بالاترین سوالات
زمانبندی
چت
دیدگاه
زبانهای آسترونزیایی
از ویکیپدیا، دانشنامه آزاد
Remove ads
زبانهای آسترونزیایی یکی از خانوادههای زبانی در جهان هستند که در ناحیه دریایی جنوب شرق آسیا، ماداگاسکار، جزایر اقیانوس آرام، تایوان (توسط بومیان تایوان) و قاره آسیا گویش میشوند.[۲]آنها توسط حدود ۳۸۶ میلیون نفر (۴٫۹٪ از جمعیت جهان) تکلم میشوند و پنجمین خانواده بزرگ جهان از نظر شمار سخنگویان هستند. زبانهای بزرگ آسترونزیایی شامل مالایی (اندونزیایی و مالزیایی)، جاوهای و تاگالوگ (فیلیپینی) هستند. مطابق برآوردها این خانواده دارای ۱٬۲۵۷ زبان است که از این نظر نیز رتبه دوم را در جهان دارد.[۳]
محدودهٔ پراکنش این زبانها جزیرههای جنوب شرق آسیا و اقیانوس آرام است. چند زبان از این خانواده نیز در قاره آسیا گویشور دارد. یک زبان تکافتاده نیز از این خانواده به قاره آفریقا رسیدهاست. این زبان، یعنی زبان مالاگاسی در کشور ماداگاسکار صحبت میشود. بیشتر زبانهای این خانواده شمار کمی گویشور دارند ولی چند زبان اصلی استرونزیایی هم هستند که دهها میلیون متکلم دارند. معنی نام آسترونزیا در زبان لاتین، «جزایر جنوبی» است.
Remove ads
پیشینه
خلاصه
دیدگاه
شواهد باستانشناسی نشان دهنده ارتباط فناورانه بین فرهنگهای متنوع کشاورزی «جنوب» به معنی جنوب شرقی آسیا و ملانزی با مکانهایی است که با عنوان بخشهایی از سرزمین اصلی چین شناخته میشوند. در حالی که ترکیبی از شواهد باستانشناسی و زبانی نشان میدهد که «شمال» منشأ خانوادههای زبانی آسترونزیایی است که شامل سرزمین اصلی چین و تایوان میشود.
قبل از گسترشهای قلمرو به سمت جنوب که توسط ویتنامیها صورت گرفت، خلیج تونکین در جنوب چین مسکن بومیان آسترانزیایی بود. گسترش فرهنگ چینی منجر به چینی کردن جمعیتهای آسترونزیایی از کارهای بعدی در سرزمین اصلی چین بود.[۴]
جایگزینهایی برای این مدل پراکندگی وجود دارد که بیان میدارند که منشأ زبانهای آسترونزیایی در آسیای مرکزی یا آسیای جنوب شرقی است.[۵][۶][۷][۸]
مهاجرت و پراکندگی
تجزیه و تحلیل ژنوم کشت نارگیل (Cocos nucifera) شواهدی مبنی بر چگونگی مهاجرت و پراکندگی مردمان آسترونزیایی ارائه میدهد. این مردم ممکن است حتی از سمت شرق تا آمریکا هم رفته باشند.[۹]
مدل «حرکت از تایوان»
یک دیدگاه دربارهٔ ریشه مردمان آسترونزیایی زبان این است که از تایوان در حدود ۱۰٬۰۰۰– ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد شروع به مهاجرت به مناطق مختلف اقیانوسی کردهاند.[۱۰][۴]
مدل حرکت از ساندالند
ناحیه ساندالند طی تحقیقات دیگری به عنوان منشأ و محل آغاز گسترش و حرکت مردمان آسترونزی معرفی شدهاست.[۷]
Remove ads
دستهبندی
ساختار داخلی زبانهای آسترونزیایی پیچیدهاست. این خانواده از بسیاری زبان مشابه و نزدیک به هم با شمار بالایی زنجیره گویشی تشکیل شدهاست که شناخت مرزهای بین شاخهها را دشوار میکند. اولین گام مهم به سوی گروهبندی معرفی زیرگروه اقیانوسیهای توسط دمپولف بود (که او آن را ملانزیایی مینامد).[۱۱] موقعیت ویژه زبانهای تایوان برای اولین بار توسط آندره ژرژ هادریکورت (۱۹۶۵) شناخته شد که زبانهای آسترونزیایی را به سه زیر گروه تقسیم کرد: آسترونزیایی شمالی (= فرمزی)، آسترونزیایی شرقی (= اقیانوسیهای) و آسترونزیایی غربی (تمام زبانهای باقیمانده).
متعاقباً، موقعیت زبانهای فرمزی به عنوان باستانیترین گروه زبانهای آسترونزیایی توسط اتو کریستین دال (۱۹۷۳) به رسمیت شناخته شد و به دنبال آن پیشنهادهایی از پژوهشگران دیگری ارائه شد که زبانهای فرمزی در واقع بیش از یک گروه درجه اول آسترونزیایی هستند. رابرت بلوست (۱۹۷۷) برای نخستین بار مدلی را ارائه داد که در حال حاضر تقریباً توسط همه پژوهشگران این رشته پذیرفته شدهاست. این مدل دارای چند زیر گروه درجه یک در تایوان و یک شاخه درجه یک به نام مالایو-پلینزیایی شامل تمام زبانهای آسترونزیایی خارج از تایوان است.
Remove ads
نوشتار
امروزه بیشتر زبانهای آسترونزیایی به خط لاتین مینویسند. خطوط غیرلاتین پرکاربرد شامل خط براهمی (الفبای کاوی و چامی) و خط عربی (الفبای جاوی و پگون) هستند. از خط بریل نیز در فیلیپینی، مالزیایی، اندونزیایی، تولای، موتو، مائوری، ساموآیی، مالاگاسی و بسیاری زبان آسترونزیایی دیگر استفاده میشود.
مقایسه واژگان
خلاصه
دیدگاه
در زیر ۱۳ واژه از زبانهای آسترونزیایی برای مقایسه ارائه شدهاست که در تایوان، فیلیپین، جزایر ماریانا، اندونزی، مالزی، چامپا (در تایلند، کامبوج و ویتنام)، تیمور شرقی، پاپوآ، نیوزیلند، هاوایی، ماداگاسکار، بورنئو، کیریباتی و تووالو گویش میشوند.
Remove ads
جستارهای وابسته
منابع
پیوند به بیرون
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads