Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), με διεθνές αρκτικόλεξο OAS ή λατινόγλωσσα OEA, είναι ένας διεθνής αμυντικός οργανισμός, (διακρατική συμμαχία), που εδρεύει στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ την Ουάσιγκτον. Μέλη του οργανισμού αυτού είναι όλες οι ανεξάρτητες χώρες της Αμερικανικής ηπείρου πλην της Ονδούρας η συμμετοχή της οποίας έχει ανασταλεί από τις 28 Ιουνίου 2009, μετά το πραξικόπημα που σημειώθηκε στη χώρα. Ο ΟΑΚ χαρακτηρίζεται ως το «ΝΑΤΟ της Αμερικανικής ηπείρου».
Remove ads
Ίδρυση
Ο Οργανισμός αυτός ιδρύθηκε μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από τις χώρες μέλη της άλλοτε Παναμερικανικής Ένωσης ως αμυντικός διακρατικός οργανισμός, έναντι ξένης, (από εκτός ηπείρου), προσβολής αλλά και για πρόληψη ενδοηπειρωτικών συγκρούσεων, προωθώντας έτσι ένα σύστημα συλλογικής ασφάλειας, με βάση το λεγόμενο Δόγμα Μονρόε.
Με το σκεπτικό αυτό υπογράφηκε το 1947 στο Ρίο ντε Τζανέιρο ή λεγόμενη Διαμερικανική συνθήκη αμοιβαίας συνδρομής γνωστή και ως Συνθήκη του Ρίο την οποία επικύρωσε το ένατο Διεθνές Συνέδριο των Αμερικανικών Κρατών που συνήλθε στη Μπογκοτά την Άνοιξη του 1948 όπου και συνομολογήθηκε, από 21 κράτη, στις 30 Απριλίου 1948, (και τέθηκε σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 1951), ο Καταστατικός Χάρτης του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών.
Στη διάρκεια της ίδιας αυτής συνέλευσης ενεκρίθη και η Αμερικανική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Έτσι με τη δημιουργία του Οργανισμού αυτού καταργήθηκε η προηγούμενη Παναμερικανική Ένωση της οποίας ο Γενικός διευθυντής ανέλαβε γενικός γραμματέας του νέου οργανισμού. Σήμερα Γ.Γ. του ΟΑΚ είναι ο Λουίς Αλμάγκρο.
Στον ΟΑΚ συμμετέχουν σήμερα και οι νέες χώρες της Αμερικανικής ηπείρου, της Καραϊβικής, που ανεξαρτητοποιήθηκαν μετά το τέλος του Β΄ Π.Π. φθάνοντας έτσι το συνολικό αριθμό κρατών - μελών στα 35.
Remove ads
Στόχοι και σκοποί
Σύμφωνα με το άρθρο 1 του καταστατικού χάρτη η δημιουργία του ΟΑΚ αποβλέπει στην εγκαθίδρυση της ειρήνης, δικαιοσύνης, μεταξύ των μελών, την προώθηση της αλληλεγγύης και την ενίσχυση της συνεργασίας καθώς και την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας και ανεξαρτησίας. Ειδικότερα το άρθρο 2 ορίζει οκτώ βασικούς σκοπούς που είναι:
- Η ενίσχυση και ασφάλεια της Αμερικανικής ηπείρου
- Η προώθηση και εδραίωση της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας με σεβασμό στην «αρχή της μη εμπλοκής».
- Η ειρηνική επίλυση διαφορών μεταξύ των κρατών μελών.
- Η πρόβλεψη κοινής δράσης των μελών σε περίπτωση ξένης επίθεσης.
- Η επιδίωξη επίλυσης προβλημάτων μεταξύ των μελών που μπορεί ν΄ αφορούν πολιτικά, οικονομικά και δικαστικά θέματα.
- Η προώθηση και δράση συνεργασίας για οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη.
- Η εξάλειψη της έσχατης φτώχειας που αποτελεί το κύριο εμπόδιο ανάπτυξης, και τέλος
- Η επίτευξη σημαντικής μείωσης αμυντικού εξοπλισμού (συμβατικών όπλων) που θα επιφέρει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των κρατών μελών.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα παραπάνω και ειδικότερα στον όρο "ξένης απειλής" ως τέτοια είχε χαρακτηρισθεί ο κίνδυνος της κομμουνιστικής διάβρωσης, εξ ου και τα πολλά εκδηλωθέντα πραξικοπήματα. Στη διάρκεια όμως της δεκαετίας του ΅90 όπου και επήλθε το τέλος του ψυχρού πολέμου και αντ΄ αυτού η εντατική ώθηση για παγκοσμιοποίηση ο ΟΑΚ αναγκάσθηκε να μεταβάλει και να επαναπροσδιορίσει το νομικό πλαίσιο των επιδιωκόμενων στόχων του, όπως συνέβη ακριβώς και με το ΝΑΤΟ.
Έτσι σήμερα ο ΟΑΚ δίνει προτεραιότητες σε θέματα που αφορούν κυρίως:
α) Εδραίωση της Δημοκρατίας στις χώρες μέλη
β) Επίλυση των ενδοσυνοριακών διαφορών.
γ) Υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
δ) Προώθηση ελεύθερου εμπορίου και δημιουργία ελεύθερων ζωνών (συναλλαγών).
ε) Καταπολέμηση του εμπορίου των ναρκωτικών.
στ)Καταπολέμηση της φτώχειας.
Remove ads
Γενικοί Γραμματείς
Μέλη
Από τα ανεξάρτητα κράτη της Αμερικής, 35 τον αριθμό, τα 33 είναι μέλη του OAS. Όταν ιδρύθηκε ο οργανισμός, στις 5 Μαΐου 1948,τα κράτη μέλη ήταν 21:
Αργεντινή
Βολιβία
Βραζιλία
Χιλή
Κολομβία
Κόστα Ρίκα
Δομινικανή Δημοκρατία
Ισημερινός
Ελ Σαλβαδόρ
Γουατεμάλα
Αϊτή
Ονδούρα - Η συμμετοχή μέλους ανεστάλη το 2009-2011.[1]
Μεξικό
Παναμάς
Παραγουάη
Περού
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ουρουγουάη
Βενεζουέλα
Αργότερα ο OAS διευρύνθηκε με την εισδοχή του Καναδά και των χωρών της Καραϊβικής. Με χρονολογική σειρά, μέλη έγιναν:
Μπαρμπάντος (μέλος από το 1967)
Τρινιντάντ και Tομπάγκο (1967)
Τζαμάικα (1969)
Γρενάδα (1975)
Σουρινάμ (1977)
Δομινίκα (1979)
Αγία Λουκία (1979)
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα (1981)
Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες (1981)
Μπαχάμες (1982)
Άγιος Χριστόφορος και Νέβις (1984)
Καναδάς (1990)
Μπελίζ (1991)
Γουιάνα (1991)
Remove ads
Πρώην μέλη
Κούβα - Η συμμετοχή της στον οργανισμό ανεστάλη το 1962–2009.[2] Επέλεξε να επαναφέρει τη συμμετοχή της.[3]
Νικαράγουα - Έγινε ιδρυτικό μέλος το 1948. Τον Νοέμβριο του 2021 η Νικαράγουα υπέβαλε επίσημο αίτημα αποχώρησης από τον ΟΑΚ, μετά την καταδίκη από τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών του αποτελέσματος των εκλογών του 2021.[4] Η αποχώρηση ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2023.[5]
Remove ads
Μέλη παρατηρητές
Τα κράτη παρατηρητές είναι:[6]
- Αζερμπαϊτζάν
- Αίγυπτος
- Αλβανία
- Αλγερία
- Ανγκόλα
- Αρμενία
- Αυστραλία
- Αυστρία
- Βανουάτου
- Πόλη του Βατικανού
- Βέλγιο
- Βόρεια Μακεδονία
- Βοσνία και Ερζεγοβίνη
- Βουλγαρία
- Γαλλία
- Γερμανία
- Γεωργία
- Γκάνα
- Δανία
- Ελβετία
- Ελλάδα
- Εσθονία
- Ευρωπαϊκή Ένωση
- Ηνωμένο Βασίλειο
- Ιαπωνία
- Ινδία
- Ιρλανδία
- Ισημερινή Γουινέα
- Ισλανδία
- Ισπανία
- Ισραήλ
- Ιταλία
- Καζακστάν
- Κατάρ
- Κάτω Χώρες
- Κίνα
- Κροατία
- Κύπρος
- Λετονία
- Λίβανος
- Λιθουανία
- Λιχτενστάιν
- Λουξεμβούργο
- Μάλτα
- Μαρόκο
- Μαυροβούνιο
- Μολδαβία
- Μονακό
- Μπανγκλαντές
- Μπενίν
- Νιγηρία
- Νορβηγία
- Νότια Κορέα
- Ουγγαρία
- Ουζμπεκιστάν
- Ουκρανία
- Πακιστάν
- Πολωνία
- Πορτογαλία
- Ρουμανία
- Ρωσία (ανεστάλη[7])
- Σαουδική Αραβία
- Σερβία
- Σλοβακία
- Σλοβενία
- Σρι Λάνκα
- Σουηδία
- Ταϊλάνδη
- Τόγκο
- Τουρκία
- Τσεχία
- Τυνησία
- Υεμένη
- Φιλιππίνες
- Φινλανδία
Remove ads
Παραπομπές
Πηγές
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads