الئیدی
منبع نور نیمرسانا و حالت جامد / From Wikipedia, the free encyclopedia
الئیدی (به انگلیسی: LED) یا دیود نورگسیل[1] (به انگلیسی: Light-Emitting Diode) یک منبع نور نیمرسانا است که با عبور جریان الکتریکی از آن، از خود نور تابش میکند. الکترونهای موجود در ماده نیمرسانا با حفرههای الکترون بازترکیب میشوند و انرژی خود را به شکل فوتون آزاد میکنند. رنگ نور تابیدهشده (مربوط به انرژی فوتونها) بستگی به انرژی مورد نیاز الکترونها برای عبور از شکاف انرژی نیمرسانا دارد.[2] برای بهدست آوردن نور سفید از چندین نیمرسانای مختلف استفاده میشود یا اینکه لایهای از فسفر تاباننده نور بر روی افزاره نیمرسانا قراردادهمیشود.[3]
نوع | Passive, optoelectronic |
---|---|
اصول کارکرد | برقدرخشی |
اختراع شده | اولگ لسف (۱۹۲۷) James R. Biard (۱۹۶۱) نیک هولونیاک (۱۹۶۲) |
نخستین تولید | اکتبر ۱۹۶۲ |
تنظیمات پین | آند (شیمی) و کاتد |
نمادهای الکترونیک | |
الئیدیها به عنوان یک قطعه الکترونیکی کاربردی در سال ۱۹۶۲ ظهور کردند، و فقط میتوانستند نور فروسرخ ضعیفی از خود تابشکند.[4] از الئیدیهای فروسرخ در کنترل از راه دور افزارههای الکترونیکی مصرفی مانند تلویزیونها استفاده گردید. اولین الئیدیهای با نور مرئی بسیار ضعیف بوده و فقط محدود به رنگ قرمز بودند. امروزه الئیدیهایی با خروجیهای بالا و در کل طیف نور مرئی، فرابنفش، و امواج فروسرخ موجود هستند.
الئیدیهای اولیه اغلب به عنوان لامپهای نشانگر، جایگزینی برای لامپهای رشتهای کوچک و در نمایشگرهای هفت بخشی استفاده میشدند. تحولات اخیر الئیدیهای سفید با نور بالا و مناسب برای روشنایی اتاق و فضای باز تولید کردهاند. اختراع الئیدیها منجر به اختراع نمایشگرها و حسگرهای جدید شدهاست، و نرخ بالای کلیدزنی آنها در فناوری ارتباطات پیشرفته مفید است.
الئیدیها نسبت به لامپهای رشتهای مزایای فراوانی دارند، از جمله: مصرف انرژی کمتر، عمر بالاتر، استحکام فیزیکی بالاتر، اندازه کوچکتر، و کلیدزنی سریعتر. الئیدیها همچنین در کاربردهای متنوعی استفاده میشوند، از جمله: لامپ هواپیماها، لامپهای ریسهای، چراغجلوی خودروها، تبلیغات، نورپردازیهای عمومی، چراغهای راهنمایی، فلش دوربینها، لامپهای پرورش گیاه، و تجهیزات پزشکی.[5]
برخلاف لیزر، نوری که از الئیدی تابش میشود نه از نظر طیفی همدوس است و نه حتی خیلی مونوکرومیک است. با این حال، طیف آن به اندازه کافی باریک است که در چشم انسان به عنوان یک رنگ خالص (اشباع) ظاهر میشود.[6][7] همچنین برخلاف اکثر لیزرها، تابش آن از نظر مکانی همدوس نیست، بنابراین نمیتواند به روشناییهای بسیار زیاد مشخصه لیزرها نزدیک شود.