შენი

Georgian

Pronunciation

• IPA^(key): [ʃeni]
• Hyphenation: შე‧ნი

Etymology 1

Ultimately from Proto-Kartvelian *š(w)en-, whence also შენ (šen).

Pronoun

შენი • (šeni)

1. your (singular), yours

   შენს საქმეს მიხედე

   šens sakmes mixede

   mind your own business

Declension

Declension of შენი (see Georgian declension)

	singular	plural	archaic plural
nominative	შენი (šeni)
ergative	შენმა (šenma)
dative	შენს(ა) (šens(a))
genitive	შენის(ა) (šenis(a))
instrumental	შენით(ა) (šenit(a))		—
adverbial	შენად(ა) (šenad(a))		—
vocative	შენო (šeno)

Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of შენი (see Georgian postpositions)

dative-case postpositions	singular	plural
-ზე (-ze, “on”)	შენზე (šenze)
-თან (-tan, “near”)	შენთან (šentan)
-ში (-ši, “in”)	შენში (šenši)
-ვით (-vit, “like”)	შენივით (šenivit)
genitive-case postpositions	singular	plural
-თვის (-tvis, “for”)	შენთვის
-ებრ (-ebr, “like”)	შენებრ
-კენ (-ḳen, “towards”)	შენკენ
-გან (-gan, “from/of”)	შენგან
-ადმი (-admi, “in relation to”)	შენისადმი (šenisadmi)
instrumental-case postpositions	singular	plural
-დან (-dan, “from/since”)	შენიდან (šenidan)
-ურთ (-urt, “together with”)	შენითურთ (šeniturt)
adverbial-case postpositions	singular	plural
-მდე (-mde, “up to”)	შენამდე (šenamde)

Derived terms

• შენი ჭირი მე (šeni č̣iri me)
• შენიანი (šeniani)

See also

• თქვენი (tkveni)

Etymology 2

From Old Georgian შჱნი (šēni), შენი (šeni), from Middle Iranian *šēn (“habitation”). According to Ačaṙean, the borrowing mediated via Old Armenian շէն (šēn).

Noun

შენი • (šeni) (plural შენები)

1. village

Declension

Declension of შენი (see Georgian declension)

	singular	plural	archaic plural
nominative	შენი (šeni)	შენები (šenebi)	შენნი (šenni)
ergative	შენმა (šenma)	შენებმა (šenebma)	შენთ(ა) (šent(a))
dative	შენს(ა) (šens(a))	შენებს(ა) (šenebs(a))	შენთ(ა) (šent(a))
genitive	შენის(ა) (šenis(a))	შენების(ა) (šenebis(a))	შენთ(ა) (šent(a))
instrumental	შენით(ა) (šenit(a))	შენებით(ა) (šenebit(a))	—
adverbial	შენად(ა) (šenad(a))	შენებად(ა) (šenebad(a))	—
vocative	შენო (šeno)	შენებო (šenebo)	შენნო (šenno)

Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of შენი (see Georgian postpositions)

dative-case postpositions	singular	plural
-ზე (-ze, “on”)	შენზე (šenze)	შენებზე (šenebze)
-თან (-tan, “near”)	შენთან (šentan)	შენებთან (šenebtan)
-ში (-ši, “in”)	შენში (šenši)	შენებში (šenebši)
-ვით (-vit, “like”)	შენივით (šenivit)	შენებივით (šenebivit)
genitive-case postpositions	singular	plural
-თვის (-tvis, “for”)	შენისთვის (šenistvis)	შენებისთვის (šenebistvis)
-ებრ (-ebr, “like”)	შენისებრ (šenisebr)	შენებისებრ (šenebisebr)
-კენ (-ḳen, “towards”)	შენისკენ (šenisḳen)	შენებისკენ (šenebisḳen)
-გან (-gan, “from/of”)	შენისგან (šenisgan)	შენებისგან (šenebisgan)
-ადმი (-admi, “in relation to”)	შენისადმი (šenisadmi)	შენებისადმი (šenebisadmi)
instrumental-case postpositions	singular	plural
-დან (-dan, “from/since”)	შენიდან (šenidan)	შენებიდან (šenebidan)
-ურთ (-urt, “together with”)	შენითურთ (šeniturt)	შენებითურთ (šenebiturt)
adverbial-case postpositions	singular	plural
-მდე (-mde, “up to”)	შენამდე (šenamde)	შენებამდე (šenebamde)

See also

• სოფელი (sopeli)
• დაბა (daba)

Adjective

შენი • (šeni) (comparative უფრო შენი, superlative ყველაზე შენი)

1. inhabited

Declension

Adjectival declension of შენი

case	adjective
nominative, genitive, instrumental	შენი (šeni)
ergative	შენმა (šenma)
dative, adverbial	შენ (šen)
vocative	შენო (šeno)

Synonyms

• დასახლებული (dasaxlebuli)

References

• Abulaʒe, Ilia (1973), “შენი”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)]‎ (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 500
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979), “շէն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Klimov, G. A.; Xalilov, M. Š. (2003), Словарь кавказских языков. Сопоставление основной лексики [Dictionary of Caucasian Languages. A comparison of the Basic Vocabulary] (in Russian), Moscow: Vostochnaya Literatura, →ISBN, page 500
• Čubinov, David (1887), “შენი”, in Грузинско-русский словарь [Georgian–Russian Dictionary]‎, Saint Petersburg: Academy Press

Laz

Etymology 1

Unknown.

