Αναισθησία (ιατρική)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Στην πράξη της ιατρικής, ειδικά στη χειρουργική και στην οδοντιατρική, η αναισθησία είναι μία προκαλούμενη, προσωρινή κατάσταση με ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά: αναλγησία (ανακούφιση ή πρόληψη από τον πόνο), παράλυση (μέγιστη μυϊκή χάλαση), αμνησία (απώλεια μνήμης), και απώλεια συνείδησης. Το αναισθητικό είναι ο παράγοντας που προκαλεί την αναισθησία. Ένας ασθενής υπό την επίδραση της αναισθησίας αναισθητοποιείται. Ο αναισθησιολόγος είναι ο ιατρός που πραγματοποιεί την αναισθησία,
Η αναισθησία επιτρέπει την ανώδυνη πραγματοποίηση ιατρικών εγχειρήσεων, οι οποίες θα προκαλούσαν πολύ έντονο ή και αφόρητο πόνο σε έναν μη αναισθητοποιημένο ασθενή. Υπάρχουν τρεις ευρείες κατηγορίες αναισθησίας:
- Γενική αναισθησία περιορίζει τη δραστηριότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος με αποτέλεσμα την απώλεια συνείδησης και την ολική έλλειψη των αισθήσεων.
- Καταστολή (ή διαχωριστική αναισθησία) εμποδίζει τη μετάδοση των νευρικών ώσεων μεταξύ του εγκεφαλικού φλοιού και του μεταιχμιακού συστήματος, κάτι το οποίο περιορίζει την ανησυχία και τη δημιουργία μακροπρόθεσμων αναμνήσεων.
- Τοπική ή περιοχική αναισθησία εμποδίζει τη μετάδοση των νευρικών ώσεων μεταξύ ενός στοχευμένου μέρους του σώματος και της σπονδυλικής στήλης, κάτι το οποίο προκαλεί απώλεια της αίσθησης στο στοχευμένο μέρος του σώματος. Ένας ασθενής υπό την επίδραση τοπικής αναισθησίας διατηρεί πλήρως τις αισθήσεις του. Υπάρχουν μερικές κατηγορίες περιοχικής αναισθησίας:
- Η τοπική αναισθησία είναι μια απλή διήθηση που κάνει ο χειρουργός ή ο οδοντίατρος στην περιοχή στην οποία θα επέμβει.
- Ένας περιφερικός νευρικός αποκλεισμός εμποδίζει την αισθητήρια αντίληψη σε ένα μέρος του σώματος, όπως σ' ένα ολόκληρο άκρο.
- Σ' έναν κεντρικό αποκλεισμό χορηγείται το αναισθητικό γύρω από τη σπονδυλική στήλη, κάτι το οποίο περιορίζει όλες τις αισθήσεις κάτω από αυτόν τον αποκλεισμό. Παραδείγματα κεντρικού αποκλεισμού περιλαμβάνουν την επισκληρίδιο και τη ραχιαία αναισθησία.
Στην προετοιμασία μίας ιατρικής επέμβασης, ο αναισθησιολόγος διαλέγει και αποφασίζει τη δοσολογία ενός ή και περισσότερων φαρμάκων για να πετύχει το είδος και το βαθμό της αναισθησίας με τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για το κάθε είδος επέμβασης και τον κάθε ασθενή. Τα είδη των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν τα γενικά αναισθητικά, τα υπνωτικά, τα κατασταλτικά, τα φάρμακα νευρομυϊκού αποκλεισμού, τα ναρκωτικά και τα αναλγητικά.
Υπάρχουν σημαντικοί και ασήμαντοι κίνδυνοι με την αναισθησία. Παραδείγματα σοβαρών κινδύνων είναι ο θάνατος, το έμφραγμα του μυοκαρδίου και η πνευμονική εμβολή ενώ οι ασήμαντοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν τη μετεγχειρητική ναυτία και εμετό και την επανεισαγωγή στο νοσοκομείο. Η πιθανότητα να συμβεί μία επιπλοκή είναι ανάλογη με τον σχετικό κίνδυνο που προκύπτει από μια ποικιλία παραγόντων που σχετίζονται με την υγεία του ασθενή, την πολυπλοκότητα του χειρουργείου που διεξάγεται και το είδος του αναισθητικού που χρησιμοποιείται. Απ' αυτούς τους παράγοντες, η κατάσταση της υγείας του ασθενή πριν το χειρουργείο (διαστρωματώνεται από τo ASA σύστημα κατάταξης της κατάστασης της υγείας) έχει τη μεγαλύτερη σχέση με την πιθανότητα να συμβεί μια επιπλοκή. Οι ασθενείς συνήθως ξυπνάνε μέσα σε λίγα λεπτά μετά τον τερματισμό της δράσης του αναισθητικού και ανακτούν τις αισθήσεις τους μέσα σε λίγες ώρες. Μία εξαίρεση είναι μία κατάσταση που λέγεται μετεγχειρητική νοητική δυσλειτουργία, και χαρακτηρίζεται από επίμονη σύγχυση που διαρκεί εβδομάδες ή και μήνες, και είναι πιο συχνή σ' αυτούς που υπόκεινται σε μία εγχείρηση καρδιάς και στους ηλικιωμένους.