konposatu kimiko From Wikipedia, the free encyclopedia
Azido oxaliko edo azido etanodioiko (H2C2O4) azido organiko dikarboxiliko bakunena da. Scheelek aurkitu zuen 1776an, azukrearen oxidazioa aztertzen ari zela. Oso hedatua dago landareetan, eta kaltzioaren, sodioaren, eta potasioaren oxalatoak eratuz agertzen da. Animalien gernuan ere dago kopuru txikitan. Solidoa, kristal itxurakoa eta gardena da. Pisu espezifikoa 1,65 g/cm3 da; 187 °C-tan urtzen da. Uretan, alkoholetan eta eterretan urtzen da. Beroaren eraginez azido formikoa eratzen du. Azukreen, almidoiaren eta zelulosaren oxidazioz lortu zen luzaroan. Gaur egun karbono monoxidoa sodio hidroxidoarekin, edo sodio formiatoa sodio hidroxidoarekin erreakzionaraziz eta ondoren eratutako dihidrato kristalak destilatuz lortzen da. Industrian metalak garbitzeko eta zuritzeko, larruak ontzeko, ehunen margoak finkatzeko eta koloregaiak eta tinteak egiteko erabiltzen da. Litografiak, grabatuak eta zura garbitzeko eta katalizatzaile gisa ere erabiltzen da.
Azido oxaliko | |
---|---|
Formula kimikoa | C2H2O4 |
SMILES kanonikoa | 2D eredua |
MolView | 3D eredua |
Konposizioa | oxigeno, karbono eta hidrogeno |
Base konjokatua | hydrogenoxalate (en) |
Mota | dicarboxylic acid (en) eta diprotic acid (en) |
Ezaugarriak | |
Dentsitatea | 1,9 g/cm³ (20 ℃) |
Azidotasuna (pKa) | 1,19 |
Disolbagarritasuna | 14 g/100 g (ur, 20 ℃) |
Momentu dipolarra | 0 C m |
Fusio-puntua | 189,5 ℃ |
Irakite-puntua | 365 ℃ |
Fusio-entalpia | 0 C m |
Formazio entalpia estandarra | −817,38 kJ/mol |
Errekuntza entalpia | −251,8 kJ/mol |
Lurrun-presioa | 0,001 mmHg (20 ℃) |
Masa molekularra | 89,995 Da |
Erabilera | |
Rola | reducing agent (en) eta primary metabolite (en) |
Arriskuak | |
NFPA 704 | |
Batezbesteko dosi hilgarria | ikusi
|
Denboran ponderatutako esposizio muga | 1 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak) |
Denbora laburreko esposizio muga | 2 mg/m³ (baliorik ez) |
Flash-puntua | 166 ℃ |
IDLH | 500 mg/m³ |
Eragin dezake | oxalic acid exposure (en) |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | MUBZPKHOEPUJKR-UHFFFAOYSA-N |
CAS zenbakia | 144-62-7 |
ChemSpider | 946 |
PubChem | 971, 3819775 eta 18676629 |
Reaxys | 385686 |
Gmelin | 16995 |
ChEBI | 2208 |
ChEMBL | CHEMBL146755 |
NBE zenbakia | 3261 |
RTECS zenbakia | RO2450000 |
ZVG | 17910 |
DSSTox zenbakia | RO2450000 |
EC zenbakia | 205-634-3 |
ECHA | 100.005.123 |
CosIng | 35766 |
MeSH | D019815 |
RxNorm | 1427058 |
Human Metabolome Database | HMDB0002329 |
KNApSAcK | C00001198 |
UNII | 9E7R5L6H31 |
NDF-RT | N0000022737 |
KEGG | C00209 |
PDB Ligand | OXD |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.