اصطلاح «سرتیپ» از دو واژه ساخته شده‌است: «سر» + «تیپ»^[۱]

درجه «سرتیپ» در سال ۱۳۱۴ در ارتش شاهنشاهی ایران با پیشنهاد انجمن واژه‌گزینی و تصویب فرهنگستان زبان ایران برای «فرمانده تیپ» به کار گرفته شد.^[۲]

در نیروهای مسلح ایران، درجه سرتیپی در مجموعه‌های نیروی زمینی ارتش، نیروی هوایی ارتش، نیروی پدافند هوایی ارتش، نیروی زمینی سپاه، نیروی هوافضای سپاه و فرماندهی انتظامی بکار می‌رود. در نیروی دریایی ارتش و نیروی دریایی سپاه نیز از درجه معادل دریادار استفاده می‌شود.

• 
  نشان سرتیپ نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران
• 
  نشان سرتیپ نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
• 
  نشان سرتیپ نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
• 
  نشان سرتیپ پاسدار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
• 
  نشان سرتیپ فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
• 
  نشان سرتیپ نیروی زمینی شاهنشاهی ایران
• 
  نشان سرتیپ نیروی هوایی شاهنشاهی ایران

• درجه‌های نظامی ایران