مارکسیسم لیبرترین
From Wikipedia, the free encyclopedia
مارکسیسم لیبرترین دامنه وسیعی از فلسفههای اقتصادی و سیاسی است که بر جنبههای ضد استبدادی و آزادی خواهانه مارکسیسم تأکید دارد. جریانات اولیه مارکسیسم لیبرترین مانند کمونیسم چپ در تقابل با مارکسیسم–لنینیسم ظهور کردند.[1]
مارکسیسم لیبرترین اغلب منتقد مواضع اصلاح طلبانه مانند مواضع سوسیال دموکراتها است. جریانهای مارکسیستی لیبرترین و لیبرترین اغلب از ایدههای بعدی کارل مارکس و فریدریش انگلس، به ویژه از گروندریسه و جنگ داخلی در فرانسه ناشی میشوند.[2] با تأکید بر باور مارکسیستی به توانایی طبقه کارگر در جعل سرنوشت خود بدون نیاز به یک کشور یا حزب پیشتاز برای میانجیگری یا کمک به آزادی آن است.[3] در کنار آنارشیسم، مارکسیسم آزادیخواهانه یکی از جریانهای اصلی سوسیالیسم لیبرترین است.[4]
مارکسیسم لیبرترین شامل جریاناتی مانند خودمختاری، کمونیسم شورایی، دی لئونیسم، لتریسم، بخشهایی از چپ نو، بینالملل موقعیتگرا، سوسیالیسم یا برابری و کارگری است.[5] مارکسیسم لیبرترین اغلب بر آنارشیستهای پسا چپ و اجتماعی تأثیر زیادی داشتهاست. نظریه پردازان قابل توجه آزادیخواه مارکسیسم شامل موریس برینتون، کورنلیوس کاستوریادیس، گی دبور، رایا دونایفسکایا، دانیل گرن، سی. ال. آر. جیمز، رزا لوکزامبورگ، آنتونیو نگری، آنتون پانه کوک، فردی پرلمن، ارنستو اسکرپانتی، تامپسون، رائول وانیگم و یانیس واروفاکیس،[6] که ادعا میکنند مارکس خودش یک مارکسیست لیبرتین بودهاست.[7]