Εξάνιο
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το (κανονικό) εξάνιο [ αγγλικά: (n-)hexane] είναι οργανική ένωση με μοριακό τύπο C6H14, αν και λόγω της ύπαρξης ισομερών, χρησιμοποιούνται περισσότερο ημισυντακτικοί τύποι, συχνά με τη χρήση συντομογραφικών συμβολισμών, όπως Pr2 και CH3(CH2)4CH3. Το χημικά καθαρό εξάνιο, στις «κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος», δηλαδή σε θερμοκρασία 25 °C και υπό πίεση 1 atm, είναι άχρωμο και άοσμο υγρό, με (κανονική) θερμοκρασία βρασμού περίπου 70 °C. Τα εξάνια (γενικά) συναποτελούν σημαντικά συστατικά της βενζίνης, αν και το ίδιο το (κανονικό) εξάνιο είναι μάλλον ανεπιθύμητο συστατικό για βενζινοκινητήρες, αφού έχει βαθμό οκτανίου μόλις 26. Χρησιμοποιείται όμως, με ή χωρίς τα ισομερή του, ευρύτατα ως ένας σχετικά φθηνός, ασφαλής, σε μεγάλο βαθμό χημικά αδρανής και πτητικός μη πολικός διαλύτης.
Εξάνιο | |||
---|---|---|---|
Γενικά | |||
Όνομα IUPAC | Εξάνιο | ||
Χημικά αναγνωριστικά | |||
Χημικός τύπος | C6H14 | ||
Μοριακή μάζα | 86,178 g/mol | ||
Σύντομος συντακτικός τύπος | CH3(CH2)4CH3 | ||
Συντομογραφίες | BuEt, Pr2 | ||
Αριθμός CAS | 110-54-3 | ||
SMILES | CCCCCC | ||
InChI | 1/C6H14/c1-3-5-6-4-2/h3-6H2,1-2H3 | ||
Αριθμός RTECS | MN9275000 | ||
PubChem CID | 8058 | ||
ChemSpider ID | 7767 | ||
Ισομέρεια | |||
Ισομερή θέσης | 4 2-μεθυλοπεντάνιο 3-μεθυλοπεντάνιο 2,2-διμεθυλοβουτάνιο 2,3-διμεθυλοβουτάνιο | ||
Φυσικές ιδιότητες | |||
Σημείο τήξης | −95 °C | ||
Σημείο βρασμού | 69 °C | ||
Πυκνότητα | 654,8 kg/m3 | ||
Διαλυτότητα στο νερό | 13 g/m3 (20 °C) | ||
Εμφάνιση | Άχρωμο υγρό | ||
Χημικές ιδιότητες | |||
Βαθμός οκτανίου | 26 | ||
Βαθμός κετανίου | 42 | ||
Ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης | -23.3 °C | ||
Σημείο αυτανάφλεξης | 233.9 ° | ||
Επικινδυνότητα | |||
Eύφλεκτο (F), Επιβλαβές (Xn), Τοξικό για τους υδρόβιους οργανισμούς (N) | |||
Φράσεις κινδύνου | R11, R38, R48/20, R62, R65, R67, R51/53 | ||
Φράσεις ασφαλείας | S2, S9, S16, S29, S33, S36/37, S61, S62 | ||
MSDS | Σύνδεσμος MSDS | ||
Κίνδυνοι κατά NFPA 704 | |||
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa). |
Είναι επίσης συστατικό της βενζινόκολλας, που χρησιμοποιείται (μεταξύ άλλων) στην κατασκευή υποδημάτων και άλλων δερμάτινων προϊόντων. Χρησιμοποιείται, ακόμη, στον καθαρισμό και ιδιαίτερα στην απομάκρυνση ελαίων και γράσων από δερμάτινα και υφασμάτινα προϊόντα. Η χρήση αυτή επεκτείνεται και εργαστηριακά για την απομάκρυνση παρόμοιων ουσιών από δείγματα υδατικά και εδάφους, ως μέρος της προετοιμασίας τους για βαρυμετρική ανάλυση και αέρια χρωματογραφία.