Dumetil-sulfuroksido

Dumetil-sulfuroksido (aŭ Dimetil-sulfurokido), sub la formulo C₂H₆OS ankaŭ konata kiel DMSO, estas organika sulfura solvanto, higroskopia, senkolora, senprotona likvaĵo kun milde toksaj kaj antiinflamaj proprecoj, uzata en kemiaj sintezoj kaj en organikaj reakcioj. DMSO estas topike uzata por doloro-malpliigo, vundo-, brulo- kuracadoj kaj muskolaj kaj skeletaj damaĝoj. DMSO estas same topike uzata en la traktado de doloraj kondiĉoj tiaj kiaj kapdoloroj, osto-artrito, reŭmatoida artrito, kaj seriozaj vizaĝo-neŭralgioj.

Dumetila sulfuroksido
Plata kemia strukturo de la Dumetil-sulfuroksido
Tridimensia kemia strukturo de la Dumetil-sulfuroksido
Kemia formulo	C2H6OS
CAS-numero-kodo	67-68-5
ChemSpider kodo	659
PubChem-kodo	679
Merck Index	15,3285
Fizikaj proprecoj
Aspekto	higroskopa, senkolora, senprotona likvaĵo kun milde toksaj kaj antiinflamaj proprecoj
Molmaso	78,129 g·mol−1
Denseco	1,1004g cm−3
Fandpunkto	19  °C
Bolpunkto	189  °C
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,4797
Ekflama temperaturo	89  °C
Memsparka temperaturo	302  °C[1]
Acideco (pKa)	35
Solvebleco	Akvo:1000 g/L
Mortiga dozo (LD50)	14500 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R26 R36/37/38
Sekureco	S26 S37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P261, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P321, P332+313, P337+313, P362, P403+233, P405, P501[2]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25  °C kaj 100 kPa)

Aliaj uzoj inkludiĝas kataraktoj, glaŭkomo kaj aliaj retino-malsanoj; por traktado de piedo-malkomfortoj inkluzivante Hallux valgus, piedkaloj, kaj en la traktado kontraŭ ungofungoj; kaj por haŭtotraktado en kazoj de keloidaj cikatroj kaj sklerodermo. Kelkfoje ĝi topike uzatas en haŭto-traktado kaj histo-damaĝoj kaŭzataj de kemioterapio tiam kiam ĝi filtras el la intra-vejno uzata por ĝia aplikado. DMSO estas uzata sola aŭ kombinita kun aliaj drogoj en la trakado de doloroj asociitaj al zostera malsano^[3]

DMSO estis unue sintezita en 1866 de la rusa kemiisto Aleksandro Zaicjef (1841-1910). Dum okdek jaroj ĝi estis tute forgesita, tamen dum la fino de jardeko 1940, industriaj kemiistoj komencis esplori ĝiajn kapablojn kiel solvanton. Komerca disvolvo nur eblis en la jardeko 1950, kaj Crown Zellerbach, granda usona kompanio pri paperfabrikado komencis ĝin produkti.^[4]

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per oksidigo de dumetila sulfido kaj nitrogena duoksido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 2

• Preparado per oksidigo de dumetila sulfido kaj sulfura trioksido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 3

• Preparado per oksidigo de dumetila sulfido kaj karbona duoksido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Preparado de borano-dumetil-sulfido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$

Reakcio 2

• Preparado de dumetil-sulfido per reduktado de dumetilsulfuroksido:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{2\,[H]}}\,}}}$

Reakcio 3

• Preparado de jodido de trimetil-sulfuroksonio:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$

Literaturo

• NCBI Resources
• DurgBank
• Dimethyl Sulfoxide (DMSO) in Trauma and Disease
• Prudent Practices in the Laboratory: Handling and Disposal of Chemicals
• Toxicology Desk Reference: The Toxic Exposure & Medical Monitoring Index
• Brain Edema