Λορέτο

Το Λορέτο (ιταλικά: Loreto) είναι μικρή πόλη και δήμος της περιφέρειας Μάρκε, στην Ιταλία, με πληθυσμό 12.278 κατοίκους το 2009. Είναι πολύ γνωστό στους Ρωμαιοκαθολικούς παγκοσμίως ως ο τόπος της Βασιλικής της Αγίας Οικίας, δημοφιλούς προσκυνήματος που συνδέεται με θρύλο σχετικώς με το σπίτι της Παναγίας στη Ναζαρέτ, στο οποίο η Παναγία γεννήθηκε, μεγάλωσε και έζησε ως έγγαμη. Εξ αυτού, το όνομα «Λορέτο» δόθηκε σε αρκετές πόλεις και ιερά σε ρωμαιοκαθολικές χώρες, ιδίως στη Λατινική Αμερική, ενώ δίνεται και σε αγόρια ως βαπτιστικό όνομα. Οι κάτοικοι του Λορέτο αποκαλούνται Λορετάνι ή Λαουρετάνι, με τη δεύτερη λέξη να υποδεικνύει την ετυμολογία του Λορέτο, από τη λατινική λέξη laurus = δάφνη ή από μία μεσαιωνική ιδιοκτήτρια των γύρω δασωμένων λόφων, που ονομαζόταν Laureta.

Λορέτο
Έμβλημα
Λορέτο
Χώρα	Ιταλία
Διοικητική υπαγωγή	Επαρχία της Ανκόνας
Προστάτης	Παναγία
Έκταση	17,9 km²[1]
Υψόμετρο	127 μέτρα
Πληθυσμός	12.899 (1  Ιανουαρίου 2023)[2]
Ταχ. κωδ.	60025
Τηλ. κωδ.	071
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Τοποθεσία

Το Λορέτο βρίσκεται 127μ. πάνω από τη στάθμη της θάλασσας στη δεξιά όχθη του ποταμού Μουζόνε (Musone) 22 kilometres (14 mi) με το τρένο νοτιοανατολικά της Ανκόνα . Όπως πολλά μέρη στο Μάρκε, προσφέρει καλή θέα από τα Απέννινα έως την Αδριατική .

Το Λορέτο βρίσκεται σε γεωγραφικές συντεταγμένες του κέντρου του 43°26΄20΄΄ Βόρειο πλάτος και 13°36΄31΄΄ Ανατολικό μήκος. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 127 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε λοφώδη περιοχή, στη δεξιά όχθη του ποταμού Μουζόνε και σε απόσταση μόλις 22 χιλιομέτρων σιδηροδρομικώς νότια-νοτιοανατολικά από την Ανκόνα, στην επαρχία της οποίας υπάγεται. Απέχει από τη θάλασσα λιγότερο από 4 χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή. Καθώς συμβαίνει με πολλές τοποθεσίες των Μάρκε, το Λορέτο προσφέρει αρκετά καλή θέα προς την οροσειρά των Απεννίνων και προς την Αδριατική Θάλασσα. Η έκταση του δήμου Λορέτο είναι 17,7 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ο δήμος υποδιαιρείται σε επτά frazioni (δημοτικά διαμερίσματα), τα Κοσταμπιάνκα, Γκρόττε, Στατσιόνε, Βίλλα Μπεργκίνια, Βίλλα Κοσταντίνα, Βίλλα Μουζόνε και Βίλλα Πάπα.

Κύρια αξιοθέατα

Τα κυριότερα αξιοθέατα μνημεία του Λορέτο καταλαμβάνουν τις 4 πλευρές της κεντρικής πλατείας του, της Piazza della Madonna. Πρόκειται για το Κολέγιο των Ιησουιτών, το Δημοτικό Μέγαρο (Palazzo Comunale, πρώην Palazzo Apostolico) και τη Βασιλική της Αγίας Οικίας. Το Δημοτικό Μέγαρο σχεδιάσθηκε από τον αναγεννησιακό αρχιτέκτονα Ντονάτο Μπραμάντε και στεγάζει μια πινακοθήκη με έργα των Λορέντσο Λόττο, Σιμόν Βουέ και Αννίμπαλε Καρράτσι, καθώς και μια συλλογή από φαγιάνς.

Το Λορέτο επίσης καυχάται για τα ογκώδη τείχη του, που σχεδιάσθηκαν από τον αρχιτέκτονα και μηχανικό Αντώνιο ντα Σανγκάλλο τον νεότερο, και ανεγέρθηκαν από το 1518, ενώ ενισχύθηκαν κατά τον 17ο αιώνα. Τα κυριότερα αξιοθέατα μνημεία του Λορέτο καταλαμβάνουν τις 4 πλευρές της κεντρικής πλατείας του, της Piazza della Madonna. Πρόκειται για το Κολέγιο των Ιησουιτών, το Δημοτικό Μέγαρο (Palazzo Comunale, πρώην Palazzo Apostolico) και τη Βασιλική της Αγίας Οικίας. Το Δημοτικό Μέγαρο σχεδιάσθηκε από τον αναγεννησιακό αρχιτέκτονα Ντονάτο Μπραμάντε και στεγάζει μια πινακοθήκη με έργα των Λορέντσο Λόττο, Σιμόν Βουέ και Αννίμπαλε Καρράτσι, καθώς και μια συλλογή από φαγιάνς.

Η Βασιλική της Αγίας Οικίας

Κύριο λήμμα: Βασιλική της Αγίας Οικίας

Η Βασιλική του προσκυνήματος της «Αγίας Οικίας της Θεοτόκου» του Λορέτο (ιταλ.: Santuario della Santa Casa) περικλείει στο εσωτερικό της, σύμφωνα με ευφάνταστο μεσαιωνικό θρύλο, το σπίτι της Παναγίας στη Ναζαρέτ, στο οποίο η Παναγία γεννήθηκε, μεγάλωσε και έζησε ως έγγαμη με τον Ιωσήφ και τον Ιησού Χριστό (αλλά και απεβίωσε, χρόνια μετά τον θάνατο του Ιωσήφ και την Ανάληψη του Χριστού). Κατά τον θρύλο, μετά την τελευταία Σταυροφορία και την αποχώρηση των Χριστιανών από τους Αγίους Τόπους, προκειμένου να προστατευθεί από τους Μουσουλμάνους στρατιώτες, το σπίτι αποκολλήθηκε από τα θεμέλιά του με θαυματουργικό τρόπο, απογειώθηκε και πέταξε «επί πτερύγων αγγέλων» μέχρι την περιοχή αυτή της Ιταλίας, και μάλιστα με μια ενδιάμεση στάση επί τρία έτη (1291-1294) στο Τρσατ (ιταλ. Τερσάττο), προάστιο σήμερα της πόλεως Ριέκα της Κροατίας. Μετά από μικρές μετακινήσεις στην περιοχή του Λορέτο, η οικία της Θεοτόκου προσγειώθηκε, πάντοτε θαυματουργικώς, στη σημερινή της τελική θέση το έτος 1296. Σήμερα σώζονται σε καλή κατάσταση τρεις πέτρινοι εξωτερικοί τοίχοι της, που έχουν περιβληθεί με πολύτιμο μάρμαρο. Συνεκδοχικώς, τον Μάιο του 1920 ο Πάπας Βενέδικτος ΙΕ΄ ανεκήρυξε αγαλματίδιο της Θεοτόκου του 15ου αιώνα εντός της βασιλικής («Παναγία του Λορέτο») ως προστάτιδα των αεροπορικών ταξιδιών και ταξιδιωτών.

Το 1468 άρχισε η ανέγερση του μεγάλου ναού, βασιλικής μετά τρούλου σε υστερογοτθικό ρυθμό, που περιέκλεισε την Οικία της Θεοτόκου. Την ανέγερση συνέχισαν οι αρχιτέκτονες Τζουλιάνο ντα Μαγιάνο, Τζουλιάνο ντα Σανγκάλλο και Ντονάτο Μπραμάντε. Το μήκος του ναού φθάνει τα 93 μέτρα, το πλάτος τα 60 και το ύψος του καμπαναριού τα 75,6 μέτρα (το υψηλότερο κτίσμα σε όλη την πόλη).

Φωτοθήκη

• 
  Η Βασιλική della Santa Casa από πίσω
• 
  Η Βασιλική della Santa Casa

Δίδυμες και αδελφές πόλεις

Το Λορέτο είναι αδελφοποιημένο με τις εξής πόλεις:^[3]

• Μαρίαζελ (Mariazell), Αυστρία
• Φάτιμα (Fátima), Πορτογαλία^[3]
• Αλτέττινγκ (Altötting), Γερμανία
• Τσεντσοχόβα (Częstochowa), Πολωνία
• Λούρδη (Lourdes), Γαλλία
• Ναζαρέτ (Nazareth), Ισραήλ^[4][5]
• Χαρίσσα (Harissa), Λίβανος^[6]

Πηγές

•  
  Το παρόν λήμμα ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Loreto (Italy)» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 17 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 7