1643

1643. urtea
Kronologia
Mendeak	XVI.a • XVII.a • XVIII.a
Hamarkadak	1620(e)koa • 1630(e)koa • 1640(e)koa • 1650(e)koa • 1660(e)koa
Urteak	1640  • 1641  • 1642 • 1643 • 1644 • 1645 • 1646
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1643 MDCXLIII
Ab urbe condita	2396
Armeniar egutegia	1092 ԹՎ ՌՂԲ
Bahá'í egutegia	-201 – -200
Bengaliar egutegia	1050
Berber egutegia	2593
Egutegi budista	2187
Myanmarko egutegia	1005
Bizantziar egutegia	7151 – 7152
Koptoen egutegia	1359 – 1360
Etiopiar egutegia	1635 – 1636
Hebrear egutegia	5403 – 5404
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1699 – 1700
Shaka Samvat	1565 – 1566
Kali Yuga	4744 – 4745
Iraniar egutegia	1021 – 1022
Islamiar egutegia	1052 – 1053
Japoniar egutegia	Kan'ei 20 (寛永20年)
Korear egutegia	3976
Thailandiar eguzki egutegia	2186
Holozeniar egutegia	11643

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Maiatzaren 19: Rocroiko gudua

Arte eta kultura

• Axular idazle nafarrak argira eman zuen Euskal Literaturaren historian gakoa izan den lana: “Gero”.

Zientzia eta teknologia

Kirolak

Jaiotzak

• Urtarrilaren 4a – Isaac Newton, britainiar zientzialaria, alkimista, filosofoa eta matematikaria, historiako zientzialari hobenetarikoa (h. 1727).
• Otsailaren 25a – Ahmed II.a, Otomandar Inperioko sultana (h. 1695).
• Abuztuaren 21a – Alfontso VI.a Portugalgoa, Portugalgo erregea (h. 1683).
• Azaroaren 21a – René-Robert Cavelier de La Salle, frantziar esploratzailea (h. 1687).
• Filippo Gherardi, Barrokoko italiar margolari eta inprimatzailea (h. 1704).
• Godfried Schalcken, holandar genero eta erretratu margolaria (h. 1706).
• Marc-Antoine Charpentier, frantziar musikagilea (h. 1704).

Heriotzak

• Otsailaren 25a – Marco da Gagliano, italiar musikagilea (j. 1582).
• Martxoaren 1a – Girolamo Frescobaldi, italiar musikagilea eta organo-jotzailea (j. 1583).
• Maiatzaren 14a – Luis XIII.a Frantziakoa eta II.a Nafarroakoa erregea (j. 1601).
• Maiatzaren 18a – Henrike Ezponda, zuberoar legegizon eta historialaria (j. 1568).
• Abuztuaren 7a – Margarita Brunswick-Lüneburgekoa, alemaniar noblea, Welf leinuko kidea eta Saxonia-Coburgeko dukesa ezkontidea (j. 1573).
• Urriaren 6a – Jean Duvergier de Hauranne, Saint-Cyraneko abade nagusia, Baionatar teologo famatua, jansenismoaren bultzatzaileetakoa (j. 1581).
• Azaroaren 3a – Paul Guldin, suitzar jesulagun, matematikari eta astronomoa (j. 1577).
• Azaroaren 29a – Claudio Monteverdi, italiar musikagilea (j. 1567).
• Abenduaren 30a – Giovanni Baglione, italiar margolari eta historialaria (j. 1566).
• Maria Pita, Galiziako heroia, A Coruñako defentsan parte hartu zuen (j. c. 1560).
• Pierre Herigone, euskal herritar matematikari eta astronomoa (j. 1580).
• Sophie Brahe, danimarkar noble eta baratzezaintzaria, Tycho Brahe lagundu zuena bere behaketa astronomikoetan (j. 1556/59).

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q6917
• Multimedia: 1643 / Q6917