From Wikipedia, the free encyclopedia
Sare lokala edo LAN sarea (ingelesez, local area network, LAN akronimoaz ezagunagoa) ordenagailu edo periferikoak elkar lotzea da bertako sarea eratuz. Sare hauek esparru txikiak estaltzen dituzte: etxeak, bulegoak, aireportuak, eraikinen talde txiki bat... Sare hauen hedatzea mugatuta dago fisikoki eraikin bati edo 200m-ko ingurune bati, errepikatzaileekin ,ordea, 1 km-ko eremu batera iritsi liteke. Erabilera hedatuena ordenagailu pertsonalak, bulegoetako lan estazioak, fabrikak, etab... elkar lotzea da. Hedadura zabaleko sareekin alderatuz gero, lehenen ezaugarri nagusiak datu transferentzia azkarragoa, estaldura geografiko txikiagoa eta telekomunikazio linea alokatuak behar ez izatea dira.
 |
Artikulu hau itzulpen automatikoaren laguntzaz sortu zen 2012an, OpenMT-2 wikiproiektuaren barnean. Artikulua hobe dezakezu, noski. |
Sare Lokala terminoak hardwarea zein gailu desberdinak elkar-lotzeko eta informazioa lantzeko beharrezko den softwarea hartzen ditu bere baitan.
Lehen sareak denbora partekatukoak izan ziren, mainframeak eta terminal konektatuak erabiltzen zituztenak. Netwarea azaldu zenean soluzio berri bat agertu zen. Zera eskaintzen zuen: existitzen ziren 40 mota txartel,kable eta sistema eragileentzat euskarri inpartziala eta euren lehiakideen gehiengoak eskaintzen zutena baino sofistikatuagoa. Netwarek ordenagailu pertsonalen esparrua menderatzen zuen hauek zabaldu baino lehenagotik, 1983tik 1990eko hamarkada erdira arte; Microsoftek Windows Nt Advance Server eta Windows workgroups sartu zituen arte izan zen hori.
Netwarearen lehiakide guztietatik Banyan VINES-k bakarrik zuen botere tekniko konparagarria, baina Banyanek oinarri seguru bat irabazi zuen. Microsoftek eta 3Com-ek sare sistema eragile sinple bat sortzeko elkarrekin lan egin zuten. Sare sistema eragile sinple honek 3Com's 3+Share-ren oinarria, Mircrosoft-en Lan-sare kudeatzailea , eta IBM-ren zerbitzaria zuen. Proiektu hauen emaitza ez zen oso ona izan.
Enpresa batek ordenagailu asko izaten ditu, hauek euren inprimagailuak behar dituzte txostenak inprimatzeko ( Hardwarearen erredundantzia). Ordenagailu batean jasotako datuak beharrezkoak izan daitezke enpresaren beste ordenagailu batean, eta orduan bi ordenagailu ez berdinetan kopiak izan beharko direnez (datu erredundantzia),espazio bikoitza okupatuko dute datuek eta bi erabiltzaileen datuen artean desfaseak egotea ohikoa izango da.
Arazo hauen soluzioa area lokaleko sarea sortzea da, datu-baseak parteka daitezke (datuen erredundantzia kentzen du), programak ere parteka daitezke ( Softwarearen erredundantzia kentzen du) eta periferikoak (Modemak, ISDN Txartela, inprimagailu bat...) ere parteka daitezkeenez Hardwarearen erredundantzia kentzen du; Honela, posta elektronikoa eta txata bezalako komunikazio bideak erabiltzea ahalbideratzen da. Prozesu-banatu bat egin dezakegu, hots, zereginak nodo desberdinetan banatu daitezke dira eta erabiltzaile bakoitzaren datu eta prozesuak lan taldeko sistema batean sar daitezke Informazioa zentralizatzeko aukerak administrazioa eta taldeen kudeaketa errazten du.
Gainera area lokaleko sare batekin denbora eta dirua aurrezten dituzu. Denbora, lanak, datuak edo informazioa kudeatzeko erraztasunak eskaintzen dituelako sare lokala edukitzeak eta dirua periferiko gutxiago erosi behar direlako, paper gutxiago erabiltzen delako eta Internet konexio bakarra sare bateko ordenagailuekin konpartitu daitekeelako aurrezten da.
Sarearen topologiak sare baten egitura definitzen du. Topologiaren definizioaren zati bat topologia fisikoa da. Hori, kableen eta euskarrien antolamendu erreala da. Beste zatia topologia logikoa da, datuak bidaltzeko hostek euskarriak atzitzen dituzten erak definitzen dira. Topologia arruntenak hauek dira:
Sare baten topologia logikoa hostak euskarrian zehar komunikatzen diren forma da. Topologia logiko mota ohikoenak bi dira: broadcasta eta token transmisioa.
Area lokaleko sareen eskaintza oso zabala da eta ia edozein arazo edo egoerentzako irtenbideak badaude. Gure beharretara hoberen moldatzen den kablea, topologia edo transmisio mota hautatu dezakegu. Hala ere, aukera hauek guztietatik irtenbide hedatuenak hauen dira: Ethernet-a, Token Ring-a eta Arcnet-a.
Gure beharretara gehien hurbiltzen den sare mota aukeratzeko hainbat faktore izan behar ditugu kontuan. Adibidez, konputagailu kopurua, euren arteko distantzia maximoa, kablea ezartzeko zailtasuna, abiaduraren eskakizun minimoa, beste informazio batzuk sarean, datuez gain, bidali behar izatea eta,nola ez, kostuak ere kontuan izan behar dira.
Sarea Interneti konektatua dago. Sare hau kanpoko erasoetatik firewall baten bidez babestuta dago (Guztiz babestuta ez). Gero gune desmilitarizatu batera pasatzen da. Leku honetan kanpoaldearekin harremana duten zerbitzariak daude eta, gainera, gune honek barne sarea babesten du. Zerbitzariek lan-estazioekin komunikatzen dira, switch edo hub bat erabiliaz. Sare honen bezeroak MacOS X,GNU/Linux edo Windows sistema eragileak dituzten makinak dira.
Gainera, sareko inprimagailua izateaz gain, beste periferiko batzuek jarri ere ditzakegu, adibidez: eskanerrak, faxak,... ( Hauetako periferiko batzuek software gehigarria behar izaten dute). Sare hauetan ezaugarri askotariko makinak egon daitezke: hari gabeko gailuak, Bluetooth-a dutenak...
Datuak: Q11381
Multimedia: Local area networks (LAN) / Q11381Seamless Wikipedia browsing. On steroids.