برزویه طبیب
مترجم و دانشمند ایرانی / From Wikipedia, the free encyclopedia
بُرْزویه، پزشک نامدار و پیشوای پزشکان ایران در عصر خسرو انوشیروان ساسانی، گردآورندهٔ کلیله و دمنه و احتمالاً مترجم پنجه تنتره از سانسکریت به فارسی میانه – که بخشی از کلیله و دمنه را تشکیل میدهد – بودهاست. این نام در فارسی میانه به شکل برزوی، ساخته شده از دو جزء «بُرز» به معنای بلند مرتبه و متعالی و پسوند تحبیب «اوی» آمده و در فارسی باستان به صورت برزآویا (Brz-auya) آمدهاست.[2]
برزویه طبیب | |
---|---|
زادهٔ | سده پنجم و ششم میلادی ابرشهر (نیشابور) یا مرو[1] |
درگذشت | سده ششم میلادی در قلمرو ساسانیان |
تحصیلات | احتمالاً در دانشگاه گندیشاپور |
شناختهشده برای | ترجمههای زیاد به پارسی میانه |
حرفه پزشکی | |
حرفه | پزشک |
برزویه، پزشک دربار انوشیروان با کسب اجازه از شاهنشاه برای بدست آوردن گیاهی که مردهها را زنده میکند مسافرتی به هندوستان کرد و در آنجا کوشید تا مطلوبش را پیدا کند ولی موفق نشد اما دانشمندان هندی به او گفتند آن گیاه کتاب کلیلک و دمنک است و آن نادانان و نابخردان را که به مثابه مردگاناند عاقل میسازد و بدین ترتیب به آنها زندگی میبخشد. برزویه کتاب مزبور را به ایران آورد و آن را به پارسی میانه (پهلوی) ترجمه کرد. در سده هشتم میلادی عبدالله ابن مقفع آن را زیر عنوان کلیله و دمنه از پهلوی به عربی ترجمه کرد، و از آن پس کتاب به زبانهای مختلف جهان ترجمه شد.[3]