Σοβιετική απογραφή του 1989

Η Σοβιετική απογραφή του 1989 (ρωσικά: Всесоюзная перепись населения 1989‎‎ , μεταγράφεται Vsesoyuznaya perepis naselenya 1989 ή ακαδημαϊκά Vsesojuznaja perepis' naselenja 1989) η οποία διεξήχθη στις 12 με 19 Ιανουαρίου του ίδιου έτους, ήταν η τελευταία απογραφή που έλαβε χώραν στην ΕΣΣΔ. Στην απογραφή, ο πληθυσμός της ΕΣΣΔ ανερχόταν στα 286,730,819 άτομα.^[1] Το 1989, η Σοβιετική Ένωση ήταν η τρίτη πιο πολυπληθής χώρα του κόσμου, πάνω από τις Ηνωμένες Πολιτείες (οι οποίες είχαν 248,709,873 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή της 1ης Απριλίου του 1990), και είχε μικρότερο πληθυσμό μόνο από την Κίνα και την Ινδία.

Στατιστικά

Το 1989, περίπου το ήμισυ του πληθυσμού της Σοβιετικής Ένωσης ζούσε στην Ρωσική ΣΟΣΔ, και περίπου το ένα έκτο (18%) στην Ουκρανία. Σχεδόν τα δύο τρίτα (περίπου το 65.7%) του πληθυσμού ζούσαν σε αστικές περιοχές, ενώ ο αγροτικός πληθυσμός είχε μειωθεί στο 34.3%.^[2] Με αυτό τον τρόπο, η σταδιακή αύξηση του αστικού πληθυσμού συνεχίστηκε. Στην απογραφή του 1959 ο αστικός πληθυσμός ανερχόταν στο 47.9%, ποσοστό το οποίο αυξήθηκε στο 56,3% στην απογραφή του 1970 και στο 62,3% στην απογραφή του 1979.^[3]

Στις δύο τελευταίες εθνικές απογραφές (που πραγματοποιήθηκαν το 1979 και 1989) έδειξαν ότι η χώρα είχε μια ετήσια αύξηση 2,5 εκατομμυρίων ανθρώπων, αν και υπήρχε μια μικρή μείωση από την περίοδο 1959-1970, όπου υπήρχε ετήσια αύξηση 3 εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτή η μεταπολεμική αύξηση συνεισέφερε στην μερική δημογραφική ανάκαμψη της ΕΣΣΔ, μετά από την σημαντική απώλεια πληθυσμού που δέχτηκε η ΕΣΣΔ κατά τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο (στο Ανατολικό Μέτωπο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου) και κατά τις Μεγάλες Εκκαθαρίσεις του Στάλιν από το 1936 έως το 1938. Στις προηγούμενες μεταπολεμικές απογραφές, υπήρχαν 208,826,650 κάτοικοι το 1959, 241,720,134 κάτοικοι το 1970 και 262,436,227 κάτοικοι το 1979.

Το 1990, η Σοβιετική Ένωση είχε μεγαλύτερο πληθυσμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά μαζί, έχοντας περίπου 40 εκατομμύρια περισσότερους κατοίκους από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης στα τέλη του 1991, ο συνολικός πληθυσμός των 15 πρώην Σοβιετικών δημοκρατιών παρέμεινε στάσιμος, περίπου στους 290 εκατομμύρια κατοίκους την περίοδο 1995-2000. 

Αυτή η σημαντική επιβράδυνση στην αύξηση του πληθυσμού μπορεί κατά ένα μέρος να οφείλεται στις αξιοσημείωτες κοινωνικο-οικονομικές αλλαγές που είχαν ως αποτέλεσμα τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Η διάλυση είχε ως αποτέλεσμα την περαιτέρω πτώση της ήδη φθίνουσας γεννητικότητας (η οποία ήδη έδειχνε κάποια σημάδια μείωσης από τη Σοβιετική εποχή, ιδίως μεταξύ των ανθρώπων που ζούσαν στην Ευρωπαϊκή περιοχή της Σοβιετικής Ένωσης). Η επόμενη απογραφή προβλεπόταν ενδεχομένως για το 1999. 

Κατάταξη των ΣΣΔ

Κατάταξη	Σοβιετική Δημοκρατία	Πληθυσμός στην απογραφή του 1979	Πληθυσμός στην απογραφή του 1989[4]	Αλλαγή (σε σχέση με την απογραφή του 1979)	Ποσοστιαία αλλαγή
1	Ρωσική ΣΟΣΔ	137,551,000	147,400,537	9,849,537	7.2%
2	Ουκρανική ΣΣΔ	49,755,000	51,706,742	1,951,742	3.9%
3	Ουζμπεκική ΣΣΔ	15,391,000	19,905,158	4,514,158	29.3%
4	Καζακική ΣΣΔ	14,684,000	16,536,511	1,852,511	12.6%
5	Λευκορωσική ΣΣΔ	9,560,000	10,199,709	639,709	6.7%
6	Αζερική ΣΣΔ	6,028,000	7,037,867	1,009,867	16.8%
7	Γεωργιανή ΣΣΔ	5,015,000	5,443,359	428,359	8.5%
8	Τατζικική ΣΣΔ	3,801,000	5,108,576	1,307,576	34.4%
9	Μολδαβική ΣΣΔ	3,947,000	4,337,592	390,592	9.9%
10	Κιργιζική ΣΣΔ	3,529,000	4,290,442	761,442	21.6%
11	Λιθουανική ΣΣΔ	3,398,000	3,689,779	291,779	8.6%
12	Τουρκμενική ΣΣΔ	2,759,000	3,533,925	774,925	28.1%
13	Αρμενική ΣΣΔ	3,031,000	3,287,677	256,677	8.5%
14	Λετονική ΣΣΔ	2,521,000	2,680,029	159,029	6.3%
15	Εσθονική ΣΣΔ	1,466,000	1,572,916	106,916	7.3%
	Σοβιετική Ένωση	262,436,000	286,730,819	24,294,819	9.3%

Δείτε επίσης

• Δημογραφία της Σοβιετικής Ένωσης
• Δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης
• Σοβιετική Απογραφή του 1937
• Σοβιετική Ένωση