Mungfabo

La mungfabo (Vigna radiata) (sin.: Phaseolus radiatus, Ph. aureus), ankaŭ mungofabo, Jerusalemfabo estas kultivplanto el la familio de guŝacoj (Fabaceae aŭ Leguminosae), subfamilio papiliofloraj (Faboideae). Ĝi estas strikte parenca al aliaj faboj precipe al nigra fabo (Vigna mungo).

Kiel legi la taksonomion Mungfabo
Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae Divizio: Angiospermoj Magnoliophyta Klaso: Dukotiledonaj plantoj Magnoliopsida Ordo: Fabaloj Fabales Familio: Fabacoj Fabaceae Genro: Vigna Specio: V. radiata
Dunomo
Vigna radiata (L.) R. Wilczek
Sinonimoj
Phaseolus aureus Roxb.
Aliaj Vikimediaj projektoj
Sistematiko en Vikispecioj
Komunejo pri Mungfabo
v • d • r

Mung-ŝosoj, nekuiritaj
Nutra valoro po 100 g (3,5 uncoj)
Energio 30 kkal   130 kJ
Karbonhidrato	5.94 g
- Sukeroj	4.13 g
- Fibro	1.8 g
Graso	0.18 g
Proteino	3.04 g
Akvo	90.4 g
Vitaminoj
A-vitamino  21.0 IU
Tiamino (B1-vitamino)  8.4e-2 mg	6%
Riboflavino (B2-vitamino)  0.124 mg	8%
Nikotina acido (B3-vitamino)  0.749 mg	5%
Pantotena acido (B5-vitamino)  0.38 mg	8%
Piridoksino (B6-vitamino)  8.8e-2 mg	7%
C-vitamino  13.2 mg	22%
E-vitamino  0.1 mg	1%
K-vitamino  33.0 μg	31%
Mineraloj
Kalcio  13.0 mg	1%
Fero  0.91 mg	7%
Magnezio  21.0 mg	6%
Mangano  0.188 mg	9%
Kalio  149.0 mg	3%
Zinko  0.41 mg	4%
Procentaĵoj rilatas al usonaj rekomendoj por plenkreskuloj. Fonto: USDA Nutrient database angle

Mungfaboj, boligitaj, sen salo
Nutra valoro po 100 g (3,5 uncoj)
Energio 110 kkal   440 kJ
Karbonhidrato	19.15 g
- Sukeroj	2.0 g
- Fibro	7.6 g
Graso	0.38 g
Proteino	7.02 g
Akvo	72.66 g
Vitaminoj
A-vitamino  24.0 IU
Tiamino (B1-vitamino)  0.164 mg	13%
Riboflavino (B2-vitamino)  6.1e-2 mg	4%
Nikotina acido (B3-vitamino)  0.577 mg	4%
Pantotena acido (B5-vitamino)  0.41 mg	8%
Piridoksino (B6-vitamino)  6.7e-2 mg	5%
C-vitamino  1.0 mg	2%
E-vitamino  0.15 mg	1%
K-vitamino  2.7 μg	3%
Mineraloj
Kalcio  27.0 mg	3%
Fero  1.4 mg	11%
Magnezio  48.0 mg	13%
Mangano  0.298 mg	14%
Kalio  266.0 mg	6%
Zinko  0.84 mg	8%
Procentaĵoj rilatas al usonaj rekomendoj por plenkreskuloj. Fonto: USDA Nutrient database angle

La fabo estas kultivita jam jarmilojn en Hindio kaj nun en tuta sudorienta Azio.

Priskribo

Ĝi altas ĝis 1,50 m, havas guŝojn longajn je 10 cm. La grajnoj grandas kiel pizo kaj havas la koloron de malhelverda, malofte flava aŭ nigra.

Uzeblecoj

Mung-ŝosoj

Oni povas manĝi la ŝosojn (mungidojn), la freŝajn, junajn guŝojn aŭ la sekajn fabojn. Oni uzas eĉ la farunon el la grajno por vitra vermiĉelo.

En Eŭropo oni nomas la mung-ŝosojn erare "sojŝosoj" aŭ "sojĝermoj", sed ili konsistas el mungfaboj kaj ne el sojfaboj.

La mungfaboj estas pli facile digesteblaj ol kutima ĝardena fabo tiel ili ne kaŭzas produkton de intestaj gasoj. Ili estas malpli bongustaj ol la eŭropaj faboj.

La mungfabo havas 24 % entenon el proteino (el seka maso), kiu riĉas je lizino.