سان فرانسیسکو

سان فرانسیسکو (به اسپانیایی: San Francisco‎، تلفظ انگلیسی: سَن فِرَنسیسکو)^[24] با جمعیت ۸۸۴٬۳۶۳ نفر، چهارمین شهر بزرگ ایالت کالیفرنیا در ایالات متحده آمریکا و پس از نیویورک متراکم‌ترین شهر آمریکا از نظر جمعیت است. سان فرانسیسکو با بیش از ۷ میلیون نفر جمعیت،^[25] پنجمین شهر بزرگ ایالات متحده است و در این کشور تنها نیویورک، لس آنجلس، شیکاگو و واشینگتن دی‌سی-بالتیمور از آن بزرگترند.

سان فرانسیسکو
شهر-شهرستان واحد
San Francisco from the Marin Headlands
پرچم مهر
نام‌های مستعار:  See list[1]
شعار(ها):  Oro en Paz, Fierro en Guerra (معادل [[زبان |]] «Gold in Peace, Iron in War»)
سرود: Official song: Theme from San Francisco ("open your Golden Gate") Official ballad:"I Left My Heart in San Francisco"[2][3]
Interactive map outlining San Francisco
San Francisco Location within California نمایش نقشه کالیفرنیا San Francisco Location within the United States نمایش نقشه ایالات متحده آمریکا
مختصات: ۳۷°۴۶′۳۹″ شمالی ۱۲۲°۲۴′۵۹″ غربی
کشور	ایالات متحده آمریکا
ایالت	کالیفرنیا
شهرستان	سان فرانسیسکو
Mission	۲۹ ژوئن ۱۷۷۶[4]
شهرداری تعاونی	۱۵ آوریل ۱۸۵۰[5]
بنیان‌گذار	خوان باتیستا دی آنزا José Joaquín Moraga Francisco Palóu
همنام	فرانسیس آسیزی
حکومت
• نوع	نظام شهردار-شورایی
• نهاد	Board of Supervisors
• شهردار	لاندن برید (D)[6]
• Supervisors[7]	فهرست Connie Chan (D) Catherine Stefani (D) Aaron Peskin (D) Joel Engardio (D) Dean Preston (D) Matt Dorsey (D) Myrna Melgar (D) Rafael Mandelman (D) Hillary Ronen (D) Shamann Walton (D) آشا صفایی (D)
• Assembly members[8][9]	فهرست Connie Chan (D) Catherine Stefani (D) Aaron Peskin (D) Joel Engardio (D) Dean Preston (D) Matt Dorsey (D) Myrna Melgar (D) Rafael Mandelman (D) Hillary Ronen (D) Shamann Walton (D) آشا صفایی (D)
• State senator	Mark Leno (D)[10]
• مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا	George Miller (حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا)[11] Eric Swalwell (حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا)[12]
مساحت [13]
• شهر و شهرستان	۲۳۱٫۸۹ مایل مربع (۶۰۰٫۵۹ کیلومتر مربع)
• خشکی	۴۶٫۹ مایل مربع (۱۲۱٫۴۸ کیلومتر مربع)
• آب	۱۸۴٫۹۹ مایل مربع (۴۷۹٫۱۱ کیلومتر مربع)  ۸۰٫۰۰٪
• کلان‌شهری	۳۵۲۴٫۴ مایل مربع (۹۱۲۸ کیلومتر مربع)
ارتفاع [14]	۵۲ فوت (۱۶ متر)
بیشترین ارتفاع [15]	۹۳۴ فوت (۲۸۵ متر)
کمترین ارتفاع [15]	۰ فوت (۰ متر)
جمعیت  (2022 estimate)[16]
• شهر و شهرستان	۸۰۸۴۳۷
• رتبه	۳۹امین در آمریکای شمالی ۱۷امین در آمریکا ۴امین در کالیفرنیا
• تراکم	۱۷۲۳۷٫۵/مایل مربع (۶۶۵۵٫۴/کیلومتر مربع)
• شهری [17][lower-greek 1]	۳۵۱۵۹۳۳ (آمریکا: ۱۴امین)
• تراکم شهری	۶٬۸۴۳٫۰/مایل مربع (۲٬۶۴۲٫۱/کیلومتر مربع)
• کلان‌شهری [18]	۴۶۲۳۲۶۴ (آمریکا: منطقه آماری کلان‌شهری)
• منطقه آماری ترکیبی [19]	۹۵۴۵۹۲۱ (آمریکا: منطقه آماری ترکیبی)
اهلیت‌نام	San Franciscan[20]
منطقهٔ زمانی	یوتی‌سی – ۰۸:۰۰ (منطقه زمانی اقیانوس آرام)
• تابستانی (DST)	یوتی‌سی – ۰۷:۰۰ (منطقه زمانی اقیانوس آرام)
زیپ‌کد[21]	فهرست ۹۴۱۰۲–۹۴۱۰۵ ۹۴۱۰۷–۹۴۱۱۲ ۹۴۱۱۴–۹۴۱۳۴ ۹۴۱۳۷ ۹۴۱۳۹–۹۴۱۴۷ ۹۴۱۵۱ ۹۴۱۵۸–۹۴۱۶۱ ۹۴۱۶۳–۹۴۱۶۴ ۹۴۱۷۲ ۹۴۱۷۷ ۹۴۱۸۸
Area codes	415/628[22]
استاندارد پردازش اطلاعات فدرال	۰۶–۶۷۰۰۰
سامانه اطلاعات نام‌های جغرافیایی feature IDs	277593, 2411786
تولید ناخالص داخلی (۲۰۲۲)[23]	شهر—۲۵۲٫۲ میلیارد دلار منطقه آماری کلان‌شهری—۷۲۹٫۱ میلیارد دلار (4th) منطقه آماری ترکیبی—۱٫۳۱۸ تریلیون دلار (3rd)
وبگاه	sf.gov
Urban area population/density are for the San Francisco–Oakland, CA urban area as of the 2020 Census.

سان فرانسیسکو در نوک شمالی شبه‌جزیرهٔ سان فرانسیسکو قرار دارد که اقیانوس آرام را از خلیج سان فرانسیسکو جدا می‌کند. چندین جزیرهٔ درون خلیج و جزایر فارالون نیز که در ۲۷ مایلی ساحل در اقیانوس آرام قرار دارند، بخشی از محدودهٔ شهری سان فرانسیسکو به‌شمار می‌آیند. سان فرانسیسکو روی یکی از بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین گسل‌های جهان یعنی گسل سان آندریاس قرار دارد و زلزله سال ۱۹۰۶ میلادی نتیجه فعالیت سهمگین این گسل مهم بوده‌است^[26]

سان فرانسیسکو نقطه مرکزی در محدوده کلانشهر منطقه خلیج سان فرانسیسکو به‌شمار می‌رود. منطقه شهری که سانفرانسیسکو مرکز آن است از شهرهای سان خوزه، سانفرانسیسکو، اوکلند و برکلی تشکیل شده‌است. این محدوده در جمع ۷ میلیون جمعیت دارد. پالو آلتو، اعیانی‌ترین محلهٔ سان فرانسیسکو است.^[27]

سان فرانسیسکو یکی از محبوب‌ترین شهرهای گردشگری جهان است. از ویژگی‌های سان فرانسیسکو تپه‌های شیب‌دار، تابستان‌های دلپذیر و مه‌آلودگی است. از معروف‌ترین نمادهای شهر می‌توان به پل گلدن گیت، آلکاتراز، محله چینی‌ها، هرم ترنزامریکا و فونیکولار اشاره کرد. محله همجنس‌گرایان کاسترو نیز از شهرت بین‌المللی برخوردار است.

پیشینه

اسپانیایی‌ها نخستین اروپاییانی بودند که به سال ۱۷۷۶ میلادی در سان فرانسیسکو ساکن شدند. پس از تب طلا در کالیفرنیا در ۱۸۴۸، شهر سان فرانسیسکو هم به سرعت رشد کرد. زمین‌لرزه ۱۹۰۶ سان فرانسیسکو، شهر را تبدیل به ویرانه نمود ولی پس از آن شهر به سرعت بازسازی شد.

در حدود ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد، منطقه خلیج سانفرانسیسکو توسط یک قبیله سرخپوست، که بعداً اوهلون نامیده شد، مسکونی شده‌بود. در ۱۶ نوامبر ۱۵۴۲، خوان رودریگز کابریلو در امتداد ساحل نزدیک سان فرانسیسکو حرکت کرد و فارالون‌ها را کشف کرد. در سال ۱۵۷۵، کشتی سباستیائو رودریگز سورومنیو در خلیج دریکز به گل نشست و مدعی مالکیت این اراضی برای اسپانیا شد. او این محل را بندر فرانسیس مقدس (Puerto de San Francisco) نامید. بعداً در سال ۱۵۷۹، کشتی سر فرانسیس دریک نیز در این خلیج به گل نشست. مدعی مالکیت این اراضی برای انگلستان شد و نام آن را نوا آلبیون گذاشت.

پیشگامان دیگر، از جمله خوزه فرانسیسکو اورتگا، با یک سفر اکتشافی اسپانیایی به رهبری گاسپار دی پورتالا، گلدن گیت (دروازه طلایی) را در ۲ نوامبر ۱۷۶۹ کشف کردند. هفت سال بعد، در ۲۸ مارس ۱۷۷۶، سفر اکتشافی اسپانیایی دیگری به رهبری خوان باتیستا دی آنزا، پرسیذیئ و سپس، در ژوئن همان سال، پایگاه مبلغان «سان فرانسیسکو دی آسیس» را تأسیس کرد.

در آغاز سده نوزدهم، روستای یربا بوئنا («علف خوب») در حدود سه کیلومتری پرسیدیو شکل گرفت. هنگامی که جنگ مکزیک و آمریکا در سال ۱۸۴۶ آغاز شد، ایالات متحده بخشی از آلتا کالیفرنیا، از جمله یربا بوئنا را تصاحب کرد و نام یربا بوئنا را به سان فرانسیسکو تغییر داد.

این شهر در جریان هجوم طلا در کالیفرنیا که در سال ۱۸۴۸ آغاز شد، رشدی پرسرعت به خود دید. در سال ۱۹۰۶ در سان فرانسیسکو زمین‌لرزه‌ای عظیم رخ داد که گفته می‌شود چندین هزار کشته داشته و بسیاری از ساختمان‌ها را ویران کرده‌است. سپس شهر به سرعت و در مقیاس وسیع بازسازی شد. در نیمه دوم قرن بیستم، سان فرانسیسکو به شهر خرده‌فرهنگ‌های متفاوت تبدیل شد. در دهه ۱۹۶۰، این شهر به عنوان پایتخت هیپی‌ها در جهان شناخته می‌شد. محله هیت-اشبری به‌طور خاص برای جنبش هیپی‌ها مرکزیت داشت. هاروی میلک، عضو شورای شهر سان فرانسیسکو، یکی از اولین مقامات شهری آشکارا همجنسگرا در دهه ۱۹۷۰ بود. امروزه نیز سان فرانسیسکو به عنوان محل آسوده‌زیستی همجنس‌گرایان در ایالات متحده معروف است.

مکان‌های دیدنی سان فرانسیسکو

موقعیت شهرستان سان فرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا

گرچه این شهر همانند سایر مناطق کالیفرنیا آب و هوای مدیترانه‌ای دارد اما به خاطر جریان‌های هوایی که در این منطقه وجود دارد، تابستانی خُنَک و زمستانی مرطوب و معتدل دارد. گلدن گیت را می‌توان نه تنها سمبل سان فرانسیسکو؛ بلکه پس از مجسمه آزادی، سمبل آمریکا دانست. پل بی بریج که پل ارتباطی بین سان فرانسیسکو و اوکلند می‌باشد نیز از پل‌های بزرگ و معروف این شهر است. سان فرانسیسکو همچنین به دلیل داشتن تپه‌های بلند شهرت دارد. ارتفاع این تپه‌ها گاهی به ۳۰ متر هم می‌رسد. ناب هیل، راشن هیل و بلندی‌های پاسیفیک از معروف‌ترین تپه‌های این شهر هستند.

اوشن بیچ و بیکر بیچ از پلاژهای زیبای این شهر به‌شمار می‌آیند اما به دلیل سردی آب اقیانوس و امواج بلند چندان برای شنا کردن مناسب نیستند. ضلع شرقی سان فرانسیسکو لنگرگاه کشتی‌های مسافربری و تجاری بوده و اسکله ماهیگیران در این منطقه قرار دارد که از مکان‌های محبوب گردشگران است.

مه روی سان فرانسیسکو

خیابان مارکت مهم‌ترین قسمت اداری و تجاری سان فرانسیسکو به حساب می‌آید. محله چینی‌ها (سان فرانسیسکو) از محله‌های بزرگ و قدیمی این شهر و بزرگ‌ترین تجمع مردم چینی‌تبار در خارج از کشور چین است. از دیگر قسمت‌های شهر، محله ایتالیایی نشین نورت بیچ است که بسیاری از رستوران‌های ایتالیایی در این محله قرار دارد. ناحیه میشن از مناطق پرجمعیت سان فرانسیسکو به‌شمار می‌رود و بیشتر ساکنانش از کارگران مهاجر آمریکای جنوبی هستند. محله ریچموند در شمال گلدن گیت پارک و محله سانست در جنوب آن از محله‌های شلوغ و پر رفت‌وآمد این شهر می‌باشند. تیم بیسبال جاینتز و تیم فوتبال فورتی ناینرز از تیم‌های ورزشی پرطرفدار سان فرانسیسکو هستند.

از نقاط دیگر دیدنی این شهر می‌توان به کاخ هنرهای زیبا، پل گلدن گیت، جزیره آلکاتراز، محله چینی‌ها، برج سوترو، موزه هنرهای معاصر سان فرانسیسکو، فرهنگستان علوم کالیفرنیا و برج هرمی شکل ترنس آمریکا اشاره کرد. محله هیت-اشبری که نام آن با جنبش دههٔ ۶۰ هیپی‌ها عجین شده و فضای هیپی‌وار خود را همچنان نگاه داشته نیز از محله‌های دیدنی این شهر است.

اقتصاد

سان فرانسیسکو درآمد هنگفتی از گردشگری به دست می‌آورد. همه ساله تعداد زیادی توریست برای بازدید از اماکنی همچون جزیره آلکاتراز و پل گلدن گیت به این شهر مراجعه می‌کنند. همچنین بانک‌ها و شرکت‌های بزرگی نیز در این شهر مستقر هستند که برای نمونه می‌توان به بانک ولز فارگو اشاره کرد. فرودگاه بین‌المللی سان فرانسیسکو نیز یکی از فرودگاه‌های بزرگ آمریکاست و نام متروی سرتاسری شهر بی اِریا رَپید ترَنزیت است.

مترو

مترو انتقال‌گر سریع منطقه خلیج در سال ۱۹۷۳ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۶ خط و ۴۵ ایستگاه است.

کلیف هاوس، سان فرانسیسکو ساختمانی به سبک نئوکلاسیک است که بر روی سردر بالای صخره‌ها درست در شمال ساحل اقیانوس، در محله اوتر ریچموند در سان فرانسیسکو، کالیفرنیا قرار دارد. این ساختمان مشرف به محل سوترو باثو سیل راکس است و بخشی از منطقه تفریحی ملی گلدن گیت است که توسط سرویس پارک ملی (NPS) اداره می‌شود. کلیف هاوس متعلق به سازمان پارک‌های ملی است. تراس ساختمان میزبان دوربینی به اندازه اتاق است.

مراکز دانشگاهی

• دانشگاه کالیفرنیا در سان فرانسیسکو
• دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو
• دانشگاه سان فرانسیسکو
• دانشگاه گلدن گیت
• دانشگاه کالیفرنیا، کالج حقوق هیستینگز

ورزش

• سان فرانسیسکو فورتی ناینرز (فوتبال آمریکایی)
• سان فرانسیسکو جایِنتس (بیس بال)

چشم‌انداز ابر شهر سان فرانسیسکو

منابع

• Asbury, Hubert (1989). The Barbary Coast: An Informal History of the San Francisco Underworld. Dorset Press. ISBN 978-0-88029-428-7. OCLC 22719465.
• Bronson, William (2006). The Earth Shook, the Sky Burned. Chronicle Books. ISBN 978-0-8118-5047-6. OCLC 65223734.
• Cassady, Stephen (1987). Spanning the Gate. Square Books. ISBN 978-0-916290-36-8. OCLC 15229396.
• Dillon, Richard H. (1998). High Steel: Building the Bridges Across San Francisco Bay. Celestial Arts (Reissue edition). ISBN 978-0-88029-428-7. OCLC 22719465.

