تاریخ نپال
From Wikipedia, the free encyclopedia
تاریخ نپال با تاریخچه شبه قاره وسیع هند و مناطق اطراف آن در هم تنیدهاست، مناطقی از جنوب آسیا و آسیای شرقی را شامل میشود.
این کشور یک کشور چند قومیتی، چند فرهنگی، چند مذهبی و چند زبانه است. زبان رایج در کشور زبان نپالی است و چند زبان قومی دیگر نیز صحبت میشود.
در ۱۷۶۸ حاکم شاهزادهنشین گورخا در غرب، دره کاتماندو را فتح کرد و دوره گسترشی را شروع نمود که با شکست خوردن از چینیها در تبت (۱۷۹۲) و از بریتانیاییها در هند (۱۸۱۶) پایان یافت. از ۱۸۴۶ تا ۱۹۵۰ خاندان رانا در مقام وزیران ارشد که پادشاهانی ضعیف بودند حکمرانی کردند. سیاست انزواطلبی آنان استقلال نپال را به قیمت توسعه نیافتن آن حفظ کرد.
رژیم پیش از ۱۹۵۰ از نظر ساختار سیاسی یک نظام اقتدارگرا بود که هیچ مخالفتی را از سوی گروههای قومی، فرهنگی و احزاب سیاسی نمیپذیرفت. نظم اجتماعی و هویت فرهنگی ملی از طریق تحمیل قوانین هندو برقرار میشد و حاکمان قدرت خود را از طریق قرار دادن همه گروههای نپال در یک چارچوب سلسله مراتبی از ساخت طبقاتی هندو استحکام میبخشیدند.
همزمان با سرنگونی رژیم رانا در سال ۱۹۵۰ نپال درهای خود را به روی دنیای خارج گشود و آماده پذیرش فرایند دمکراتیک شدن و مدرنسازی شد. اما این کشور نتوانست الگویی جدید از جامعه چند قومی ایجاد کند. با پیدایی دولت پانکایات در سال ۱۹۶۲، ساختارهای سیاسی و اجتماعی نپال، بیش از پیش بسته و متحجر شد. در این دولت، هیچ جایی برای فعالیت سیاسی و اپوزسیون وجود نداشت. اما در همین شرایط آئین قانونی جدید در سال ۱۹۶۴ به تصویب رسید. بر پایه این قانون همه در مقابل قانون برابر بودند و سامانه طبقاتی تضعیف میشد.
نپال در قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم مبارزه برای دموکراسی را در بعضی مواقع تجربه کرد. در طول دهه ۱۹۹۰ و تا سال ۲۰۰۸، این کشور درگیر اعتراضهای مدنی بود. در سال ۲۰۰۶ پیمان صلح امضا شد و انتخابات در همان سال برگزار شد. در رأیگیری تاریخی برای انتخاب مجلس مؤسسان، پارلمان نپال به عزل پادشاهی در ژوئن ۲۰۰۶ رای داد. نپال در ۲۸ مه ۲۰۰۸ به جمهوری فدرال بدل شد و رسماً به «جمهوری دموکراتیک فدرال نپال» تغییر نام داد که به سلسله شاه ۲۰۰ ساله کشور خاتمه داد.