![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Blackdeath2.gif/640px-Blackdeath2.gif&w=640&q=50)
Behe Erdi Aroko krisialdia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Behe Erdi Aroko krisialdia Europan XIV. eta XV. mendeetan izandako zenbait krisiri deritzo. Krisi horiek hiru esparrutan garatu ziren, haien ondorioak orokorrak izan ziren arren, aurreko mendeetako goraldia eta hazkundea etenez: populazioaren beherakada, ezegonkortasun politikoa eta gorabehera erlijiosoak.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Blackdeath2.gif/320px-Blackdeath2.gif)
Zenbait gosetek eta izurritek (1315-17ko gosete handiarekin hasita, eta, batez ere, 1348ko Izurri Beltza) populazioa ia erdira murriztu zuten, Erdi Aroko Beroaldia bukatu eta Izotzaldi Txikia hasten zelarik. Populazioa galtzeaz gain, ezinegon soziala eta gerra zabaldu ziren. Horiekin batera, lurzoruaren degradazioak, gehiegizko populazioak eta epidemiek ekarri zuten gosete kopurua izugarri handitzea mende horietan (95 zenbatu dira Britainia Handian eta 75, berriz, Frantzian). Frantzian, halaber, Ehun Urteko Gerrak heren batera murriztu zuen populazioa.
Herri xehearen matxinadak eta nobleen arteko gerrak zabaldu ziren. Erregeen artean ere gatazka garrantzitsuak izan ziren (Ehun Urteko Gerra, esaterako). Erromako Elizaren Batasuna hautsi zen Mendebaldeko Zismarekin eta Erromatar Germaniar Inperioak ez zuen berreskuratu lehengo boterea Frederiko II.aren heriotzaren ondoren (1250).