Τζον Κασσαβέτης

Ο Τζον Κασσαβέτης (αγγλικά: John Nicholas Cassavetes‎‎, 9 Δεκεμβρίου 1929 - 3 Φεβρουαρίου 1989), ήταν Ελληνοαμερικάνος σκηνοθέτης, σεναριογράφος, παραγωγός και ηθοποιός.^[8] Ο Κασσαβέτης ήταν ένας από τους πρώτους σκηνοθέτες που ασχολήθηκαν με τον ανεξάρτητο κινηματογράφο.

Τζον Κασσαβέτης
Ο Τζον Κασσαβέτης ως "Τζόνι Στακάτο" στην ομώνυμη τηλεοπτική σειρά (1959)
Όνομα στη μητρική γλώσσα	John Cassavetes (Αγγλικά)
Γέννηση	9 Δεκεμβρίου 1929 (1929-12-09) Νέα Υόρκη[1]
Θάνατος	3 Φεβρουαρίου 1989 (59 ετών) Λος Άντζελες[2]
Αιτία θανάτου	κίρρωση
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Westwood Village Memorial Park Cemetery
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Σπουδές	Πανεπιστήμιο Κολγκέιτ, Αμερικανική Ακαδημία Δραματικών Τεχνών (1950)[3], Blair Academy[4] και Paul D. Schreiber Senior High School[5]
Ιδιότητα	ηθοποιός ταινιών, σκηνοθέτης κινηματογράφου, παραγωγός ταινιών, συγγραφέας, καρατερίστας, μοντέρ, ηθοποιός τηλεόρασης[6] και σεναριογράφος κινηματογραφικών ταινιών[7]
Σύζυγος	Τζένα Ρόουλαντς (ν. 1954)
Τέκνα	Νικ Κασσαβέτης, Αλεξάνδρα Κασσαβέτις και Ζωή Κασσαβέτη
Γονείς	Κάθριν Κασαβέτης
Είδος τέχνης	δραματική κινηματογραφική ταινία
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Πρώτα χρόνια και εκπαίδευση

Ο Κασσαβέτης με την Τζίνα Ρόουλαντς το 1959

Ο Κασσαβέτης γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και ήταν γιος της Ελληνοαμερικανίδας ηθοποιού Κάθριν Κασσαβέτη (το γένος Δημητρίου), που επρόκειτο να παίξει σε μερικές από τις ταινίες του, και του Έλληνα μετανάστη Νικόλαου Ιωάννη Κασσαβέτη. Τα πρώτα του χρόνια τα πέρασε με την οικογένειά του στην Ελλάδα και όταν επέστρεψε σε ηλικία επτά ετών στις ΗΠΑ, δεν μιλούσε αγγλικά.^[9] Μεγάλωσε στο Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης. Παρακολούθησε το Γυμνάσιο του Πορτ Ουάσιγκτον (σήμερα γνωστό ως Γυμνάσιο Πολ Σράιμπερ) από το 1945 έως το 1947 και συμμετείχε στο Port Weekly (σχολική εφημερίδα).

Ο Κασσαβέτης παρακολούθησε την Ακαδημία Μπλερ στο Νιου Τζέρσεϊ και πέρασε ένα εξάμηνο στο Πλάτσμπουργκ, στο Κολλέγιο Τσάμπλαϊν της Νέας Υόρκης προτού αποβληθεί λόγω της αποτυχίας του στους βαθμούς του.^[10][α] Πέρασε μερικές εβδομάδες κάνοντας ωτοστόπ στη Φλόριντα και στη συνέχεια μεταγράφηκε στην Αμερικανική Ακαδημία Δραματικών Τεχνών, με ενθάρρυνση από φίλους του που εγγράφηκαν πρόσφατα και του είπαν ότι το σχολείο ήταν «γεμάτο με κορίτσια».^[12] Αποφοίτησε το 1950 και γνώρισε τη μέλλουσα σύζυγό του Τζίνα Ρόουλαντς στην ακρόαση της για να μπει στην Ακαδημία το 1953.^[13] Παντρεύτηκαν τέσσερις μήνες αργότερα το 1954.^[14] Συνέχισε να παίζει στο θέατρο, πήρε μικρούς ρόλους σε ταινίες και άρχισε να δουλεύει στην τηλεόραση σε σειρές ανθολογίας όπως το Alcoa Theatre.

Καριέρα

Σπούδασε υποκριτική με τον Ντον Ρίτσαρντσον, ο οποίος χρησιμοποιούσε μια τεχνική υποκριτικής βασισμένη στη μυϊκή μνήμη.^[15][16] Συνόδευσε την υποκριτική του με την κινηματογραφική έρευνα και αφήγηση από τις αρχές της καριέρας του και το δείγμα της δουλειάς χαρακτηρίζεται από τον πειραματισμό, το ρεαλισμό, τον αυτοσχεδιασμό, την έλλειψη μέσων παραγωγής και τη μορφή ντοκιμαντέρ των ταινιών.

Ο τάφος του Κασσαβέτη στο Μπρέντγουντ της Καλιφόρνιας

Το καλλιτεχνικό σκηνοθετικό του στυλ φημίζεται για τον αυτοσχεδιασμό των ηθοποιών με τους οποίους συνεργάστηκε και για την ικανότητά του να αφηγείται ρεαλιστικές ιστορίες. Ο κινηματογράφος του Κασσαβέτη απασχόλησε μια σειρά ηθοποιών με τους οποίους διατηρούσε φιλικές σχέσεις για πολλά χρόνια όπως οι: Σέιμουρ Κασέλ, Μπεν Γκαζάρα και Πίτερ Φολκ, καθώς και συγγενικά του πρόσωπα όπως η σύζυγός του Τζίνα Ρόουλαντς (πρωταγωνίστρια των περισσότερών του ταινιών), με τη βοήθεια των οποίων περιέγραψε τις δυσκολίες στη ζωή των μεγαλουπόλεων και διηγήθηκε τις δυσκολίες στη ζωή των ζευγαριών. Πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του σκηνοθέτη ήταν η ταινία Σκιές (Shadows, 1959). Πέρα από τις ανεξάρτητες παραγωγές, ο Κασσαβέτης πρωταγωνίστησε σε μια σειρά χολιγουντιανών παραγωγών όπως την ταινία του Μάρτιν Ριτ Έσπασα τα δεσμά Μου (Edge of the City, 1957), το πολεμικό δράμα του Ρόμπερτ Όλντριτς Και οι 12 ήταν καθάρματα (The Dirty Dozen, 1967) και το θρίλερ του Ρόμαν Πολάνσκι Το μωρό της Ρόζμαρι (Rosemary's Baby, 1968). Από τις ταινίες εκείνες αποκόμισε τα χρήματα για να κάνει την παραγωγή των δικών του ταινιών. Ο σκηνοθέτης ήταν παντρεμένος με την ηθοποιό Τζένα Ρόουλαντς με την οποία απέκτησε τρία παιδιά. Απεβίωσε το 1989 λόγω επιπλοκών κίρρωσης ήπατος.

Φιλμογραφία

Έτος	Πρωτότυπος τίτλος	Ελληνικός Τίτλος	Πιστώνεται ως
			Σκηνοθέτης	Παραγωγός	Σεναριογράφος	Παρ.
1959	Shadows	Σκιές	Ναι	Ναι		[17]
1961	Too Late Blues	Όταν ο πόθος προστάζει	Ναι	Ναι	Ναι	[17]
1963	A Child is Waiting	Σε περιμένει το παιδί μας	Ναι			[17]
1968	Faces	Πρόσωπα	Ναι		Ναι	[17]
1970	Husbands	Σύζυγοι	Ναι		Ναι	[17]
1971	Minnie and Moskowitz	Μίνι και Μόσκοβιτς	Ναι		Ναι	[17]
1974	A Woman Under the Influence	Μια γυναίκα εξομολογείται	Ναι		Ναι	[17]
1976	The Killing of a Chinese Bookie	Η δολοφονία ενός Κινέζου πράκτορα στοιχημάτων	Ναι		Ναι	[17]
1977	Opening Night	Νύχτα πρεμιέρας	Ναι		Ναι	[17]
1980	Gloria	Γκλόρια	Ναι		Ναι	[17]
1984	Love Streams	Ερωτική θύελλα	Ναι		Ναι	[17]
1986	Big Trouble	—	Ναι	Ναι		[17]

Ως ηθοποιός

Έτος	Πρωτότυπος τίτλος	Τίτλος στα ελληνικά	Ρόλος	Παρ.
1955	The Night Holds Terror	Τρόμος φωλιάζει μες στη νύχτα	Ρόμπερτ Μπάτσφορντ	[17]
1956	Crime in the Streets	Τα χαμίνια της μαύρης λεωφόρου	Φράνκι Ντέιν	[17]
1957	Edge of the City	Έσπασα τα δεσμά μου	Άξελ Νόρντμαν	[17]
	Affair in Havana	Affair in Havana	Νικ	[17]
1958	Saddle the Wind	Ο άρχων του καταραμένου κάμπου	Τόνι Σενκλέρ	[17]
	Virgin Island	Ο άρχων της παρθένου νήσου	Ίβαν	[17]
	Shadows	Σκιές	περαστικός	[17]
1961	Too Late Blues	Όταν ο πόθος προστάζει	αφηγητής	[17]
1962	The Webster Boy	Η νύχτα του δολοφόνου	Βανς Μίλερ	[17]
1964	The Killers	Οι 5 δολοφόνοι	Τζόνι Νορθ	[17]
1967	Devil's Angels	Οι άγγελοι του διαβόλου	Κόντι	[17]
	The Dirty Dozen	Και οι 12 ήταν καθάρματα	Βίκτορ Φράνκο	[17]
1968	Rosemary's Baby	Το μωρό της Ρόζμαρι	Γκάι Γούντχαουζ	[17]
	Roma come Chicago (Banditi a Roma)	Σικάγο στη Ρώμη	Μάριο Κόρντα	[17]
1969	Gli intoccabili	Οι ασύλληπτοι	Χανκ Μακέιν	[17]
	If It's Tuesday, This Must Be Belgium	Έρχονται οι Αμερικάνοι	Στιβ	[17]
1970	Husbands	Σύζυγοι	Γκας Ντιμίτρι	[17]
1971	Minnie and Moskowitz	Μίνι και Μόσκοβιτς	Tζιμ	[17]
1975	Capone	Καπόνε, ο αυτοκράτωρ του Σικάγου	Φράνκι Γιέιλ	[17]
1976	Two-Minute Warning	Ένας δολοφόνος στο πλήθος	λοχίας Μπάτον	[17]
	Mikey and Nicky	Τα δύο μούτρα	Νίκι	[17]
1977	Heroes	Οι ήρωες	γιατρός	[17]
	Opening Night	Νύχτα πρεμιέρας	Mόρις Έιρονς	[17]
1978	The Fury	Οργισμένος γίγαντας	Τσάιλντρες	[17]
	Brass Target	Η μεγάλη συνωμοσία	λοχαγός Τζο Ντελούκα	[17]
1981	Whose Life Is It Anyway?	Επιτέλους, είναι η ζωή μου	δρ Μάικλ Έμερσον	[17]
	Incubus	Incubus	Σαμ Κορντέλ	[17]
1982	Tempest	Η τρικυμία	Φίλιπ	[17]
	The Haircut	The Haircut	στέλεχος δισκογραφικής εταιρείας	[17]
1983	Marvin & Tige	Marvin & Tige	Mάρβιν Στούαρτ	[17]
1984	Love Streams	Άνεμος αγάπης	Ρόμπερτ Χάρμον	[17]

Σημειώσεις

1. Ο Κασσαβέτης παρακολούθησε το Κολλέγιο Τσάμπλαϊν που ξεκίνησε ως ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για βετεράνους του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.^[11]