1. Garling, Caleb (June 30, 2013). "Don't Call It Frisco: The History of San Francisco's Nicknames". The Bold Italic. Retrieved June 18, 2016.
2. Museum of San Francisco, retrieved June 17, 2020.
3. 'Be it resolved: The official song of the City and County of San Francisco is, and shall remain, "San Francisco." Be it further resolved that henceforth: "I Left My Heart in San Francisco" shall be the official ballad.' San Francisco Administrative Code — Steven Short, KALW Public Media, May 10, 2021, "San Francisco’s Two Official Songs Or, The Day Tony Bennett Hid In His Hotel"
5. "San Francisco: Government". SFGov.org. Archived from the original on March 16, 2012. Retrieved March 8, 2012. San Francisco was incorporated as a City on April 15th, 1850 by act of the Legislature.
6. "Office of the Mayor: Home". City & County of San Francisco. Archived from the original on October 24, 2009. Retrieved July 11, 2018.
7. "Board of Supervisors". City and County of San Francisco. Retrieved January 28, 2017.
8. "Communities of Interest – City". California Citizens Redistricting Commission. Archived from the original on October 23, 2015. Retrieved September 23, 2014.
9. "Members Assembly". California State Assembly. Retrieved September 23, 2014.
10. "Statewide Database". UC Regents. Archived from the original on February 1, 2015. Retrieved November 21, 2014.
11. "California's 11th Congressional District". GovTrack. Retrieved January 8, 2023.
12. "California's 15th Congressional District". GovTrack. Retrieved January 8, 2023.
13. "2019 U.S. Gazetteer Files". United States Census Bureau. Retrieved July 1, 2020.
14. "San Francisco". سامانه اطلاعات نام‌های جغرافیایی، سازمان زمین‌شناسی آمریکا.
15. "Elevations and Distances in the United States". US Geological Survey. April 29, 2005. Archived from the original on November 9, 2013. Retrieved October 29, 2014.
17. "List of 2020 Census Urban Areas". census.gov. United States Census Bureau. Retrieved January 8, 2023.
18. "Personal Income by County, Metro, and Other Areas". United States Bureau of Economic Analysis. Retrieved 8 December 2022.
19. "Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas Population Totals and Components of Change: 2020–2021". United States Census Bureau. February 24, 2022. Retrieved August 13, 2022.
20. Massara, Graph (February 20, 2018). "If you're from SF, you're a 'San Franciscan.' But what if you're from Fremont? Berkeley? Livermore?". SFGATE. San Francisco. Retrieved July 29, 2023.
21. "ZIP Codes for City of San Francisco, CA". سرشماری ۲۰۱۰ ایالات متحده آمریکا. 2010. Archived from the original on October 30, 2020. Retrieved March 14, 2021 – via Zip-Codes.com.
22. "NPA City Report". North American Numbering Plan Administration. Archived from the original on November 4, 2014. Retrieved November 5, 2014.
23. "Gross Domestic Product by County and Metropolitan Area, 2022" (PDF). www.bea.gov. Bureau of Economic Analysis.
24. «San Francisco». دریافت‌شده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۹.
25. Malam Tahun Baru 2022 Pesta Kembang Api di Brookhaven Bersama Youtubers - Roblox Animasi, retrieved 2022-03-31
26. «زمین‌لرزه 18 آوریل 1906 (29 فروردین 1285) سان‌فرانسیسکو – پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ فوریه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۵.
27. هاکان شوکور، اسطورهٔ فوتبال ترکیه در آمریکا مسافرکشی می‌کند،بی‌بی‌سی فارسی