From Wikipedia, the free encyclopedia
C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
L’Isabelle Ann Madeleine Huppert (Parì, 16 ad Mars dal 1955) 'l è n'atōra francéśa.
Nada a Parì, ultma ad sinc fiōi, da na famìja cun di bèsi, la pasa la sò infànsia a Ville-d'Avray. Cuciàda par sò màdar a recitàr, la stùddia a 'l cunservatòri a Versailles. Dòp na caréra ad sucès a teàtar, la taca a lauràr p'r al cìnema in dal 1972 cun Faustine et le bel été, anc s'l'éra bèla cumpàrsa in televiśiòṅ 'l an prima. Sèmpar in c'l an, la rècita in dal film È simpatico ma gli romperei il muso (L è simpàtic ma a gh śbragarév al grugn) a fiànc 'd Yves Montand e Romy Schneider.
La sò prima part da prutagunìsta l'è dal 1977 cun La merlettaia (La rudlàra).
La fà 'l sò debùt in dal cìnema americàṅ cun al filmòṅ ad Michael Cimino, I cancelli del cielo (I cansèi dal cēl, 1980), che però 'l è un diśàstar cumerciàl clamuróś. In di an Utànta la vèṅ dirèta da di regìsta famóś cuma Bertrand Tavernier, Jean-Luc Godard, Joseph Losey e al nòstar Marco Ferreri.
'L incóntar ch'l à sgnâ la sò vita 'l è quél cun al regìsta francéś Claude Chabrol. Sèg la gira dimóndi film: Violette Nozière, Un affare di donne (Na ròba da dóni), Madame Bovary, Il buio nella mente (al buj in dla mènt), Grazie per la cioccolata (A t ringràsi par la ciuculàta) e La commedia del potere (La cumèdia dal putēr).
Dégni ad nòti al sò interpretasiòṅ in dal film curàl ad François Ozon 8 donne e un mistero (Òt dóni e un mistér), in du la fà la part dna puta daśgustóśa di an Sinquànta, e in dla pelìcula Ma mère (Mè màdar).
In dla sò caréra l'à vins par dū vòlti al prèmi par la mijóra atōra a' l Fèstival ad Cannes: in dal 1978 par Violette Nozière e in dal 2001 par La pianista ad Michael Haneke. Anc a Venèsia la 'n à purtâ a cà dū vinsénd la Cópa Volpi in dal 1988 p'r Un affare di donne e in dal 1995 p'r Il buio nella mente.
A 'l inìsi dal 2009 l'à ciapâ la Legiòṅ 'd Unōr da 'l presidènt Nicolas Sarkozy e l'à dirèt la giurìa dal Fèstival ad Cannes.
L’Isabelle l'è na dóna dimóndi riservàda e a n gh piàś minga dascórar dla sò vita. La gh'à tri fiōi: Lolita, Lorenzo e Angelo, di nóm itagliàṅ ch'l'è na léngua che lē la capìs e la ciacàra anc bèṅ.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.