Noun

შენი • (şeni) (Latin spelling şeni) (Chanapeti)

1. bee brood

   აღნე ნანაშქუ შენი ბოგინაზ გერიდე ქომოხედუ

   ağne nanaşku şeni boginaz geride komoxedu

   Newly hatched bee brood lands on the back of the comb

Declension

Declension of შენი (şeni) (see Laz declension)

	singular	plural
absolutive	შენი (şeni)	შენეფე (şenepe)
ergative	შენიქ (şenik)	შენეფექ (şenepek)
dative	შენის (şenis)	შენეფეს (şenepes)
genitive	შენიშ(ი) (şeniş(i))	შენეფეშ(ი) (şenepeş(i))
directive	შენიშე (şenişe)	შენეფეშე (şenepeşe)
ablative	შენიშენ (şenişen)	შენეფეშენ (şenepeşen)
locative	შენის (şenis)	შენეფეს (şenepes)
instrumental	შენითენ (şeniten)	შენეფეთენ (şenepeten)

Notes: dialects may differ on declension.

Etymology 2

Unknown.

Postposition

შენი • (şeni) (Latin spelling şeni)

1. noun + შენი
   1. for (purpose statement)

      მთირიჩქიმიქ კატა ნდღაზ საღლუღი შენი დიდო ორაზ გოიგზალზ. ჰანდღათი ნოღაშა იდუ დო მოხთუ.

      mtiriçkimik ǩaťa ndğaz sağluği şeni dido oraz goigzalz. handğati noğaşa idu do moxtu.

      My father-in-law walks for a long time every day for health. Today he went to the bazaar and back.

   2. for (reason statement)

      ხასანიქ ალი შენი ბეჯღამს

      xasanik ali şeni becğams

      Hasan was angry with Ali (for Ali)

   3. for (specificization statement)

      ნჩხომეფეში დიდილეფე ნაენ მუში შენი გამიკათამს

      nçxomepeşi didilepe naen muşi şeni gamiǩatams

      He keeps the big fish for himself

   4. for, about, related to

      ალევიფე შენი ნამიშკუნან დიდო შეჲი სეჶი დომოგურეჲ

      alevipe şeni namişǩunan dido şeyi sefi domogurey

      Much of what we know about Alevis has been taught to us wrongly

   5. for, according to

      ღურა, კოჩი შენი ნაკო მენდრა, ნაკო მეგზა რენ, მის უჩქინ?

      ğura, ǩoçi şeni naǩo mendra, naǩo megza ren, mis uçkin?

      Who knows how far or how close death is for human beings?

2. verbal noun + შენი; so as to

   ალი ჯენჭარერი ვარმეჩამუ შენი ვიტოოვრო გზა ქომოწირუ

   ali cenç̌areri varmeçamu şeni viťoovro gza komoǯiru

   Ali showed me eighteen ways to avoid paying

3. noun clause + შენი: reason statement; due to, as, because of

   Synonym: ნა- -ში (na- -şi)

   1. noun clause with ნა- + შენი

      ონცხონეშე მითი ნავარეხთუ შენი მთელლი ბომბულალემსა დივუდორენ

      onʒxoneşe miti navarextu şeni mtelli bombulalemsa divudoren

      The ceiling is always cobwebbed because no one goes up there

   2. (Atina, Ortaalan, Batumi) noun clause without ნა- + შენი

      ვროსსი ლობასსენ შენი დოღანი ჯარეფე დონტუცუ

      vrossi lobassen şeni doğani carepe donťuʒu

      Dogan scalded the bread with hot water so that it would soften well

   3. prohibito-optative mood + შენი

      მითი მოილუმტაჲ შენი ალი ოტოჩაფე ელებოწი

      miti moilumťay şeni ali oťoçape eleboǯi

      I took Ali's pistol out (from where it was found) so he wouldn't shoot anyone

4. (Artasheni) noun clause with [ნა-]] + შენი: purpose statement; so as to

   ალი “ართისი მებანგვაფარე” შენი ნავარიქუჲ მუთუ ვადოსკუდუ

   ali “artisi mebangvapare” şeni navarikuy mutu vadosǩudu

   There was nothing Ali didn't do to look like an artist.

Further reading

• Kojima, Gôichi (2012–), “şeni[1]”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı‎ (in Turkish)
• Kojima, Gôichi (2012–), “şeni[2]”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı‎ (in Turkish)