Πυξίς

Πυξίς (λατινικά: Pyxis‎‎, συντομογραφία: Pyx) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός και συνορεύει με τους εξής 4 αστερισμούς: Ύδρα, Πρύμνα, Ιστία και Αντλία. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα, δηλαδή παρά το γεγονός ότι βρίσκεται ολόκληρος στο νότιο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, είναι ορατός στο σύνολό του από την Ελλάδα μόνο τις νύκτες του χειμώνα και τα ανοιξιάτικα βράδια.

Πυξίς
πατήστε για μεγαλύτερη εικόνα
Συντομογραφία	Pyx
Λατινικό όνομα	Pyxis
Γενική	Pyxidis
Έκταση	220,8 τετ. μοίρες (0,535 %) Κατάταξη 65ος
Αριθμός άστρων (μέγεθος ≤ 6,5)	41
Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 52°N - 90°S

Ο LaCaille τον σχημάτισε από αστέρες των Ιστίων και του καταρτιού της Αργούς, και η αρχική ονομασία ήταν Pyxis Nautica, δηλαδή η Πυξίδα του Ναυτικού. Αργότερα, ο Βρετανός αστρονόμος Francis Baily (1774-1844) επαναπροσάρτησε την Πυξίδα στον προηγούμενο αστερισμό, ώστε για κάποιο διάστημα δεν αναγνωριζόταν. Αλλά ο Γκουλντ την επανεισήγαγε στο έργο του Uranometria Argentina το 1879, και τελικώς αναγνωρίσθηκε επισήμως και τελεσίδικα από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση.

Οι φωτεινότεροι αστέρες

Μόνο δύο αστέρες είναι φωτεινότεροι του τέταρτου μεγέθους, και κανένας δεν έχει ιδιαίτερο όνομα, παρόλα αυτά ο Γκουλντ απέδωσε στην Πυξίδα 66 αστέρες μέχρι έβδομου μεγέθους.

• Ο α Πυξίδος είναι και ο φωτεινότερος του αστερισμού, με φαινόμενο μέγεθος 3,68 και φασματικό τύπο B2 III.
• Ο β Πυξίδος έχει φαινόμενο μέγεθος 3,97 και φασματικό τύπο G7 Ib-II.
• Ο γ έχει φαιν.μέγεθος 4,01 και φασμ.τύπο K3 III.
• Ο δ έχει φαιν.μέγεθος 4,89 και φασμ.τύπο A3 IV.
• Ο ζ έχει φαιν.μέγεθος 4,89 και φασμ.τύπο G4 III.
• Ο θ έχει φαιν.μέγεθος 4,72 και φασμ.τύπο M1 III.
• Ο κ έχει φαιν.μέγεθος 4,58 και φασμ.τύπο K4 III.
• Ο λ έχει φαιν.μέγεθος 4,69 και φασμ.τύπο G8 III.

Αξιοσημείωτα στον αστερισμό

• Ο αστέρας T Πυξίδος (T Pyx) είναι κατακλυσμικός μεταβλητός που έχει εκραγεί επανειλημμένα ως επαναληπτικός καινοφανής αστέρας.
• Το ανοικτό σμήνος NGC 2627 έχει φαιν.μέγεθος 8,4 και φαινόμενη διάμετρο 11΄.
• Το ανοικτό σμήνος NGC 2658 έχει φαιν.μέγεθος 9,2 και φαινόμενη διάμετρο 10΄.
• Το πλανητικό νεφέλωμα NGC 2818 (φαιν.μέγεθος 11,9) βρίσκεται δίπλα στο ανοικτό σμήνος NGC 2818A.
• Ο γαλαξίας NGC 2613, στο βορειοδυτικό τμήμα του αστερισμού, έχει φαιν.μέγεθος 10,3 και μας δείχνει την πλάγια όψη του (edge-on).

Δείτε επίσης

• Κατάλογος αστέρων της Πυξίδος

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Pyxis (constellation) στο Wikimedia Commons
• Λεξιλογικός ορισμός του Πυξίς στο Βικιλεξικό