From Wikipedia, the free encyclopedia
کیتارا (به یونانی: κιθάρα) یا سیتارا (به لاتین: cithara) یک ساز قدیمی از خانوادهٔ چنگ بود که در یونان باستان متداول بود. در یونانی مدرن واژهٔ کیتارا معنیاش تغییر کرد و به معنای «گیتار» به کار گرفته شد (ریشهٔ نام گیتار نیز از واژهٔ کیتارا است).[1]
کیتارا یک نسخهٔ حرفهای از چنگ دو زهی بود. بر خلاف چنگهای ساده که توسط مردم عادی و در موسیقی فولکلور به کار میرفتند، کیتارا توسط نوازندگان حرفهای به کار میرفت. کیتارا احتمالاً از نواحی آسیاتیک (خاورمیانه امروز) نشئت گرفته بود.[2] نسخهای از کیتارا با صدای بم نیز وجود داشت که با نام باربیتون شناخته میشد[3] و در شرق دریای اژه و آسیای صغیر محبوب بود.
در قرون وسطی از لفظ کیتارا برای توصیف عموم سازهای زهی از جمله انواع چنگ و عود استفاده میشد.[4][5] استفاده از این نام در طول قرون وسطی اشارهای بود به ساز اصلی یونانی و تواناییهای آن برای تحریک احساسات مردم.
کیتارا از یک جعبه صدای عمیق چوبی تشکیل میشد که دو طرفش را با تختههایی صاف یا قوسدار پوشانده بودند. در بالا سیمهایش بهطور دستهٔ ساز یا حلقههای متصل به آن گره زده میشدند. انتهای دیگر سیمها پس از عبور از روی یک پل مسطح، به یک قطعهٔ انتهای محکم میشد و گاهی قطعهٔ انتهایی و پل مسطح یک تکه بودند. بیشتر نقاشیهای روی گلدان از کیتارا آن را با هفت سیم به تصویر میکشد اما برخ کیتارانوازان حرفهای سازهایی با بیش از هفت سیم نیز مینواختند.
این ساز با استفاده از یک زخمهٔ محکم و با دست راست نواخته میشد در حالی که از انگشتان دست چپ برای خفه کردن صدای سیمها استفاده میشد.
کاربرد اصلی کیتارا در همراهی رقصندگان و در قرائت حماسهها، راپسودیها، و ترانههای مختلف بود. از کیتارا همچنین در جشنها، بازیهای ملی، و مسابقات استفاده میشد. ارسطو میگفت که این سازهای زهی کاربرد آموزشی نداشتند و فقط برای سرگرمی بودند.
کیتارا عموماً ساز تخصصی نوازندگان قهار بود و نواختنش سطح بالایی از مهارت را میطلبید.[6]
سافو شاعر یونان باستان، با سازهای زهی نظیر کیتارا و باربیتوس آشنایی داشت. او زنی از جایگاه اجتماعی بالا بود و ترانههایی با تمرکز بر احساسات میسرود. یک داستان اساطیری یونانی میگوید که او یک بار از شیب عمیق دامنههای کوه پارناسوس صعود کرد و توسط موزها مورد استقبال قرار گرفت. در حین گشت و گذار در این کوه، او از غار آپولو سر در آورد، و آنجا در چشمه کاستالین شنا کرد و بعد زخمهٔ آپولو را برداشت و با آن ماهرانه موسیقی نواخت و نیمفهای مقدس با موسیقی او رقصیدند.[7]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.