نایب‌الملک‌نشین ریو د لا پلاتا

نایب‌الملک‌نشین ریو د لا پلاته یا ویریناتو دل ریو د لا پلاته (اسپانیایی: Virreinato del Río de la Plata‎) یکی از نهادهای مستعمراتی امپراتوری اسپانیا در قاره آمریکا بود.

Viceroyalty of the Río de la Plata Virreinato del Río de la Plata نایب‌الملک‌نشین ریو دلا پلاتا
۱۷۷۶–۱۸۲۵
پرچم نیروی دریایی اسپانیا از ۱۷۸۵ و اماکن دریایی و قلعه‌های ساحلی از ۱۷۹۳
شعار: Plus Ultra "Further Beyond"
سرود: سرود ملی اسپانیا "مارش سلطنتی"
مناطق تحت حاکمیت نایب‌الملک و حوالی دوژور آن
وضعیت	نایب‌الملک‌نشین امپراتوری اسپانیا
پایتخت	بوئنوس آیرس (۱۷۷۶–۱۸۱۰) مونته‌ویدئو (۱۸۱۱–۱۸۱۴)
زبان(های) رایج	زبان اسپانیایی
دین(ها)	کلیسای کاتولیک
حکومت	سلطنتی
پادشاه
نایب
تاریخ
• تأسیس	۱ اوت ۱۷۷۶
• حمله بریتانیا	اولین – ۲ ژانویه ۱۸۰۶ دومین – ۳ فوریه ۱۸۰۷
• انقلاب مه	۲۵ مه ۱۸۱۰
• استقلال پاراگوئه	۱۴ مه ۱۸۱۱
• سقوط مونته‌ویدئو	۲۰ ژوئن ۱۸۲۵
واحد پول	ریال مستعمرات اسپانیا
پیشین پسین نایب‌الملک‌نشین پرو استان‌های متحد ریو د لا پلاتا پاراگوئه بولیوی

این نهاد در سال ۱۷۷۶ تأسیس شد و پیش از آن بخشی از نایب‌الملک‌نشین پرو بود. این قلمرو شامل کشورهای امروزی آرژانتین، شیلی، بولیوی، پاراگوئه و اروگوئه می‌شد.^[1] مستعمرهٔ گینه اسپانیایی (امروزه گینه استوایی خوانده می‌شود) هم رسماً در قلمرو مدیریتی این نایب‌الملک بود.^[2] بوئنوس آیرس در سواحل غربی رودخانهٔ ریو دلا پلاتا پایتخت این سرزمین بود.

فهرست نایبان

پادشاهان اسپانیایی افرادی تحت نام نایب الملک را برای مدیریت این منطقه منصوب می‌کردند.^[3]

#	تصویر	نام	دوره	انتصاب	توضیحات
۱		پدرو آنتونیو د سوایوس	۱۵ اکتبر ۱۷۷۷ – ۲۶ ژوئن ۱۷۷۸	۱ اوت ۱۷۷۶	منصوب‌شده توسط کارلوس سوم اسپانیا
۲		خوان خوزه د ورتیز ئی سالسدو	۲۶ ژوئن ۱۷۷۸ – ۷ مارس ۱۷۸۴	۲۷ اکتبر ۱۷۷۷	منصوب‌شده توسط کارلوس سوم اسپانیا; مجدداً
۳		نیکلاس دل کامپو	۷ مارس ۱۷۸۴ – ۴ دسامبر ۱۷۸۹	۱۳ اوت ۱۷۸۳	منصوب‌شده توسط کارلوس سوم اسپانیا
۴		نیکلاس آنتونیو د آردوندو	۴ دسامبر ۱۷۸۹ – ۱۶ مارس ۱۷۹۵	۲۱ مارس ۱۷۸۹	منصوب‌شده توسط کارلوس چهارم اسپانیا، مجدداً
۵		پدرو ملو پرتغالی	۱۶ مارس ۱۷۹۵ – ۱۵ آوریل ۱۷۹۷	۵ فوریه ۱۷۹۴	منصوب‌شده توسط کارلوس چهارم اسپانیا، مرگ در دفتر کارش
-		Real Audiencia of Buenos Aires	۱۵ آوریل ۱۷۹۷ – ۲ مه ۱۷۹۷		دولت موقت تا رسیدن نایب‌السلطنه جدید
۶		آنتونیو اولاگوئر فلیو	۲ مه ۱۷۹۷ – ۱۴ مه ۱۷۹۹		او در طول دوران مأموریت خود مجبور بود با حضور نیروهای بریتانیایی و پرتغالی در منطقه ریو د لا پلاتا و همچنین احساسات انقلابی نوپایی که از انقلاب اخیر فرانسه الهام گرفته شده بود، مبارزه کند. او بندر بوئنوس آیرس را به روی ترافیک خارجی باز کرد تا فعالیت‌های تجاری نایب‌الملک‌نشین را تحریک کند.
۷		گابریل د آویلس	۱۴ مارس ۱۷۹۹ – ۲۰ مه ۱۸۰۱	۲۵ اکتبر ۱۷۹۷
۸		خوآکین دل پینو ئی روزاس	۲۰ مه ۱۸۰۱ – ۱۱ آوریل ۱۸۰۴	۱۴ ژوئیه ۱۸۰۰	منصوب‌شده توسط کارلوس چهارم اسپانیا، مرگ در دفتر کارش.
۹		رافائل د سوبرمنتو	۲۴ آوریل ۱۸۰۴ – ۱۰ فوریه ۱۸۰۷	۱۰ نوامبر ۱۸۰۴	طی حمله بریتانیا به ریو د لا پلاته شهرهای بوئنوس آیرس و مونته‌ویدئو را رها کرد و گریخت.[4]
۱۰		سانتیاگو د لینیرس	۱۰ فوریه ۱۸۰۷ – ۳۰ ژوئن ۱۸۰۹		نایب‌الملک موقت، گماشته شده توسط کارلوس چهارم اسپانیا، جایگزین شده توسط خونتای عالی مرکزی.
۱۱		بالتازار هیدالگو د سیسنرس	۱۵ ژوئیه ۱۸۰۹ – ۲۵ مه ۱۸۱۰	۱۱ فوریه ۱۸۰۹	منصوب‌شده توسط خونتای عالی مرکزی و عزل در انقلاب مه و جایگزینی پریمرا خونتا.
۱۲		فرانسیسکو خاویر د الیو	۱۹ ژانویه ۱۸۱۱ – ژانویه ۱۸۱۲	۳۱ اوت ۱۸۱۰	بعد از انقلاب مه خود را «نایب‌السلطنه» خواند، که از طرف مجلس قانونگذاری کادیز تأیید شد، که همچنین مونته ویدئو را پایتخت جدید نایب‌السلطنه و بوینس آیرس را یک شهر شورشی اعلام کرد.[4]
۱۳		پدرو آنتونیو اولانیتا	۲۷ مه ۱۸۲۵

جستارهای وابسته

• جنگ استقلال آرژانتین
• انقلاب مه

پانویس

1. "Map of the Eastern Republic of Uruguay, 1893". کتابخانه دیجیتال جهانی. 1893. Retrieved 2013-10-24.
2. History of Equatorial Guinea
3. «El Virreinato del Río de la Plata». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اکتبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۰.
4. Virreyes del Río de la Plata بایگانی‌شده در ۱۵ اکتبر ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine (به اسپانیایی)

منابع

• Abad de Santillán, Diego. Historia Argentina (به اسپانیایی). Buenos Aires: TEA (Tipográfica Editora Argentina).
• Lynch, John. Spanish Colonial Administration, 1782–1810: The Intendant System in the Viceroyalty of the Río de la Plata. London, University of London, Athlone Press, 1958.

پیوند به بیرون

• پرونده‌های رسانه‌ای مربوط به Viceroyalty of Río de la Plata در ویکی‌انبار