Boże, coś Polskę

Boże, coś Polskę is a Polish Catholic patriotic hymn. When Poland gained its independence in 1918, it competed with Mazurek Dąbrowskiego for the right to be the national anthem of Poland.^[1]

The front cover of the first 1818 edition of the hymn

Its title is usually given as God Save Poland in English,^[2] as a hint to God Save the King.^[3] Literally it is translated as "Lord, who Poland..." from the first lines of the hymn "Boże! Coś Polskę przez tak liczne wieki / Otaczał blaskiem potęgi i chwały...", "Lord! Who for so many ages enclosed Poland with the light of power and glory...".

The original text was authored by Alojzy Feliński published in Gazeta Warszawska on July 20, 1816, to the glory of the monarch of the Congress Poland, i.e., the Emperor of Russia Alexander I, which since 1818 was known under the title Pieśń narodowa za pomyślność króla [pl]. It caused a good deal of controversy and already in the next year the last line of the refrain was unofficially sung as Naszą ojczyznę racz nam wrócić, Panie ("deign to give us back our homeland, Lord") instead of Naszego króla zachowaj nam Panie! ("Save our king for us, Lord"). Over time the text was subject to other changes. In February 1817 a hymn Hymn do Boga o zachowanie wolności (incipit: O Ty! którego potężna prawica...) by Antoni Gorecki was published. From the latter two stanzas were included into Boże, coś Polskę.^[3]

The initial melody by Captain Jan Nepomucen Kraszewski from the 4th Infantry Regiment was quickly forgotten and replaced by well-known church melodies: first Bądź pozdrowiona Panienko Maryjo (Hail, Virgin Mary), and later Serdeczna Matko (Dear Mother).^[3]

As the hymn became a declaration of disobedience to the occupying Russian authorities, so it was banned in the Russian partition in 1862.^[3] It was widely sung by the insurgents of the Uprising of 1863, earning it the nickname "La Marseillaise of 1863".^[3] Later, Boże, coś Polskę was sung during the Nazi occupation of Poland and during martial law in Poland during the 1980s.^[3]

Text sampler

Postcard from 1909 with the hymn's refrain, as well as the standards with the Polish Eagle and the Lithuanian Coat of Arms

Polish

Polish original by Alojzy Feliński[4][3]

Final[3]

Boże! Coś Polskę przez tak liczne wieki Otaczał blaskiem potęgi i chwały I tarczą swojej zasłaniał opieki Od nieszczęść, które przywalić ją miały 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Naszego Króla zachowaj nam Panie! 𝄇 Tyś, coś ją potem, tknięty jej upadkiem, Wspierał walczącą za najświętszą sprawę, I chcąc świat cały mieć jej męstwa świadkiem, Wśród samych nieszczęść pomnożył jej sławę 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Naszego Króla zachowaj nam Panie! 𝄇 Ty, coś na koniec nowymi ją cudy Wskrzesił i sławne z klęsk wzajemnych w boju Połączył z sobą dwa braterskie ludy, Pod jedno berło Anioła pokoju: 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Naszego Króla zachowaj nam Panie! 𝄇 Wróć nowej Polsce świetność starożytną I spraw, niech pod Nim szczęśliwą zostanie Niech zaprzyjaźnione dwa narody kwitną, I błogosławią Jego panowanie; 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Naszego Króla zachowaj nam Panie! 𝄇

Boże, coś Polskę przez tak liczne wieki Otaczał blaskiem potęgi i chwały, Coś ją osłaniał tarczą swej opieki Od nieszczęść, które przywalić ją miały. 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie! 𝄇 Ty, któryś potem tknięty jej upadkiem  Wspierał walczących za najświętszą sprawę,  A chcąc świat cały mieć jej męstwa świadkiem  W nieszczęściach samych pomnażał jej sławę. 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie! 𝄇 Niedawnoś wolność zabrał z polskiej ziemi,  Ałez, krwi naszej popłynęły rzeki,  Jakże to musi być okropnie z tymi,  Którym ojczyznę odbierasz na wieki. 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie! 𝄇  Wróć naszej Polsce świetność starożytną,  Użyźnij pola, spustoszałe łany,  Niech szczęście, pokój na nowo zakwitną,  Przestań nas karać, Boże zagniewany! 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie! 𝄇  Boże, którego ramię sprawiedliwe  Żelazne berła władców świata kruszy,  Skarć naszych wrogów zamiary szkodliwe  Obudź nadzieję w każdej polskiej duszy. 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie! 𝄇  Boże Najświętszy! Przez Twe wielkie cudy  Oddalaj od nas klęski, mordy boju,  Połącz wolności węzłem Twoje ludy  Pod (edno berło Anioła Pokoju. 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie! 𝄇  Boże Najświętszy, przez Chrystusa rany  Świeć wiekuiście nad braćmi zmarłymi.  Spojrzyj na lud Twój niewolą znękany,  Przyjmij ofiary z synów polskiej ziemi. 𝄆 Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie! 𝄇

Translations

From US congressional records:[5]	English version by Mary McDowell from Folk Songs of Many Peoples:[6]
O God, who, for so many centuries Has granted to Poland the splendor of might and glory, Who, with the shield of Your protection, Saved her from the misfortune designed to destroy her; 𝄆 Before Your Altars, we offer our prayers: Return to us, O Lord, our free fatherland. 𝄇	O Thou Lord God, who for so many ages Didst give to Poland splendor and might Who shielded her from storms' wild rages And kept her ever in Thy holy sight. 𝄆 Father, we kneel to plead before Thy throne, Give to us freedom, give to us our own! 𝄇