در فرهنگ ارتباطات، دانش رایانیک،[۱] سایبرنتیک، یا فرمانیک[نیازمند منبع][۲] (به انگلیسی: Cybernetics) نام نظریه‌ای است که مناسبات انسان و ماشین، و مناسبات ماشین‌ها با یکدیگر را تبیین می‌کند. این نظریه را نوربرت وینر در سال ۱۹۴۸ مطرح کرده‌است.[۳]
زمینهٔ گستردهٔ سایبرنتیک به صورت مطالعات بین رشته‌ها و از طریق به‌هم وصل‌کردن زمینه‌های متعدد و گوناگونی همچون سیستمهای کنترل، نظریهٔ شبکه‌های الکتریکی، منطق ریاضی، پایداری سیستمهای زیست‌شناسی، پایداری سیستمهای مهندسی، و علوم اعصاب در طی سال‌های دههٔ ۱۹۴۰ آغاز گردید. با گسترش‌های بعدی، میدان‌های علمی دیگری نظیر سیستمهای اجتماعی، مردم‌شناسی، نظریه عمومی سیستمها، روان‌شناسی، و معماری و طراحی نیز به آغوش سیبرنتیک درآمدند.
بر این اساس نظام سیاسی پیامهایی (اطلاعات) دریافت می‌کند و آنها را تفسیر و تنظیم می‌کند و بر اساس آن ارتباط و تصمیم می‌گیرد؛ لذا تداوم نظام سیاسی به میزان قدرت (کنترل) بر اطلاعات است. سیستم برای تضمین تداوم خویش باید سه نوع اطلاعات دریافت می‌کند:
۱. دربارهٔ جهان خارج ۲. اطلاعات دربارهٔ گذشته (حافظه یا خاطره) ۳. دربارهٔ اجزا و عملکرد خودش (مکانیسم بازخورد)[۴]
- سیبرنتیک: کنترل و ارتباطات در حیوانات و ماشین‌ها (انگلیسی)
- سیبرنتیک و سیبرنتیک درجهٔ دوم (انگلیسی)
- نظریّهٔ عمومی سامانه‌ها، اسکلت علوم
- شکرخواه، یونس. واژه‌نامهٔ ارتباطات، چاپ سوم. تهران: سروش (انتشارات صدا و سیما)، ۱۳۸۶. شابک ۹۶۴-۴۳۵-۷۳۱-۰
- نظام‌الدین فقیه، سیستمهای پویا: اصول و تعیین هویت۹۶۴٬۴۵۹-۸۰۶-۷:شابک[۵][۶]
- نظام‌الدین فقیه، سیستمهای کنترل، ۹۶۴-۵۹۵۷-۶۰-۵:شابک[۷][۸]
- نظام‌الدین فقیه، مبانی شبیه‌سازی سیستمها، ۹۶۴-۶۸۱۰-۰۶-۳:شابک[۹][۱۰]
- هاشمی گلپایگانی، محمدرضا. تهامی، سید احسان "مبانی سیستمها و مهندسی سیبرنتیک (مفاهیم و کاربردها)"، انتشارات سخن گستر، معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد،1386.ISBN 978-964-477-390-7
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
