بالاترین سوالات
زمانبندی
چت
دیدگاه

سد کارون ۳

از ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد

سد کارون ۳
Remove ads

سد کارون ۳، یکی از مهم‌ترین سدها بر روی رودخانه بر روی رودخانه کارون و دومین سد بزرگ بر روی این رود است که در ۱۹ کیلومتری شهر دهدز و ۳۶ کیلومتری شهر ایذه در مرز استان خوزستان و چهارمحال و بختیاری قرار دارد. این سد با هدف کنترل سیلاب‌های فصلی، تامین آب شرب و کشاورزی و تولید برق ساخته شده‌ است.[۱] نیروگاه این سد با تولید سالیانه ۴۱۷۲ میلیون کیلووات ساعت انرژی برق آبی بزرگ‌ترین نیروگاه برق‌آبی کشور ایران است.[۲]

اطلاعات اجمالی سد کارون ۳, نام رسمی ...

ارتفاع بدنه سد ۲۰۵ متر و حجم مخزن آن ۳ میلیارد متر مکعب است. عملیات اجرایی ساخت این سد در سال ۱۳۷۳ آغاز و در سال ۱۳۸۳ به پایان رسیده‌. از زمان آبگیری سد کارون ۳ تاکنون بیش از ۸ سیلاب با دبی آب بیش از ۲۰۰۰ مترمکعب بر ثانیه توسط این سد مهار شده‌است که از آن جمله می‌توان به دو سیلاب ۶۵۰۰ و یک سیلاب ۴۳۰۰ مترمکعب بر ثانیه اشاره کرد.[۲]

دریاچه سد کارون ۳ جاده قدیمی شهرکرد-اهواز را به زیر آب می‌برد، لذا در طرح این سد پروژه جانبی ساخت جاده جایگزین شهرکرد-اهواز از روی دریاچه سد اجرا شد که در آن ۷ کیلومتر جاده، سه رشته تونل و دو دهنه پل به طول عرضه ۳۳۶ و ۲۱۴ متر بر روی دریاچه سد ساخته شد. پل بزرگ کارون۳ با دهانه ۲۶۴ متر دارای طویل‌ترین دهانه پل در ایران است که توسط ماشین‌سازی اراک ساخته شده‌است.[۲]

Remove ads

اهداف طرح

  • کنترل سیلاب‌های فصلی رودخانه کارون.
  • بالا بردن قدرت تنظیم آب برای مصارف شرب و کشاورزی.
  • تولید انرژی برق‌آبی.[۲]

ویژگی‌های شاخص سد کارون ۳

  • بیشترین حجم بتن‌ریزی در بدنه سدهای دوقوسی کشور؛
  • بیشترین حجم حفاری و تزریق در ایران و سومین در جهان؛
  • دارای بزرگ‌ترین مغار نیروگاه در کشور و از جمله ده مغار بزرگ نیروگاهی جهان؛
  • بزرگ‌ترین حوضچه استغراق در کشور؛ و
  • احداث بزرگ‌ترین پل فلزی زیر قوسی، و بزرگ‌ترین پل کابلی کشور (در زمان افتتاح).[۲][۳]

فعالیت‌های طرح در حوزه توسعه منطقه‌ای

  • احداث بخشی از راه شهرکرد به اهواز، سه دهانه تونل و دو دستگاه پل عظیم؛
  • شناسایی بخشی از میراث فرهنگی منطقه حین طرح نجات بخشی طرح کارون۳؛
  • احداث یک باب مدرسه و تکمیل چند باب مدرسه دیگر؛
  • احداث ساختمان مرکز بهداشت شهری دهدز؛
  • احداث ساختمان فرمانداری دزپارت؛
  • جابه‌جایی مرقد امامزاده شهپر و بنای بارگاه جدید برای امامزاده؛
  • احداث ۱۷ کیلومتر جاده سادات به بارز
  • بهسازی بخشی از معابر شهری و روستایی منطقه.[۲]

اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی

در طول دوران ساخت سد کارون ۳، نیروهای شاغل در کارگاه ساخت سد در زمان اوج فعالیت‌ها نزدیک به ۷ هزار نفر بوده‌اند. این در حالی است که فرصت‌های مستقیم و غیر مستقیم ایجاد شده در فرآیند ساخت این سد بالغ بر ۲۲ هزار نفر بوده‌است.[۲]

نیروگاه کارون۳

در کنار این سد، نیروگاه کارون ۳ قرار دارد که یک نیروگاه زیرزمین است. ظرفیت تولید برق نصب شده در نیروگاه ۲۲۸۰ مگاوات است و سالانه در حدود ۴۱۷۲ میلیون کیلووات ساعتبرق مورد نیاز ایران را در زمان اوج مصرف تأمین می‌نماید. این نیروگاه از زمان بهره‌برداری در اسفند ماه سال ۱۳۸۳ تا پایان سال ۱۳۸۶ توانسته ۱۱۳۸۲ میلیون کیلووات ساعت انرژی برق تولید کند.[۲]

