Ruby (programlingvo)

Ruby estas objektema, interpretata komputillingvo kun klara sintakso. Ĝi fontas el Perl, Smalltalk, Python, Lisp kaj CLU, tamen de Perl estas la plej granda influo.

Ruby
objektema programlingvo • funkcia programlingvo • multparadigma programlingvo • ordonema programlingvo • interpretata programlingvo • libera programaro • programlingvo
Paradigmo(j): funkcia programado • ordonema programado • objektema programado • reflektado
Aperis en:	1995
Aŭtoro(j):	Matsumoto Yukihiro
Aktuala versio:	3.4.4
Tipa sistemo:	anas-tipado, dinamika tipigo, forta tipsistemo
Kreita sub la influo de:	Ada, Dylan, Perl, Python, Smalltalk, C++, CLU, Eiffel, LISP, BASIC, Lua, Emacs
Permesilo(j):	libera licenco: GPL aŭ Artistic
Retejo:	https://www.ruby-lang.org/
v • d • r

Komputillingvaj ecoj de Ruby:

• Klara sintakso
• Bazaj iloj
• Specialaj objektemaj iloj:
  • "mixins" ^[klarigu]
  • Singleton-metodoj ^[klarigu]
  • renomado
  • objekt-specifaj klasoj
  • ktp.
• Homonimigo ^[klarigu]
• Traktado de ekzemploj

Matsumoto Yukihiro - la ĉefverkisto de Ruby

• Iteracioj kaj Fermoj
• Subteno de Perl-aj regulesprimoj je la nivelo de la sintakso
• Senrubigo
• Dinamika ŝargo (dependas de la sistemo) ^[klarigu]
• Alta nivelo de portebleco (funkcias en Unikso, Linukso, Vindozo, DOS, Mac OS X, OS/2, Amiga, kaj multaj aliaj)
• Distribuata laŭ libera licenco (GPL aŭ Artistic).

Ruby estas tute objektema: ĉiu ero de datumo estas objekto, eĉ bazaj datumtipoj. Ĉiu funkcio estas metodo. Ĉi tio estas simila al Smalltalk, sed ne al Ĝavo kaj Python. Kun kelkaj esceptoj, ĉiu nomo (variablo) en programo de Ruby tenas referencon al objekto, ne la objekton mem.

La lingvo estis kreita fare de Matsumoto Yukihiro je la 24a de februaro 1993. La nuntempa stabilaj versioj estas 1.9.3 kaj 2.0.0 (18-a de marto 2013).^[aktualigu] Rimarku, ke la nomo ne estas akronimo, sed estas fakte vortludo je Perl. Laŭ la aŭtoro, li formis Ruby sekvante la "principon de la plej malgranda surprizo", kio signifas, ke la lingvo malhavu faligilojn kaj nekoheraĵojn, kiuj ĝenas en aliaj lingvoj.

Jen estas ekzemplo de kodo en Ruby:

Specimeno da kodo

# Iteracias tri fojojn la jenan kodoblokon.
3.times do
  # Anstataŭigas ' ' per ', ', aldonas "!" kaj printas la rezulton
  puts('Saluton mondo').gsub(' ', ', ') + '!'
end

kaj la rezulto:

Saluton, mondo!
Saluton, mondo!
Saluton, mondo!

Ruby kaj programado por Interreto

Por facile krei programojn por interreto oni uzas specialan MVR-modjularon por Ruby, kiu nomiĝas Ruby on Rails (esperante: Rubeno sur Reloj).

Portalo pri Libera programaro

• Kategorio Ruby (programlingvo) en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
• Ruby (programlingvo) en Vikilibroj (Pedagogiaj libroj)

Eksteraj ligiloj

• Oficiala retejo (aparte japane kaj angle)
• Dissendolisto pri Ruby kaj Rails.
• Ni traduku lernolibron en Esperanton en Vikilibroj
• Oftaj demandoj pri Ruby, arkivigite jam en aprilo 2006 (angle)
• retejo Ruby Garden (angle)
• programadaj edukiloj de la projekto Ruby on Rails ("Rubeno sur Reloj") en la retejo meshplex, arkivigite en majo 2007 (angle)