فلسفه دین
From Wikipedia, the free encyclopedia
فلسفهٔ دین شاخهای از فلسفه مشتمل بر همه مباحث فلسفی است که بنمایهٔ آنها پرسشهاییاست از دین یا دربارهٔ دین.
بر اساس تعریف دانشنامهٔ فلسفهٔ استنفورد، فلسفهٔ دین عبارت است از بررسی فلسفی مضامین و مفاهیم دخیل در سنتهای دینی و نیز تأملات فلسفی دربارهٔ موضوعاتی که در دین (بهطور کلی و هر دینی) دارای اهمیتند ازجمله: ماهیت خود دین، مفاهیم جایگزین خدا یا حقیقت غایی، ویژگیهای کلی هستی (به عنوان مثال، قوانین طبیعت، ظهور آگاهی) و رویدادهای تاریخی که وجه دینی مییابند (مانند هولوکاست). فلسفهٔ دین همچنین شامل بررسی و ارزیابی نگرشهایی (مانند طبیعتگرایی سکولار) است که جایگزینی برای جهانبینی دینی محسوب میشوند. فلسفهٔ دین شامل تمام حوزه های اصلی فلسفه است؛ یعنی متافیزیک، معرفتشناسی، نظریهٔ ارزش (شامل نظریهٔ اخلاق و اخلاق کاربردی)، فلسفهٔ زبان، علم، تاریخ، سیاست، هنر و غیره.[1]
فلسفهٔ دین، ارزیابی مفاهیم و باورهای بنیادین سنتهای دینی ویژهٔ جوامع مختلف است و موضوعات اصلی آن استدلال پیرامون طبیعت، وجود یا عدم وجود خدا، زبان دین، معجزه، دعا، مسئلهٔ شر، صفات خدا، پلورالیسم دینی، معرفتشناسی دینی و رابطه بین دین و دیگر نظامهای ارزشی مانند اخلاق و علم تجربی است. فلسفهٔ دین با فلسفهٔ دینی متفاوت است؛ فلسفهٔ دینی فکر فلسفیست که توسط دین هدایت میشود که نمونههایی از آن را میتوان در فلسفه مسیحی یا فلسفه اسلامی جستجو کرد، اما فلسفهٔ دین تبیین عقلانی ماهیت دین به خودی خود است، بنابراین برای مطالعهٔ فلسفهٔ دین نیازی به باورمندی به ادیان نیست.