Erbio

Erbioa elementu kimiko bat da, Er ikurra eta 68 zenbaki atomikoa dituena. Lantanidoen taldeko elementu arraroa da. Gehienetan gadolinita izeneko mineralean agertzen da, beste lantanido batzuekin batera.

Erbioa
68 Holmioa ← Erbioa → Tulioa
68 Er                                                                                                                                                                                                                                           Taula periodikoa
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakia	Erbioa, Er, 68
Serie kimikoa	lantanidoak
Taldea, periodoa, orbitala	-, 6, f
Masa atomikoa	167,259(3) g/mol
Konfigurazio elektronikoa	[Xe] 4f12 6s2
Elektroiak orbitaleko	2, 8, 18, 30, 8, 2
Propietate fisikoak
Egoera	ustez solidoa
Dentsitatea	(0 °C, 101,325 kPa) 9,066 g/L
Urtze-puntua	1.802 K (1.529 °C, 2.784 °F)
Irakite-puntua	3.141 K (2.868 °C, 5.194 °F)
Urtze-entalpia	19,90 kJ·mol−1
Irakite-entalpia	280 kJ·mol−1
Bero espezifikoa	(25 °C) 28,12 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k T/K 1.504 1.663 (1.885) (2.163) (2.552) (3.132)
Propietate atomikoak
Kristal-egitura	hexagonala
Oxidazio-zenbakia(k)	3 (oxido basikoa)
Elektronegatibotasuna	1,24 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala	1.a: 589,3 kJ/mol 2.a: 1.150 kJ/mol 3.a: 2.194 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)	175 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)	226 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa	(300 K) 14,5
Soinuaren abiadura	2.830 m/s
Isotopo egonkorrenak
Erbioaren isotopoak iso UN Sd-P D DE (MeV) DP 160Er Sintetikoa 28,58 o ε 0,330 160Ho 162Er %0,139 Er egonkorra da 94 neutroirekin 164Er %1,601 Er egonkorra da 96 neutroirekin 165Er Sintetikoa 10,36 o ε 0,376 165Ho 166Er %33,503 Er egonkorra da 98 neutroirekin 167Er %22,869 Er egonkorra da 99 neutroirekin 168Er %26,978 Er egonkorra da 100 neutroirekin 169Er Sintetikoa 9,4 e β- 0,351 169Tm 170Er %14,910 Er egonkorra da 102 neutroirekin 171Er Sintetikoa 7,516 o β- 1,490 171Tm 172Er Sintetikoa 49,3 o β- 0,891 172Tm

Ezaugarri nagusiak

Erbio metalikoa

Elementu tribalente hau harikorra da, nahiko egonkorra airean, eta ez da lur arraroen multzoko beste metal batzuek bezain azkar oxidatzen. Bere gatzak arrosa kolorekoak dira eta xurgapen-espektro berezia dauka argi ikuskorrean, ultramorean eta infragorritik hurbil.

Erbioaren propietateetan eragin handia daukate berarekin nahastuta egon daitezkeen ezpurutasunen kantitateak eta motak. Ikuspuntu biologikotik ez dauka inolako funtziorik, baina zenbaitek uste dute metabolismoa estimulatzen duela. Erbioz dopatutako kristalak anplifikazio optikoetan erabil daitezke, erbio-ioiak 980 nm eta 1.480 nm inguruko uhin-luzerekin bonbardatzen direnean 1.550 nm-ko luzera duten uhinak erradiatzen baitituzte. Prozesu hau laserrak eta anplifikagailu optikoak eratzeko erabil daiteke.

Kanpo estekak

• Datuak: Q1849
• Multimedia: Erbium / Q1849