کانادا
کشوری در قارۀ آمریکای شمالی / From Wikipedia, the free encyclopedia
کانادا (به انگلیسی: Canada) کشوری در شمال قاره آمریکای شمالی است که از ده استان و سه قلمرو تشکیل شدهاست. این کشور از شرق تا اقیانوس اطلس، از غرب تا اقیانوس آرام و از شمال تا اقیانوس منجمد شمالی گستردهاست و از جنوب با ایالات متحده آمریکا همسایه است. کانادا با مساحت ۹٬۹۸۴٬۰۰۰ کیلومتر مربع، دومین کشور پهناور جهان از نظر مجموع مساحت و چهارمین کشور پهناور جهان از نظر مساحت خشکی است. مرز مشترک کانادا با ایالات متحده، طولانیترین مرز زمینی در جهان است. پایتخت کانادا اُتاوا و تورنتو بزرگترین شهر آن کشور است. بخش زیادی از سرزمین کانادا به دلیل سرما و نزدیکی به قطب شمال، خالی از سکنه است.
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (دسامبر ۲۰۲۳) |
کانادا | |
---|---|
شعار: "A mari usque ad mare" (لاتین) "از این کران تا آن کران" (بر روی نشانهای رسمی کانادا دیده میشود) | |
پایتخت | اتاوا ۴۵°۲۴′ شمالی ۷۵°۴۰′ غربی |
بزرگترین شهر | تورنتو |
زبان(های) رسمی | |
نام(های) اهلیت | کانادایی |
حکومت | فدرال پارلمانی پادشاهی مشروطه[2] |
• پادشاه | چارلز سوم |
مری سایمون | |
جاستین ترودو | |
بورلی مکلا کلین | |
قوه مقننه | پارلمان |
سنا | |
مجلس عوام | |
تأسیس | |
۱ ژوئیه ۱۸۶۷ | |
• اساسنامه وستمینستر | ۱۱ دسامبر ۱۹۳۱ |
• تصویبنامه کانادا | ۱۷ آوریل ۱۹۸۲ |
مساحت | |
• کل | ۹٬۹۸۴٬۶۷۰ کیلومتر مربع (۳٬۸۵۵٬۱۰۰ مایل مربع) (دوم) |
• آبها (٪) | 8.92 (891,163 km۲ / 344,080 mi۲) |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۱ | 38,349,000[3] (۳۹ ام) |
• سرشماری ۲۰۱۹ | ۳۷٫۷۴۲٫۱۵۴[4] |
• تراکم | ۳٫۹۲ بر کیلومتر مربع (۱۰٫۲ بر مایل مربع) (۲۲۸ام) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $۱٫۹۳۰ تریلیون[5] (۱۵) |
• سرانه | $۵۱٬۵۴۶[5] (۲۰) |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $۱٫۸۲۰ تریلیون[5] (۱۰) |
شاخص جینی (۲۰۱۵) | ۳۱٫۸[6] 103rd[7] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۷) | ۰٫۹۲۶[8] ۱۲ |
واحد پول | دلار کانادا (CAD) |
منطقه زمانی | یوتیسی−۳٫۵ تا −۸ |
یوتیسی−۲٫۵ تا −۷ | |
گاهشماری |
|
جهت رانندگی | راست |
پیششماره تلفنی | ۱+ |
دامنه سطحبالا | ca. |
حکومت کانادا یک پادشاهی مشروطه، فدرال و سکولار با دموکراسی پارلمانی است که در حال حاضر پادشاه چارلز سوم پادشاه این کشور است. ساختار پادشاهی کانادا، دولت فدرال، دو مجلس سنا و عوام، دولتهای ایالتی و فرماندار کل که به عنوان نمایندهٔ چارلز ایفای نقش میکند، تشکیل شدهاست. رأیدهندگان کانادا و شهروندان نیز در قاعدهٔ این هرم قرار میگیرند. این کشور توسط دولتهای مستقل از هم اداره میشود، که در مجموع زیر پوشش دولت فدرال قرار گرفتهاند.
چارلز پادشاه بریتانیا، پادشاه کشور کانادا نیز هست و قانون به امضاء و به نام او رسمیت و ضمانت اجرایی پیدا میکند.
کانادا منابع طبیعی فراوانی دارد. آب و هوای آن سرد و در بیشتر نقاط قطبی است. البته آب و هوا در بخش جنوب غربی، جایی که شهر ونکوور در آن قرار دارد، معتدل است. آبشار نیاگارا، پهناورترین آبشار جهان هم در مرز این کشور با ایالات متحده قرار دارد. نزدیکی جغرافیایی این کشور به آمریکا سبب شده تا روابط اقتصادی کانادا و آمریکا بسیار گسترده باشد، به گونهای که آمریکا و کانادا بزرگترین رابطه اقتصادی را در جهان دارند و حجم معاملات این دو کشور با هم از معاملات هر دو کشور دیگری در جهان بیشتر است. با این حال این رابطه اقتصادی قوی، زیانهایی هم برای کانادا در پی داشتهاست. آلودگی ناشی از فعالیت کارخانههای آمریکایی در نزدیکی مرز دو کشور یکی از این زیانهاست.
این کشور تا سال ۱۷۱۳ مستعمره فرانسه بود. در این سال انگلیس کنترل آن را در دست گرفت. در یکم ژوئیه ۱۸۶۷ کانادا استقلال یافت. این کشور عضو کشورهای همسود (مشترکالمنافع) است.
پایتخت سیاسی کانادا شهر اتاوا است، محلی که در آن مجلس فدرال کشور و خانهٔ فرماندار کل قرار دارد. او یک کانادایی است که به صورت تشریفاتی رئیس مملکت است و به عنوان نمایندهٔ پادشاه چارلز در کانادا خدمت میکند. هرچند فرماندار کل تمام امور را در دست ندارد اما در امور اجرایی بهطور غیر مستقیم و در امور قضایی بهطور مستقیم نقش دارد و مؤثر است. فرماندار کل، توسط پادشاه و به توصیهٔ نخستوزیر منصوب میشود. بر پایه آمار ۲۰۱۱ تعداد ۱۶۳٬۲۹۰ نفر با تبار ایرانی در کانادا زندگی میکنند.[9]