حمله به مرس الکبیر
From Wikipedia, the free encyclopedia
حمله به مرس الکبیر (نبرد مرس الکبیر) در ۳ ژوئیه ۱۹۴۰ و در جریان جنگ جهانی دوم، حملهٔ دریایی بریتانیا به کشتیهای نیروی دریایی فرانسه در پایگاه دریایی مرسی کبیر، واقع در وهران در سواحل الجزایر فرانسه بود. این حمله بخش اصلی عملیات منجنیق بود که از سوی بریتانیا طراحی شده بود و هدف آن ازکارانداختن یا نابودکردن کشتیهای فرانسوی و پیشگیری از افتادن آنها به دست آلمان نازی، پس از شکست متفقین در نبرد فرانسه، بود. در بمباران این پایگاه بهدست بریتانیا، ۱۲۹۷ نیروی نظامی فرانسه کشته شدند، یک کشتی جنگی غرق شد و پنج کشتی دیگر آسیب دیدند. در جبههٔ بریتانیا، پنج هواپیما ساقط و دو نفر خدمه کشته شدند.[1]
پس از امضای قرارداد ترک مخاصمه ۲۲ ژوئن ۱۹۴۰ بین فرانسه با آلمان و ایتالیا که در ۲۵ ژوئن اجرایی شد، نیروی دریایی بریتانیا تصمیم گرفت از طریق هوا و دریا به مرس الکبیر حمله کند. کشتیهایی که در این حمله برای بریتانیا اهمیت بالایی داشتند پنج ناو جنگی در کلاس برتاین و ریشیلیو، و دو ناو جنگی تندرو در کلاس دانکرک بودند که پس از ناوگان نیروی دریایی بریتانیا، بزرگترین ناوگان کشتیهای پایگاه در اروپا محسوب میشدند و کابینهٔ جنگ بریتانیا بیم داشت که این کشتیها به دست نیروهای محور بیفتد. دریاسالار فرانسوا دارلان، فرمانده نیروی دریایی فرانسه، به بریتانیا اطمینان داد که حتی پس از امضای آتشبس فرانسه با آلمان و ایتالیا، ناوگان دریایی فرانسه تحت کنترل این کشور باقی خواهد ماند اما قضاوت وینستون چرچیل و کابینهٔ جنگ او این بود که خطر بسیار جدی است.
حملهٔ بریتانیا، در فرانسه تقریبا به طور کامل محکوم شد و باعث شد سالها رنجش و خشم نسبت به آنچه که خیانتِ متحد سابق آنها تلقی میشد، در فرانسه وجود داشته باشد. فرانسویها فکر میکردند که تضمینهای آنها شرافتمندانه و محترم بوده و قاعدتا باید برای بریتانیا کفایت میکرده است. مارشال فیلیپ پتن که در ۱۶ ژوئن به عنوان نخستوزیر فرانسه منصوب شده بود، روابط دیپلماتیک فرانسه با بریتانیا را در ۸ ژوئیه ۱۹۴۰ قطع کرد. فردای آن روز، نمایندگان مجلس ملی فرانسه در ویشی گردهم آمدند و به تجدیدنظر در قانون اساسی رأی دادند و به این وسیله به جمهوری سوم فرانسه پایان دادند. پتن با اختیارات کامل به عنوان رهبر دولت جدید فرانسه منصوب شد.
به تلافی این حمله، هواپیماهای فرانسوی جبلالطارق را بمباران کردند و کشتیهای فرانسوی چندین بار دست به تبادل آتش با کشتیهای انگلیسی زدند تا آنکه بالاخره آتشبس ضمنی در غرب مدیترانه برقرار شد. در ۲۷ نوامبر ۱۹۴۲، پس از آغاز عملیات مشعل و حملهٔ متفقین به مستعمرات فرانسه در شمال آفریقا، نیروی دریایی فرانسه مورد آنتون (عملیات آلمان و ایتالیا برای تصرف کشتیهای نیروی دریایی فرانسه در تولون) را خلع سلاح و بدنهٔ کشتیهای فرانسوی را سوراخ کردند.