سودان
کشوری در شمال آفریقا / From Wikipedia, the free encyclopedia
سودان (به عربی: السودان) (به انگلیسی: Sudan) با نام رسمی جمهوری سودان (به عربی: جمهورية السودان) (به انگلیسی: Republic of the Sudan) کشوری در شمال شرقی آفریقا و پایتخت آن خارطوم است.
جمهوری سودان | |
---|---|
شعار: النصر لنا an-Naṣr lanā "پیروزی باماست" | |
قلمرو سودان با رنگ سبز تیره نشان داده شده، مناطق مورد ادعا نیز با رنگ سبز روشن مشخص شدهاست. | |
پایتخت | خارطوم ۱۵٫۵۰۰۷°شمالی ۳۲٫۵۵۹۹°شرقی / 15.5007; 32.5599 |
بزرگترین شهر | ام درمان |
زبان(های) رسمی | |
گروههای قومی | |
دین(ها) (۲۰۲۰)[4] |
|
نام(های) اهلیت | سودانی |
حکومت | جمهوری فدرال در اصل یک دیکتاتوری نظامی[5][6] |
| |
قوه مقننه | شورای قانونگذاری انتقالی |
بنانهادن | |
۲۵۰۰ پیش از میلاد | |
۱۰۷۰ پیش از میلاد | |
۱۸۸۵ میلادی | |
۱۸۹۹ میلادی | |
• بدست آوردن استقلال | ۱ ژانویه ۱۹۵۶ |
• جدا شدن سودان جنوبی | ۹ جولای ۲۰۱۱ |
۱۱ آوریل ۲۰۱۹ | |
۲۰ آگوست ۲۰۱۹ | |
۲۵ اکتبر ۲۰۲۱ | |
مساحت | |
• کل | ۱٬۸۸۶٬۰۶۸ کیلومتر مربع (۷۲۸٬۲۱۵ مایل مربع) (۱۵) |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۳ | ۴۹٬۱۹۷٬۵۵۵[7] (۳۰) |
• تراکم | ۲۱٫۳ بر کیلومتر مربع (۵۵٫۲ بر مایل مربع) (۲۰۲) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۲۲ |
• کل | $۲۰۷٫۷ میلیارد[8] (۷۱) |
• سرانه | $۴٬۴۵۰[8] (۱۵۱) |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۲۲ |
• کل | $۴۲٫۷ میلیارد[8] (۹۶) |
• سرانه | $۹۱۶[8] (۱۷۱) |
شاخص جینی (۲۰۱۴) | ۳۴٫۲[9] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۱) | ۰٫۵۰۸[10] ۱۷۲ |
واحد پول | پوند سودان (SDG) |
منطقه زمانی | یوتیسی+۲ (CAT) |
گاهشماری | روز/ماه/سال |
جهت رانندگی | راست |
پیششماره تلفنی | +۲۴۹ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | SD |
دامنه سطحبالا | .sd سودان. |
سودان از شمال با مصر و از شمال غربی با لیبی و از غرب با چاد و از جنوب غربی با آفریقای مرکزی و از جنوب با سودان جنوبی و از جنوب شرقی با اتیوپی و از شرق با اریتره مرز مشترک دارد، همچنین سودان از شرق به دریای سرخ پیوند میخورد و با عربستان سعودی مرز آبی دارد. پورت سودان بزرگترین بندر و بزرگترین نقطه مبادله تجاری کشور سودان است.
سودان ۴۹ میلیون نفر جمعیت دارد و واحد پول آن پوند سودان است. بیش از ۹۷ درصد از مردم این کشور مسلمان هستند.[11] پیش از سال ۲۰۰۵ زبان عربی تنها زبان رسمی سودان بود.[12] در قانون اساسی سال ۲۰۰۵ عربی و انگلیسی، هر دو، به عنوان زبانهای رسمی کشور اعلام شدند.[13]
این کشور سومین کشور بزرگ آفریقا و نیز دومین کشور بزرگ جهان عرب پس از الجزایر است. سودان بزرگترین کشور آفریقا و بزرگترین کشور جهان عرب بود تا اینکه در سال ۲۰۱۱ سودان جنوبی در پی برگزاری یک همهپرسی از این کشور جدا شد.
نام این کشور از گزاره عربی «بلاد السودان» گرفته شده که به معنی «سرزمین سیاهان» است. کشور سودان در سال ۱۹۵۶ استقلال خود را از بریتانیا به دست آورد. به استثنای یک دورهٔ ۱۰ ساله بین سالهای ۱۹۷۲ و ۱۹۸۳ میلادی، کشور سودان از زمان کسب استقلال دستخوش ناآرامی سیاسی و جنگ داخلی بودهاست.[14] این کشور با دو جنگ داخلی و جنگ دارفور روبهرو بوده و با مسائلی چون پاکسازی قومی و بردهداری درگیر است.[15]
در شاخص ادراک فساد، این کشور به عنوان یکی از فاسدترین کشورهای جهان از نظر میزان فساد اداری و اختلاس ذکر شدهاست.[16] بر پایه شاخص گرسنگی جهانی که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد سودان پنجمین کشور جهان از نظر گستردگی گرسنگی در جهان است و از این نظر در وضعیت هشداردهندهای بهسر میبرد.[17] سودان از دیدگاه آثار باستانی، بسیار غنی است و در این کشور، دستکم در حدود ۲۲۳ هرم وجود دارد که بیشتر از هر کشور دیگری در دنیا، از جمله کشور مصر است. غالب این هِرمها مربوط به مجموعه هرمهای نوبی است.[18]