सम्मुख

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit सम्मुख (sam-mukhá). By surface analysis, सम्- (sam-) +‎ मुख (mukh). Cognate with Marathi सम्मुख (sammukh). Doublet of सामना (sāmnā).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /səm.mʊkʰ/, [sɐ̃m.mʊkʰ]

Adjective

सम्मुख • (sammukh) (indeclinable, Urdu spelling سمکھ) (formal)

1. facing, face to face with
2. opposing, competing
3. adapted to circumstances, fit, suitable

Adverb

सम्मुख • (sammukh) (Urdu spelling سمکھ)

1. in front of

Further reading

• Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975), “सम्मुख”, in Hindī Śabdasāgara [lit. “Sea of Hindi words”] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
• “सम्मुख”, in ریخْتَہ لُغَت (rexta luġat) - Rekhta Dictionary [Urdu dictionary with meanings in Hindi & English], Noida, India: Rekhta Foundation, 2025.
• McGregor, Ronald Stuart (1993), “सम्मुख”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
• Platts, John T. (1884), “सम्मुख”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.

Marathi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit सम्मुख (sam-mukhá). Cognate with Hindustani सम्मुख / سمکھ (sammukh). Doublet of सामना (sāmnā).

Pronunciation

• IPA^(key): /səm.mukʰ/, [səm.muːkʰ]

Adjective

सम्मुख • (sammukh)

1. facing or fronting, having the face opposed to, or being opposed to the face of

Further reading

• Molesworth, James Thomas (1857), “सम्मुख”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
• दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950), “सम्मुख”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ)

Sanskrit

Alternative forms

• संमुख (saṃ-mukhá)

Alternative scripts

Alternative scripts

• সম্মুখ (Assamese script)
• ᬲᬫ᭄ᬫᬸᬔ (Balinese script)
• সম্মুখ (Bengali script)
• 𑰭𑰦𑰿𑰦𑰲𑰏 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑀫𑁆𑀫𑀼𑀔 (Brahmi script)
• သမ္မုခ (Burmese script)
• સમ્મુખ (Gujarati script)
• ਸਮ੍ਮੁਖ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑌮𑍍𑌮𑍁𑌖 (Grantha script)
• ꦱꦩ꧀ꦩꦸꦑ (Javanese script)
• 𑂮𑂧𑂹𑂧𑂳𑂎 (Kaithi script)
• ಸಮ್ಮುಖ (Kannada script)
• សម្មុខ (Khmer script)
• ສມ຺ມຸຂ (Lao script)
• സമ്മുഖ (Malayalam script)
• ᠰᠠᠮᠮᡠᡘᠠ (Manchu script)
• 𑘭𑘦𑘿𑘦𑘳𑘏 (Modi script)
• ᠰᠠᠮᠮᠤᠻᠠ (Mongolian script)
• 𑧍𑧆𑧠𑧆𑧔𑦯 (Nandinagari script)
• 𑐳𑐩𑑂𑐩𑐸𑐏 (Newa script)
• ସମ୍ମୁଖ (Odia script)
• ꢱꢪ꣄ꢪꢸꢓ (Saurashtra script)
• 𑆱𑆩𑇀𑆩𑆶𑆒 (Sharada script)
• 𑖭𑖦𑖿𑖦𑖲𑖏 (Siddham script)
• සම‍්මුඛ (Sinhalese script)
• 𑪁𑩴 𑪙𑩴𑩒𑩝 (Soyombo script)
• 𑚨𑚢𑚶𑚢𑚰𑚋 (Takri script)
• ஸம்முக² (Tamil script)
• సమ్ముఖ (Telugu script)
• สมฺมุข (Thai script)
• ས་མྨུ་ཁ (Tibetan script)
• 𑒮𑒧𑓂𑒧𑒳𑒐 (Tirhuta script)
• 𑨰𑨢𑩇𑨢𑨃𑨌 (Zanabazar Square script)

Etymology

From सम्- (sam-) +‎ मुख (múkha).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sɐm.mu.kʰɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /s̪ɐm.mu.kʰɐ/

Adjective

सम्मुख • (sam-mukhá) stem

1. facing, fronting, confronting, being face to face or in front of or opposite to
2. present before the eyes
3. being about to begin or at the beginning of
4. directed or turned towards
5. inclined or favourable to, propitious
6. intent upon
7. adapted to circumstances, fit, suitable
8. with the mouth or face

Declension

Masculine a-stem declension of सम्मुख

	singular	dual	plural
nominative	सम्मुखः (sammukháḥ)	सम्मुखौ (sammukháu) सम्मुखा¹ (sammukhā́¹)	सम्मुखाः (sammukhā́ḥ) सम्मुखासः¹ (sammukhā́saḥ¹)
accusative	सम्मुखम् (sammukhám)	सम्मुखौ (sammukháu) सम्मुखा¹ (sammukhā́¹)	सम्मुखान् (sammukhā́n)
instrumental	सम्मुखेन (sammukhéna)	सम्मुखाभ्याम् (sammukhā́bhyām)	सम्मुखैः (sammukháiḥ) सम्मुखेभिः¹ (sammukhébhiḥ¹)
dative	सम्मुखाय (sammukhā́ya)	सम्मुखाभ्याम् (sammukhā́bhyām)	सम्मुखेभ्यः (sammukhébhyaḥ)
ablative	सम्मुखात् (sammukhā́t)	सम्मुखाभ्याम् (sammukhā́bhyām)	सम्मुखेभ्यः (sammukhébhyaḥ)
genitive	सम्मुखस्य (sammukhásya)	सम्मुखयोः (sammukháyoḥ)	सम्मुखानाम् (sammukhā́nām)
locative	सम्मुखे (sammukhé)	सम्मुखयोः (sammukháyoḥ)	सम्मुखेषु (sammukhéṣu)
vocative	सम्मुख (sámmukha)	सम्मुखौ (sámmukhau) सम्मुखा¹ (sámmukhā¹)	सम्मुखाः (sámmukhāḥ) सम्मुखासः¹ (sámmukhāsaḥ¹)

• ¹Vedic

Feminine ī-stem declension of सम्मुखी

	singular	dual	plural
nominative	सम्मुखी (sammukhī́)	सम्मुख्यौ (sammukhyàu) सम्मुखी¹ (sammukhī́¹)	सम्मुख्यः (sammukhyàḥ) सम्मुखीः¹ (sammukhī́ḥ¹)
accusative	सम्मुखीम् (sammukhī́m)	सम्मुख्यौ (sammukhyàu) सम्मुखी¹ (sammukhī́¹)	सम्मुखीः (sammukhī́ḥ)
instrumental	सम्मुख्या (sammukhyā́)	सम्मुखीभ्याम् (sammukhī́bhyām)	सम्मुखीभिः (sammukhī́bhiḥ)
dative	सम्मुख्यै (sammukhyái)	सम्मुखीभ्याम् (sammukhī́bhyām)	सम्मुखीभ्यः (sammukhī́bhyaḥ)
ablative	सम्मुख्याः (sammukhyā́ḥ) सम्मुख्यै² (sammukhyái²)	सम्मुखीभ्याम् (sammukhī́bhyām)	सम्मुखीभ्यः (sammukhī́bhyaḥ)
genitive	सम्मुख्याः (sammukhyā́ḥ) सम्मुख्यै² (sammukhyái²)	सम्मुख्योः (sammukhyóḥ)	सम्मुखीनाम् (sammukhī́nām)
locative	सम्मुख्याम् (sammukhyā́m)	सम्मुख्योः (sammukhyóḥ)	सम्मुखीषु (sammukhī́ṣu)
vocative	सम्मुखि (sámmukhi)	सम्मुख्यौ (sámmukhyau) सम्मुखी¹ (sámmukhī¹)	सम्मुख्यः (sámmukhyaḥ) सम्मुखीः¹ (sámmukhīḥ¹)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of सम्मुख

	singular	dual	plural
nominative	सम्मुखम् (sammukhám)	सम्मुखे (sammukhé)	सम्मुखानि (sammukhā́ni) सम्मुखा¹ (sammukhā́¹)
accusative	सम्मुखम् (sammukhám)	सम्मुखे (sammukhé)	सम्मुखानि (sammukhā́ni) सम्मुखा¹ (sammukhā́¹)
instrumental	सम्मुखेन (sammukhéna)	सम्मुखाभ्याम् (sammukhā́bhyām)	सम्मुखैः (sammukháiḥ) सम्मुखेभिः¹ (sammukhébhiḥ¹)
dative	सम्मुखाय (sammukhā́ya)	सम्मुखाभ्याम् (sammukhā́bhyām)	सम्मुखेभ्यः (sammukhébhyaḥ)
ablative	सम्मुखात् (sammukhā́t)	सम्मुखाभ्याम् (sammukhā́bhyām)	सम्मुखेभ्यः (sammukhébhyaḥ)
genitive	सम्मुखस्य (sammukhásya)	सम्मुखयोः (sammukháyoḥ)	सम्मुखानाम् (sammukhā́nām)
locative	सम्मुखे (sammukhé)	सम्मुखयोः (sammukháyoḥ)	सम्मुखेषु (sammukhéṣu)
vocative	सम्मुख (sámmukha)	सम्मुखे (sámmukhe)	सम्मुखानि (sámmukhāni) सम्मुखा¹ (sámmukhā¹)

• ¹Vedic

Derived terms

• अभिसम्मुख (abhisammukha)
• शत्रुसम्मुखम् (śatrusammukham)
• सम्मुखम् (sammukham)
• सम्मुखविनय (sammukhavinaya)
• स्वसम्मुख (svasammukha)

Descendants

• Pali: sammukha
• Prakrit: 𑀲𑀁𑀫𑀼𑀳 (saṃmuha)

  Magadhi Prakrit:

  • Bengali: সামনে (śamne)
  • Odia: ସାମନା (sāmanā)

  Maharastri Prakrit:

  • Marathi: सामना (sāmnā)

  Paisaci Prakrit:

  • Punjabi: ਸਾਹਮਣਾ (sāhmaṇā)

  Sauraseni Prakrit:

  • Gurjara Apabhramsa:
    • Gujarati: સામું (sāmũ)
  • Sauraseni Apabhramsa:
    • Hindustani: sāmnā

      Hindi: सामना

      Urdu: سامنا

• → Marathi: सम्मुख (sammukh) (learned)
• → Hindustani: (learned)

  Hindi: सम्मुख (sammukh)

  Urdu: سمکھ (sammukh)

• → Malay: semuka
  • Indonesian: semuka

Further reading

• Monier Williams (1899), “सम्मुख”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1180, column 3.
• Apte, Vaman Shivram (1890), “संमुख”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “saṁmukhá”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press