ابزار دقیق

در کارگاه کارون ۳ از تجهیزات ابزار دقیق متنوعی جهت رفتار نگاری سازه‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته‌است. برخی از این ابزار دقیق در زمان اجرا، نصب و مورد بهره‌برداری قرار گرفتند. از این جمله ترموکوپل، ترمومتر، درزسنج و شیب‌سنج‌های بدنه سد و همچنین اکستنسومتر، نیروسنج و پین‌های همگرائی در مجموعه نیروگاه است. سایر تجهیزات ابزار دقیق بدنه سد همگام با پیشرفت پروژه و با توجه به پیش‌نیازهای مربوط به طرح، قبل از آبگیری مخزن نصب و قرائت صفر آن‌ها انجام شده‌است. قرائت این ابزار در دوره آبگیری بسیار فشرده بوده و کلیه ابزار به‌صورت روزانه قرائت می‌شوند.[۲] ابزار دقیق بدنه سد شامل شیب‌سنج، پاندول، ترمومتر، درزه‌سنج، پیزومترهای الکتریکی و کاساگرانده، فشار برخاستی و اکستنسومترها است که از شرکت سوئیسی «هوگنبرگر» خریداری شده‌است. در حال حاضر تمامی ابزار دقیق نصب شده در بدنه سد، رفتار بدنه و تکیه‌گاه‌ها و پرده آب‌بند را به‌خوبی مانیتور می‌کند.[۲]

Remove ads

منابع قرضه و مشخصات آن

منابع قرضه طرح کارون ۳ شامل بخشی از مصالح حاصله از حفاری‌های تکیه‌گاه‌ها و پی سد، حوضچه آرامش، حفاری از معادن A و B در دهزیر، معادن تنگ قاف، رکعت، باجول وشالو در فاصله ۷ تا ۱۵ کیلومتری حاشیه رودخانه کارون در بالادست سد بوده‌است.[۲]

اشکالات و ناقصی‌های طرح سد کارون ۳

خلاصه
دیدگاه

بی‌توجهی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران بر انجام تعهدات قانونی در خصوص ترمیم راه‌های روستایی غرق شده در دریاچه سد کارون ۳[۴][۵] موجب غرق شدن یک مینی‌بوس و مرگ ۱۲ زن و کودک از روستائیان بختیاری بخش دهدز شهرستان ایذه در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۹۲ شد.[۶][۷][۸][۹] از زمان آبگیری سد کارون ۳ در سال ۱۳۸۳ و زیر آب رفتن پل قدیمی «گدار شهپیر»، روستائیان و عشایر بختیاری ساکن روستاهای «سادات حسینی»[۱۰] در شمال شرقی ایذه، در بن‌بست گرفتار شده‌اند. شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران (آب و نیرو) به تعهدات خود برای احداث راه‌های روستایی که در اثر عملیات سدسازی تخریب شده و به زیر آب رفته‌اند عمل نکرده[۱۱] و در عوض، با قرار دادن یدک‌کش، اقدام به جابجایی مینی بوس‌های حامل مسافر می‌نماید.[۱۲] ازسوی استاندار خوزستان یک روز عزای عمومی در ایذه اعلام شد[۱۳] این حادثه واکنش شدید نمایندگان مجلس را در پی داشت. حجت‌اله درویش پور نماینده مردم ایذه و باغملک از بی‌توجهی وزارت نیرو به اخطارها انتقاد و وزارت نیرو را مقصر حادثه دانست[۱۴][۱۵] هیچ دستگاهی مسولیت این حادثه را بر عهده نگرفت و حاضر به عذر خواهی از مردم داغدیده نشد. حتی استاندار خوزستان به ایذه نرفت.[۱۶] پس از تناقض گویی‌های آشکار[۱۷][۱۸] سرانجام سازمان آب و برق خوزستان راننده مینی بوس روستا را مقصر حادثه اعلام کرد.[۱۹] اما مسئولان انتظامی علت حادثه را «واژگونی لنج» اعلام کردند. رئیس قوه قضاییه ایران روز شنبه، ۱۲ مرداد غلامحسین محسنی اژه‌ای، دادستان کل کشور را مأمور تحقیق دربارهٔ حادثه کرد.[۲۰] کمال موسوی، امام جمعه ایذه در خطبه‌های نماز جمعه ۱۱ مرداد به شدت از انجام نشدن وعده مسئولان انتقاد کرد و گفت به ایذه و مردم ایذه خیانت شد و مسئولان با بی‌توجهی و بی‌مسئولیتی به ایذه خیانت کردند. همچنین وی گفت :

اسرائیل هم اینگونه غزه را در محاصره قرار نداده بود که برخی مسئولان وزارت نیرو و استانداری خوزستان و به خصوص مسئولان شرکت دولتی آب و نیرو، مردم دنباله رود و سادات برحق حسینی را در محاصره قرار دادند و هر از چند گاهی باید شاهد مرگ این عزیزان باشیم. اگر اجازه می‌دادند، امروز کفن پوش به صحنه می‌آمدم تا مسئولان در اهواز و تهران بدانند که بر مردم ایذه و دهدز چه می‌گذرد و دچار چه فلاکت‌هایی هستند.[۲۱][۲۲]

در اقدامی بی‌سابقه کمیته‌ای مستقل و غیردولتی گزارشی از حادثه منتشر کرد که ابعاد آن را به دور از سانسورهای معمول بررسی کرد.[۲۳]

Remove ads

نگارخانه

جستارهای وابسته

منابع

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads