβε τον τίτλο του Πρίγκιπα συζύγου, αντίθετα με το έθιμο της αναγόρευσης στο peerage.

Ο Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου ήταν ο προηγούμενος βασιλικός σύζυγος.

Βλέπε επίσης: Κατάλογος μοναρχών της Βρετανίας.

Από την ίδρυση του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας, σε εκείνο και στο Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας έχουν υπάρξει έντεκα βασιλικοί και βασιλικές σύζυγοι, οκτώ γυναίκες και τρείς άνδρες. Οι Βασίλισσες μεταξύ του 1727 και του 1814 ήταν επίσης Εκλέκτειρες του Ανόβερου, καθώς οι σύζυγοί τους όλοι έφεραν τον τίτλο του Εκλέκτορα του Ανόβερου. Μεταξύ 1814 και 1837, οι βασίλισσες έφεραν τον τίτλο της Βασίλισσας του Ανόβερου, καθώς οι σύζυγοί τους ήταν Βασιλείς του Ανόβερου. Η προσωπική ένωση με το Ηνωμένο Βασίλειο τελείωσε το 1837 με την άνοδο στο θρόνο της Βασίλισσας Βικτωρίας επειδή οι νόμοι της διαδοχής (Σαλικός νόμος) στο Ανόβερο δεν επέτρεπε μια γυναίκα να κληρονομήσει τον τίτλο εάν υπήρχε οποιοσδήποτε επιζών άνδρας διάδοχος (στο Ηνωμένο Βασίλειο, ένας άνδρας προηγείται μόνο εάν έχει αδελφές). Στον Αυστροπρωσικό Πόλεμο του 1866 το Ανόβερο προσαρτήθηκε από την Πρωσία και έγινε η Επαρχία του Ανόβερου.

Όλες οι γυναίκες σύζυγοι έχουν το δικαίωμα να γίνουν Βασιλικές σύζυγοι κάτι το οποίο δεν είναι τίτλος αλλά ένας όρος που δηλώνει ότι μία μονάρχης είναι βασίλισσα διότι είναι σύζυγος του βασιλιά. Συνεπώς δεν προσφωνούνται ως Βασιλική σύζυγος αλλά ως Βασίλισσα. Όμως, από τους δύο άνδρες συζύγους που έχουν υπάρξει από το 1708, ουδείς θεωρείτο Βασιλιάς σύζυγος

• Ο Αλβέρτος της Σαξονίας-Κοβούργου-Γόθας, σύζυγος της Βασίλισσας Βικτωρίας, δεν έλαβε τίτλο του Αγγλικού peerage αλλά του δόθηκε ο τίτλος του Πρίγκιπα συζύγου ως διακριτός τίτλος το 1857, καθιστώντας τον μοναδκό άνδρα Βασιλικό σύζυγο στο Ηνωμένο Βασίλειο ή στα προκάτοχά του βασίλεια που έφερε επίσημα τον τίτλο. Υπήρξαν ισχυρισμοί αρχικά ότι θα γινόταν ουσιαστικά Βασιλιάς, αλλά αυτό απορρίφθηκε από την Κυβέρνηση.
• Ο Πρίγκιπας Φίλιππος της Ελλάδας και της Δανίας, σύζυγος της Ελισάβετ Β', που ήδη είχε εισέλθει στο peerage ως Δούκας του Εδιμβούργου το 1947, χρίστηκε Πρίγκιπας του Ηνωμένου Βασιλείου το 1957. Δεν προσφωνείται ως Πρίγκιπας σύζυγος

Δεν έχουν γίνει μοναρχικοί σύζυγοι όλες οι σύζυγοι και οι σύζυγοι μοναρχών, καθώς μπορεί να έχουν πεθάνει, διαζευχθεί, ο γάμος τους να έχει κηρυχθεί άκυρος πριν την άνοδο του συζύγου τους στον θρόνο, ή να παντρεύτηκαν μετά την παραίτηση του μονάρχη. Τέτοιες περιπτώσεις είναι:

• Σοφία Δωροθέα του Τσέλλε, σύζυγος του Γεωργίου Α' της Μεγάλης Βρετανίας (ως διαδόχου στο εκλεκτοράτο του Ανόβερου), παντρεύθηκε στις 22 Νοεμβρίου 1682, διαζεύχθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 1694, πέθανε στις 13 Νοεμβρίου 1726.
• Μαρία Άννα Φίτζχερμπερτ, σύζυγος του Γεωργίου Δ' του Ηνωμένου Βασιλείου (ως Πρίγκιπα της Ουαλίας), παντρεύτηκε το 1785, ο γάμος κηρύχθηκε άκυρος, πέθανε το 1837.
• Ουόλις Ουόρφιλντ Σίμσον, σύζυγος του Εδουάρδου Η' του Ηνωμένου Βασιλείου (as Duke of Windsor), παντρεύτηκε στις 3 Ιουνίου 1937, πέθανε στις 24 Απριλίου 1986.

Μια ασυνήθιστη περίπτωση ήταν εκείνη της Καρολίνας του Μπράουνσβαϊχ, η οποία είχε απομακρυνθεί από τον σύζυγό της Γεώργιο Δ' πριν την άνοδό του στο θρόνο, και παρότι νομικά ήταν βασιλική σύζυγος, δεν είχε θέση στην αυλή και εμποδίσθηκε βίαια να παρακολουθήσει την στέψη του Γεωργίου Δ' και να στεφθεί η ίδια. Αυτό προκάλεσε λαϊκή οργή.

Από το 1707, μόνο ο Γεώργιος Α' της Μεγάλης Βρετανίας και ο Εδουάρδος Η' του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν βασιλέψει άγαμοι.

Στις 8 Σεπτεμβρίου 2022 ο Κάρολος Γ΄, ανήλθε στο θρόνο του Ηνωμένου Βασιλείου και η δεύτερη σύζυγός του Καμίλα έγινε η όγδοη γυναίκα Βασιλική σύζυγος (Queen consort) και η ενδέκατη στη γενική λίστα των Βασιλικών συζύγων. Από την ημέρα της στέψης, στις 6 Μαΐου 2023, αποκαλείται επίσημα ως Βασίλισσα Καμίλα.^[1]

Διαφορά Βασιλικής συζύγου, Πρίγκιπα συζύγου και Βασιλικού συζύγου

Βασιλικός σύζυγος ονομάζεται ο σύζυγος του μονάρχη ανεξάρτητα του αξιώματος του. Για παράδειγμα και η Βασίλισσα Καμίλα και ο Πρίγκιπας Φίλιππος ήταν Βασιλικοί σύζυγοι, παρότι η πρώτη αποκαλείται Βασίλισσα ενώ ο δεύτερος Πρίγκιπας. Έτσι και η Σαρλίν του Μονακό είναι Βασιλική σύζυγος μολονότι είναι Πριγκίπισσα, ως σύζυγος του Πρίγκιπα Αλβέρτου, μονάρχη του Μονακό. Δεν αποτελεί τίτλο παρά μόνο έναν γενικό όρο για να αναφερθούμε σε όλους τους συζύγους μοναρχών χωρίς να πούμε αναγκαστικά το επίσημο τίτλο και αξίωμα.

Η Βασιλική σύζυγος (Queen consort) είναι η σύζυγος ενός μονάρχη η οποία έχει το αξίωμα της Βασίλισσας. Χρησιμοποιείται πάντοτε χωρίς το δεύτερο μέρος (σύζυγος) εφόσον ούτε ο συγκεκριμένος όρος είναι τίτλος, παρά μόνο μια διευκρίνηση για το ότι μία Βασίλισσα έχει το συγκεκριμένο αξίωμα επειδή είναι σύζυγος του μονάρχη, σε αντίθεση με τον όρο Βασίλισσα (ως μονάρχη) (Queen Regnant). Έτσι λοιπόν η Καμίλα όπως και η Βασίλισσα Μαρία είναι Βασίλισσα (ως σύζυγος), ενώ η Ελισάβετ Β΄, Βασίλισσα (ως μονάρχης) αφού έχει κληρονομήσει τον θρόνο.^[2][2]

Τέλος ένας Πρίγκιπας σύζυγος είναι ο σύζυγος μίας μονάρχη που έχει τον τίτλο του πρίγκιπα. Συνήθως, χρησιμοποιείται για άνδρες, αφού ένας άνδρας σύζυγος δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον τίτλο του Βασιλιά (ως συζύγου) όπως στην περίπτωση των θηλυκών συζύγων, διότι ο τίτλος του μονάρχη έχει συνδεθεί περισσότερο με άνδρες και άρα θα επικρατούσε σύγχυση για το ποιος πραγματικά έχει κληρονομήσει τον θρόνο και ποιος έχει παντρευτεί αυτόν που τον κληρονόμησε.

Βασιλικοί σύζυγοι του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας (1707–1801) και του Ηνωμένου Βασιλείου (1801–σήμερα)

Οίκος των Στιούαρτ

Εικόνα	Θυρεός	Όνομα	Γονείς	Γέννηση	Γάμος	Έγινε Βασιλικός/ή Σύζυγος	Στέψη	Έπαυσε να είναι Βασιλικός/ή Σύζυγος	Θάνατος	Σύζυγος
		Πρίγκιπας Γεώργιος της Δανίας	Πατέρας, Φρειδερίκος Γ΄ της Δανίας Μητέρα, Σοφία Αμαλία του Μπράουνσβαϊγκ-Λύνεμπουργκ	2 Απριλίου 1653	28 Ιουλίου 1683	1 Μαΐου 1707 Δημιουργία του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας	Δεν στέφθηκε	1 Αυγούστου 1714 Θάνατος του συζύγου	28 Οκτωβρίου 1708 55 ετών	Άννα

Οίκος του Ανόβερου

Εικόνα	Θυρεός	Όνομα	Γονείς	Γέννηση	Γάμος	Έγινε Βασιλικός/ή Σύζυγος	Στέψη	Έπαυσε να είναι Βασιλικός/ή Σύζυγος	Θάνατος	Συζυγος
		Μαργραβίνη Καρολίνα του Βραδεμβούργου-Άνσμπαχ	Πατέρας, Ιωάννης Φρειδερίκος, Μαργράβος του Βραδεμβούργου-Άνσμπαχ Μητέρα, Πριγκίπισσα Ελεονώρα Έρντμουτε της Σαξονίας-Άιζεναχ	1 Μαρτίου 1683	22 Αυγούστου 1705	11 Ιουνίου 1727 Άνοδος του συζύγου στο θρόνο	11 Οκτωβρίου 1727	25 Οκτωβρίου 1760 Θάνατος του συζύγου	20 Νοεμβρίου 1737 54 ετών	Γεώργιος Β΄
		Πριγκίπισσα Καρλότα, Δούκισσα του Μεκλεμβούργου-Στρέλιτς	Πατέρας, Κάρολος Λουδοβίκος Φρειδερίκος, Δούκας του Μεκλεμβούργου Μητέρα, Πριγκίπισσα Ελισάβετ Αλμπερτίνα της Σαξονίας-Χιλντμπουργκχάουζεν	19 Μαΐου 1744	8 Σεπτεμβρίου 1761		22 Σεπτεμβρίου 1761	29 Ιανουαρίου 1820 Θάνατος του συζύγου	17 Νοεμβρίου 1818 74 ετών	Γεώργιος Γ΄
		Πριγκίπισσα Καρολίνα, Δούκισσα του Μπράουνσβαϊγκ-Βολφενμπούτελ	Πατέρας, Κάρολος Γουλιέλμος Φερδινάνδος, Δούκας του Μπράουνσβαϊγκ-Βολφενμπούτελ Μητέρα, Πριγκίπισσα Αυγούστα της Μεγάλης Βρετανίας	17 Μαΐου 1768	8 Απριλίου 1795	29 Ιανουαρίου 1820 Άνοδος του συζύγου στο θρόνο	Δεν στέφθηκε	26 Ιουνίου 1830 Θάνατος του συζύγου	7 Αυγούστου 1821 53 ετών	Γεώργιος Δ΄
		Πριγκίπισσα Αδελαΐδα της Σαξονίας-Μάινινγκεν	Πατέρας, Γεώργιος Α', Δούκας του Ζάξε-Μάινινγκεν Μητέρα, Πριγκίπισσα ΛΛουίζα Ελεονώρα του Χοενλόε-Λάνγκενμπουργκ	13 Αυγούστου 1792	13 Ιουλίου 1818	26 Ιουνίου 1830 Άνοδος του συζύγου στο θρόνο	8 Σεπτεμβρίου 1831	20 Ιουνίου 1837 Θάνατος του συζύγου	2 Δεκεμβρίου 1849 57 ετών	Γουλιέλμος Δ΄
		Αλβέρτος της Σαξονίας-Κοβούργου-Γόθας	Πατέρας, Ερνέστος Α', Δούκας της Σαξονίας-Κοβούργου-Γόθας Μητέρα, Λουίζα της Σαξονίας-Γκότα-Άλτενμπουργκ	26 Αυγούστου 1819	10 Φεβρουαρίου 1840		Δεν στέφθηκε	22 Ιανουαρίου 1901 Θάνατος της συζύγου	14 Δεκεμβρίου 1861 42 ετών	Βικτωρία

Οίκος της Σαξονίας-Κοβούργου-Γόθας· μετονομάστηκε Οίκος του Ουίνδσορ το 1917

Εικόνα	Θυρεός	Όνομα	Γονείς	Γέννηση	Γάμος	Έγινε Βασιλικός/ή Σύζυγος	Στέψη	Έπαυσε να είναι Βασιλικός/ή Σύζυγος	Θάνατος	Σύζυγος
		Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα της Δανίας	Πατέρας, Χριστιανός Θ΄ της Δανίας Μητέρα, Λουίζα της Έσσης-Κάσσελ	1 Δεκεμβρίου 1844	10 Μαρτίου 1863	22 Ιανουαρίου 1901 Άνοδος του συζύγου στο θρόνο	9 Αυγούστου 1902	6 Μαΐου 1910 Θάνατος του συζύγου	20 Νοεμβρίου 1925 80 ετών	Εδουάρδος Ζ'
		Πριγκίπισσα Μαίρη του Τεκ	Πατέρας, Φραγκίσκος, Δούκας του Τεκ Μητέρα, Πριγκίπισσα Μαρία Αδελαΐδα του Κέιμπριτζ	26 Μαΐου 1867	6 Ιουλίου 1893	6 Μαΐου 1910 Άνοδος του συζύγου στο θρόνο	22 Ιουνίου 1911	20 Ιανουαρίου 1936 Θάνατος του συζύγου	24 Μαρτίου 1953 85 ετών	Γεώργιος Ε'
		Λαίδη Ελισάβετ Μπόους Λάιον	Πατέρας, Κλωντ Μπόουζ-Λάιον, 14ος Κόμης του Στράθμορ και Κίνγκχορν Μητέρα, Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ	4 Αυγούστου 1900	26 Απριλίου 1923	11 Δεκεμβρίου 1936 Άνοδος του συζύγου στο θρόνο	12 Μαΐου 1937	6 Φεβρουαρίου 1952 Θάνατος του συζύγου	30 Μαρτίου 2002 101 ετών	Γεώργιος ΣΤ'
		Πρίγκιπας Φίλιππος της Ελλάδας και της Δανίας	Πατέρας, Πρίγκιπας Ανδρέας της Ελλάδας και της Δανίας Μητέρα, Πριγκίπισσα Αλίκη του Μπάττενμπεργκ	10 Ιουνίου 1921	20 Νοεμβρίου 1947	6 Φεβρουαρίου 1952 Άνοδος της συζύγου στο θρόνο	Δεν στέφθηκε	8 Σεπτεμβρίου 2022 Θάνατος της συζύγου	9 Απριλίου 2021 99 ετών	Ελισάβετ Β'
		Καμίλα Σαντ	Πατέρας, Μπρους Σαντ Μητέρα, Ρόζαλιντ Κάμπιτ	17 Ιουλίου 1947	9 Απριλίου 2005	8 Σεπτεμβρίου 2022 Άνοδος του συζύγου στο θρόνο	6 Μαΐου 2023	Εν ενεργεία		Κάρολος Γ΄

Δείτε επίσης

• Κατάλογος Σκωτικών βασιλικών συζύγων,
• Κατάλογος Αγγλικών βασιλικών συζύγων
• Κατάλογος Ιρλανδικών βασιλικών συζύγων.