centnar

Old Polish

Alternative forms

• centner, cętnar

Etymology

Borrowed from Middle High German zentære, from Latin centēnārius. First attested in 1455.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡sʲɛntnaːr/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡sʲɛntnɒr/

Noun

centnar m animacy unattested

1. (attested in Lesser Poland, Southern Borderlands, Greater Poland) hundredweight (unit of mass)
   • 1917 [1455], Jan Ptaśnik, editor, Cracovia artificum 1300-1500‎, number 484, Krakow:

     Concluserunt fusori campane... dare a quolibet czanthnar materie 3 fertones

     [Concluserunt fusori campane... dare a quolibet centnar materie 3 fertones]

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 116:

     Grzywną vel czanthnar talentum, id est libram

     [Grzywną vel centnar talentum, id est libram]

   • 1899 [1484], Nicola Iorga, editor, Studii istorice asupra Chiliei şi Cetăţii-Albe, scriere premiată de Academia Română cu premiul Alexandru Bodescu din 1899, Lviv, page 283:

     Primo yectori ab adduccione... minere sive cupri XXX czentner cum uno quartali et XIII czentner plumbi... dati sunt viginti floreni

     [Primo yectori ab adduccione... minere sive cupri XXX centner cum uno quartali et XIII czentner plumbi... dati sunt viginti floreni]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎, page 44:

     Ad ferrum pro uffnale, pro uno czathnar fabro

     [Ad ferrum pro uffnale, pro uno cętnar fabro]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 135r:

     Talentum kąmyen vel cząthnar vel fvnth

     [Talentum kąmyen vel cętnar vel fvnth]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 135r:

     Talentum est quoddam pondus eyn pfunt cząthnar qui continet in se XX et IIII ffvnthow

     [Talentum est quoddam pondus eyn pfunt cętnar qui continet in se XX et IIII ffvnthow]

Descendants

• Polish: cetnar

References

• Bańkowski, Andrzej (2000), “centnar”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• K. Nitsch, editor (1954), “(cetnar) centnar, centner, cętnar”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 221
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “(cetnar) centnar, centner, cętnar”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “centnar”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk