Erriberabeitia

Erriberabeitia^[5] (ofizialki Ribera Baja/Erriberabeitia) Arabako erdi-mendebaldeko udalerri bat da, Añanako kuadrillakoa. Herriburua, Ribabellosa, udalerriaren erdi-hego-mendebaldean dago, Gasteiztik 30 bat kilometro hego-mendebaldera.

Erriberabeitia
Araba, Euskal Herria
Rivabellosa herria
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Euskal Autonomia Erkidegoa
Lurraldea	Araba
Eskualdea	Añana
Izen ofiziala	Ribera Baja/Erriberabeitia
Alkatea	Amado Martinez de Iturrate Kuartango (Ribera Baja Bizirik)
Posta kodea	01213
INE kodea	01047
Herritarra	erriberabeitiar
Kokapena
Koordenatuak	42°44′23″N 2°53′29″W
Azalera	27,74 km²
Garaiera	482 metro
Distantzia	30 km Gasteiza
Demografia
Biztanleria	1.477 (2025:  38)
626 (%42,4)   (%49) 724
Dentsitatea	48,02 bizt/km²
Hazkundea (2003-2013)[1]	% 55,84
Zahartze tasa[1]	% 21,08
Ugalkortasun tasa[1]	‰ 47,17
Ekonomia
Jarduera tasa[1]	% 75,98 (2011)
Genero desoreka[1]	% 7,85 (2011)
Langabezia erregistratua[1]	% 9,94 (2013)
Euskara
Euskaldunak[2]	% 23.58 + % 14.04 hartzaile (2021)
Kaleko erabilera [3]	%  (2021)
Etxeko erabilera[4]	% 5.81 (2021)
Datu gehigarriak
Sorrera data	1095
Webgunea	http://www.riberabaja.eus

Izena

Erriberabeitia izenaren amaierako –a artikulua da eta deklinatzean honela egin behar da: Erriberabeitia, Erriberabeitiarekin, Erriberabeitian...; baina Erriberabeitiko, Erriberabeititik, Erriberabeitira... Era berean, izen honek bere azken –a galtzen du ondoan beste determinatzaile bat edo adjektiboa daramanean; adibidez: Erriberabeiti maitea, Erriberabeiti osoan, Gure Erriberabeiti hau...^[5]

Geografia

Ingurune naturala

Mendi gutxiko erliebea du Erriberabeitiak. Baia ibaiak udalerriaren mendebaldeko muga zeharkatzen du; ekialdeko muga, aldiz, Zadorrak.

Udalerri mugakideak

• Iparraldean: Erriberagoitia.
• Hegoaldean: Armiñon eta Miranda Ebro (Burgos).
• Ekialdean: Armiñon, Berantevilla eta Trebiñu.
• Mendebaldean: Erriberagoitia eta Lantaron.

Ekonomia

Nekazaritza izan da udalerriaren ardatz ekonomiko tradizionala, gaur egun indarra galtzen ari bada ere.

Ribabellosan Arasur parke logistiko handia ireki zuten 2006ko urtarrilean. Oraindik ez da guztiz bukatu, baina 2008ko hasieran 70.000 m² industria-nabe zituen jada. Ribabellosan bertan fabrikatzen dira Talgo trenen bagoiak 1964tik.

Banaketa administratiboa

Sei herrik osatzen dute udalerria:

• Igai
• Melledes
• Quintanilla de la Ribera
• Ribaguda
• Rivabellosa (udalerriko herriburua)
• Manzanos

Demografia

XX. mendearen lehen erdian Erriberabeitiak biztanle gutxi batzuk irabazi zituen, baina nekazaritzari lotutako udalerria izanik, 1950eko hamarkadatik aurrera galera iritsi zen. 1990eko hamarkadan 1950ean zituen biztanleen herena edukitzera iritsi zen. XX. mendearen amaieran eta XXI. mendearen hasieran aldaketa demografiko garrantzitsua gertatu zen, eta biztanle kopurua laukoiztu egin zen, batez ere Miranda Ebro hiriaren hazkundearen ondorioz hango jende asko Erriberabeitira etorri zelako bizitzera.

Honako hau Wikidata bidez sortutako biztanleria grafiko automatiko bat da. Aldaketa bat egin beharrez gero, bertan egin dezakezu.

Politika

Sakontzeko, irakurri: «Hauteskundeak Erriberabeitian»

2023-2027 legegintzaldia

2023ko hauteskundeen ondorengo Erriberabeitiako udalbatza
Alderdia		2023ko maiatzak 28
		Zinegotziak	Boto kopurua
	Ribera Baja Bizirik (RBB)	4 / 9	230 (% 37,77)
	Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ)	3 / 9	202 (% 33,17)
	Alderdi Popularra (PP)	2 / 9	141 (% 23,15)
	Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE)	0 / 9	36 (% 5,91)
Datuen iturria: Hauteskunde emaitzak. Eusko Jaurlaritza Boletin Oficial del Territorio Historico de Alava (Gaztelaniaz)

Alkateak

Hauek izan dira Erriberabeitiko azken alkateak:

Alkatea	Agintaldi hasiera	Agintaldi amaiera	Alderdia[6]
Felix Camara Molina[6]/Carlos Julian Sainz[7]	1979	1983		Independenteak[6] / Zentro Demokratikoaren Batasuna[7]
Luis Maria Angulo Lopez	1983	1987		Euzko Alderdi Jeltzalea
Luis Maria Angulo Lopez	1987	1991		Euzko Alderdi Jeltzalea
Luis Maria Angulo Lopez[7]	1991	1995		Euzko Alderdi Jeltzalea
Jose Maria Unamunzaga Guinea	1995	1999		Alderdi Popularra
Jose Maria Unamunzaga Guinea[8]	1999	2002a[9]		Alderdi Popularra[10]
Pedro Montoya Ruiz[9]	2002	2003		Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra
Pedro Montoya Ruiz[9]	2003	2007		Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra
Pedro Montoya Ruiz[9][11]	2007	2011		Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra
Pedro Montoya Ruiz[9]	2011	2014b		Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra
Pedro Montoya Ruiz[9][12]	2014	2015		Ez esleituak
Peio Ruiz Garcia[6][13]	2015	2018c		Euzko Alderdi Jeltzalea
Miren Santamaria Martinez[6][13][14]	2018	2019		Euzko Alderdi Jeltzalea
Miren Santamaria Martinez[14][15]	2019	2023		Euzko Alderdi Jeltzalea
Amado Martinez de Iturrate Kuartango[16][17][18][19]	2023	Jardunean		Ribera Baja Bizirik

^a 2001. urtean Jose Maria Unamunzaga 8 urtez gaitasungabetu zuten, Euzko Alderdi Jeltzaleari informazioa ukatzeagatik. 2002an zentsura-mozio bat bere kargutik bota zuen.

^b 2014. urtean Pedro Montoyak bere alderdia utzi zuen, ez ordea bere kargua.

^c Alkateak bere kargua utzi zuen, udalerri bertan dagoen Arasur parke logistikoa gidatzeko.

Kultura

Jaiak

• Maiatzaren 15a, landa-herri guztietan bezala, San Isidro eguna.
• Abuztuaren azken astean, Rivabellosako festak.

Ondasun nabarmenak

• San Juan eta Magdalena baseliza xumea, Rivabellosan. XV. mende inguruko eraikina da, gutxienez.
• Saenz de Santamaria Jauregia, Rivabellosan. Apezetxea albo batera atxikia du.
• Baias ibaia Rivabellosa parean igarotzen duen zubia. Erdi Arokoa izan daiteke, jatorrizkoa erromatarren garaikoa ei zen.
• San Eztebe eliza, XVI. mendekoa.
• Salazar jauregia, XVII. mendekoa.