Celulozo

Celulozo

Celulozo estas <a href="/eo/Polisakarido" title="Polisakarido" class="wl">polisakarido</a>, <a href="/eo/Polimero" title="Polimero" class="wl">polimero</a> de <a href="/eo/Glukozo" title="Glukozo" class="wl">glukozo</a>. Ĝia kemia formulo estas (<a href="/eo/Karbono" title="Karbono" class="wl">C</a>&lt;C6<a href="/eo/Hidrogeno" title="Hidrogeno" class="wl">H</a>10<a href="/eo/Oksigeno" title="Oksigeno" class="wl">O</a>5)n (n estas inter 200 kaj 10000). Ĝi estas la ĉefa materio en la vegetaloj, precipe en la <a href="/eo/Planto" title="Planto" class="mw-redirect wl">planta</a> <a href="/eo/Ĉelmuro" title="Ĉelmuro" class="wl">ĉelmuro</a> (masa procentaĵo en plantroj proksimume 50 ) 50&nbsp;%). Sekve temas pri la plej grandkvanta organika kemia kombinaĵo sur la <a href="/eo/Tero" title="Tero" class="wl">tero</a>, kaj ankaŭ pri la plej grandkvanta <a href="/eo/Polisakarido" title="Polisakarido" class="wl">polisakarido</a>. Celulozo estas ne-disbranĉigita polisakarido, kiu konsistas el pluraj centoj ĝis dekmilo da β-D-<a href="/eo/Glukozo" title="Glukozo" class="wl">glukozo</a>-<a href="/eo/Molekulo" title="Molekulo" class="wl">molekuloj</a> en (1→4)β-glikozida interligo. La substanco estas kreita en la plasma membrano de la plantoj kaj interretiĝas al fibraj strukturoj. La aranĝo de la celulozaj fibretoj estas direktata pere de mikrotubetoj en la plantaj ĉeloj.

<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/eo/Dosiero:Cellulose_Haworth.svg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Dosiero:Cellulose_Haworth.svg"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Cellulose_Haworth.svg/220px-Cellulose_Haworth.svg.png" decoding="async" data-file-width="245" data-file-height="179" data-file-type="drawing" height="161" width="220" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Cellulose_Haworth.svg/330px-Cellulose_Haworth.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Cellulose_Haworth.svg/440px-Cellulose_Haworth.svg.png 2x" alt="Cellulose_Haworth.svg"></a><figcaption><center>bildigo de celuloza polimero laŭ la Haworth-formuligo</center></figcaption></figure>
<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/eo/Dosiero:Cellulose_Sessel.svg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Dosiero:Cellulose_Sessel.svg"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Cellulose_Sessel.svg/220px-Cellulose_Sessel.svg.png" decoding="async" data-file-width="385" data-file-height="178" data-file-type="drawing" height="102" width="220" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Cellulose_Sessel.svg/330px-Cellulose_Sessel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Cellulose_Sessel.svg/440px-Cellulose_Sessel.svg.png 2x" alt="Cellulose_Sessel.svg"></a><figcaption>glukoza dimero, bildigata en "seĝa formacio"</figcaption></figure>

Celulozo estas polisakarido, polimero de glukozo. Ĝia kemia formulo estas n . Ĝi estas la ĉefa materio en la vegetaloj, precipe en la planta ĉelmuro 50 %). Sekve temas pri la plej grandkvanta organika kemia kombinaĵo sur la tero, kaj ankaŭ pri la plej grandkvanta polisakarido. Celulozo estas ne-disbranĉigita polisakarido, kiu konsistas el pluraj centoj ĝis dekmilo da β-D-glukozo-molekuloj en β-glikozida interligo. La substanco estas kreita en la plasma membrano de la plantoj kaj interretiĝas al fibraj strukturoj. La aranĝo de la celulozaj fibretoj estas direktata pere de mikrotubetoj en la plantaj ĉeloj. 