Top Qs
Timeline
Chat
Perspective

մայր

From Wiktionary, the free dictionary

Remove ads

Armenian

Pronunciation

Etymology 1

Learned borrowing from Old Armenian մայր (mayr). The inherited form is մեր (mer).

Alternative forms

Noun

մայր • (mayr)

  1. mother
Declension
More information singular, plural ...
More information singular, plural ...
More information singular, plural ...
Derived terms

Etymology 2

Learned borrowing from Old Armenian մայր (mayr).

Noun

մայր • (mayr)

  1. cedar
Declension
More information singular, plural ...
Derived terms

Etymology 3

From Old Armenian մայր (mayr).

Noun

մայր • (mayr)

  1. only used in մայր մտնել (mayr mtnel)
Remove ads

Old Armenian

Etymology 1

From Proto-Indo-European *méh₂tēr.

Noun

մայր • (mayr)

  1. mother
    մայր անասնոց ― mayr anasnocʻ ― dam, mother
    մայր թռչնոց ― mayr tʻṙčʻnocʻ ― mother, hen
    մեծ մայր ― mec mayr ― grandmother
    մայր լեզու ― mayr lezu ― mother tongue
    մայր լինել ― mayr linel ― to be a mother
    կորուսանել զմայր իւր ― korusanel zmayr iwr ― to lose one's mother
    ազնիւ, գորովագութ մայր ― azniw, gorovagutʻ mayr ― good, tender mother
    անպիտան, չար մայր ― anpitan, čʻar mayr ― bad, ill-natured mother
    մայր վանից, մարց պետ ― mayr vanicʻ, marcʻ pet ― abbess, prioress
    մայր հասարակաց ― mayr hasarakacʻ ― our common mother, earth
    մայր եկեղեցի, եկեղեցեաց ― mayr ekełecʻi, ekełecʻeacʻ ― mother church; cathedral, basilic
    մայր քաղաքաց ― mayr kʻałakʻacʻ ― metropolis, capital
  2. (figuratively) mother, author, cause, source, spring, rise
    անգործութիւնն է մայր ամենային ախտից ― angorcutʻiwnn ē mayr amenayin axticʻ ― idleness is the mother of all vice
  3. (post-Classical) matrix, mould
Declension
More information singular, plural ...
Derived terms
  • ազատամայր (azatamayr)
  • անմայր (anmayr)
  • անմայրենական (anmayrenakan)
  • աստուածամայր (astuacamayr)
  • գորովամայր (gorovamayr)
  • եղարամայր (ełaramayr)
  • եղերամայր (ełeramayr)
  • կնքամայր (knkʻamayr)
  • կողամայր (kołamayr)
  • կուսամայր (kusamayr)
  • համամայր (hamamayr)
  • համմօրեայ (hammōreay)
  • մայրաբար (mayrabar)
  • Մայրաբերդ (Mayraberd)
  • մայրագորով (mayragorov)
  • մայրագութ (mayragutʻ)
  • մայրադրունք (mayradrunkʻ)
  • մայրախողխող (mayraxołxoł)
  • մայրածին (mayracin)
  • մայրածնունդ (mayracnund)
  • մայրական (mayrakan)
  • մայրակեր (mayraker)
  • մայրակնութիւն (mayraknutʻiwn)
  • մայրանման (mayranman)
  • մայրապականութիւն (mayrapakanutʻiwn)
  • մայրապետ (mayrapet)
  • մայրասէր (mayrasēr)
  • մայրասպան (mayraspan)
  • մայրասպանութիւն (mayraspanutʻiwn)
  • մայրատանջ (mayratanǰ)
  • մայրաքաղաք (mayrakʻałakʻ)
  • մայրաքաղաքական (mayrakʻałakʻakan)
  • մայրաքաղաքացի (mayrakʻałakʻacʻi)
  • մայրենի (mayreni)
  • մայրենութիւն (mayrenutʻiwn)
  • մայրիկ (mayrik)
  • մայրութիւն (mayrutʻiwn)
  • մայրպետ (mayrpet)
  • մայրօրէն (mayrōrēn)
  • մայրօրինակ (mayrōrinak)
  • մանկամայր (mankamayr)
  • մատաղամայր (matałamayr)
  • մարգարէամայր (margarēamayr)
  • միածնամայր (miacnamayr)
  • միամայր (miamayr)
  • միամօր (miamōr)
  • միամօրութիւն (miamōrutʻiwn)
  • մօրաքոյր (mōrakʻoyr)
  • մօրեղբայր (mōrełbayr)
  • մօրեղբօրորդի (mōrełbōrordi)
  • նախամայր (naxamayr)
  • ոսկեմայր (oskemayr)
  • ոսկիամայր (oskiamayr)
  • չարամայր (čʻaramayr)
  • պառակամայր (paṙakamayr)
  • պարսմայր (parsmayr)
  • սանամայր (sanamayr)
  • սիրամայր (siramayr)
  • սկզբնամայր (skzbnamayr)
  • վերնաքաղաքամայր (vernakʻałakʻamayr)
  • տեառնամայր (teaṙnamayr)
  • տիրամայր (tiramayr)
  • քաղաքամայր (kʻałakʻamayr)
Descendants
  • Armenian: մայր (mayr), մեր (mer)

Etymology 2

Of uncertain origin. Different from the above sense of “mother”, despite the folk etymology that the Sun went to its “mother” after sunset.

Alternative forms

  • մառ (maṙ)

Noun

մայր • (mayr)

  1. darkness
    մայր արեւու ― mayr arewu ― the west, sun-set
    ի մայր դարձուցանել ― i mayr darjucʻanel ― to put out, to extinguish or blow out
    թաղիլ ի մայրն ամենեցուն ― tʻałil i mayrn amenecʻun ― to return to mother earth
    արեգակն ի մայրն դառնայր/մտանէր ― aregakn i mayrn daṙnayr/mtanēr ― the sun was setting
Derived terms
  • անմար (anmar)
  • արեւմայր (arewmayr)
  • արեւմարք (arewmarkʻ)
  • մայրամած (mayramac)
Descendants

Etymology 3

The wood of the tree մայր (mayr) was used as a building material. The basic meaning is ‘timber, wood’, derived from Proto-Indo-European *meh₂ter-yeh₁-, a derivative of *méh₂tēr (“mother”), in the sense of “source”. Cognate with Latin materia and Old Armenian մայրի (mayri).

Noun

մայր • (mayr)

  1. cedar
    Hyponym: սարդ (sard)
    մայր Լիբանանու ― mayr Libananu ― Cedrus libani
  2. pine
  3. juniper, Juniperus macrocarpa
    • 5th century, Bible, 2 Chronicles 2.8:
      Եւ տացես բերել ինձ փայտս սարոյն մայր և կաղամախ ի Լիբանան լեռնէ, զի մեք գիտեմք, եթէ տեղեկացեալ են ծառայք քո ընտրել հարկանել իջուցանել փայտս ի Լիբանան լեռնէ։
      Ew tacʻes berel inj pʻayts saroyn mayr ew kałamax i Libanan leṙnē, zi mekʻ gitemkʻ, etʻē tełekacʻeal en caṙaykʻ kʻo əntrel harkanel iǰucʻanel pʻayts i Libanan leṙnē.
      (please add an English translation of this quotation)
  4. (attributive) of cedarwood, cedrine
Usage notes

In 2 Paralipomenon corresponds to Ancient Greek ἄρκευθος (árkeuthos, “juniper”) in a set of three tree names, but this correspondence is not conclusive.

Declension
More information singular, plural ...
Derived terms
  • երկրմայր (erkrmayr)
  • մայրաբուսակ (mayrabusak)
  • մայրագերան (mayrageran)
  • մայրակերտ (mayrakert)
  • մայրակոփ (mayrakopʻ)
  • մայրակոփեայ (mayrakopʻeay)
  • մայրամած (mayramac)
  • մայրայարկ (mayrayark)
  • մայրատախտակ (mayrataxtak)
  • մայրաւոր (mayrawor)
  • մայրփայտեայ (mayrpʻayteay)
  • փայտամայր (pʻaytamayr)
Descendants

References

  • Petrosean, Matatʻeay (1879), “մայր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Awetikʻean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “մայր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Ġazarean, Ṙubēn (2000), “մայր”, in G. B. Tʻosunean, editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), Yerevan: University Press
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979), “մայր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Martirosyan, Hrach (2010), Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, pages 447–449
Remove ads

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads