استگ دین

اَتسَگ دین (Ætsæg Din) یا واتْسْ‌دین (Uatsdin)، (به آسی: Æцæг Дин؛ دین درست)^[۱][۲] یا ایرون دین (به آسی: Ирон Дин؛ "دین ایرانی") ^[۳] یک دین کهنه و وابسته به قومیت آسی‌ها (بنگرید افسانه‌های آسی) است. آسی‌ها مردمان ایرانی‌تبار خاوری هستند که ریشه‌ای آلانی-سکایی در قفقاز دارد. این مردمان امروزه در بخش اوستیای شمالی در روسیه و اوستیای جنوبی در گرجستان زیست دارند. در آیین‌های کهن و مردم آسی‌ها؛ این دین و باورها دیده می‌شود. این آیین در اصل برای تقابل با عناصر بیگانه (مسیحیت ارتدوکس در روسیه و گرجستان) و گروه‌های قومیتی اقلیت مانند ترکها در قفقاز و اوستیا پدید آمده‌است.^[۴]

استگ دین
Уацдин
پرستشگاه تخوست، تقدیم شده به اوستیرجی، در تنگه کورتات، ولادی قفقاز، اوستیای شمالی-آلانیا
نوع	ادیان قومی
طبقه‌بندی	دین های ایرانی
کتاب مقدس	حماسه نرت
الهیات	چندخداپرستی
سیاست	اوستیا

امروزه جنبش اتسگ دین در اوستیای شمالی و جنوبی فعال است و چیزی نزدیک به ۲۹٪ جمعیت کل آسی‌ها به این باور دارند.^[۵]

ریشه‌شناسی

اتسگ (Ætsæg) در آسی به معنای «درست» و «راست» است و با اوستایی «هَیْثْیَه» (𐬵𐬀𐬌𐬚𐬌𐬌𐬀-haiθya) به معنای «راستی» هم‌ریشه است. واژهٔ دین (Din) نیز برگرفته از واژهٔ اوستایی «دَئِیْنَه» (𐬛𐬀𐬉𐬥𐬀-daēna) و برابر «دین» در پارسی است.^[۶]

جستارهای وابسته

• دین های ایرانی
• آیین های سکایی
• آسی ها
• پاگانیسم