بالاترین سوالات
زمانبندی
چت
دیدگاه
سربداران (مجموعه تلویزیونی)
مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی از ویکیپدیا، دانشنامه آزاد
Remove ads
سربداران مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی به کارگردانی محمدعلی نجفی است. کیهان رهگذار، نویسندگی و مشاور کارگردانی آن را بر عهده داشتهاست. فیلمبرداری این مجموعه از شهریور ۱۳۶۰ در مسجد جامع تاریخی شهرستان اردستان آغاز شد و تا ۳ آبان ۱۳۶۲ ادامه یافت. مدیران فیلمبرداری سربداران، فرخ مجیدی[۲] و محمد زرفام بودهاند. سربداران از ۲۶ دی ۱۳۶۲ به روی آنتن رفت.[۳]
Remove ads
خط داستانی
سربداران بر اساس قیام سربداران خراسان به رهبری شیخ حسن جوری علیه استیلای مغول بر ایران ساخته شدهاست. گوشههایی از این فیلم هم مربوط به رهبری پیشین شیخ خلیفه مازندرانی مؤسس این قیام است.
بازیگران
Remove ads
دیگر بازیگران
- رضا کرمرضایی در نقش شاعر
- پرویز شاهینخو در نقش زاهد مسجد باشتین و از خواجگان نیشابور
- محمدرضا عالیپیام در نقش مؤذن مسجد جامع سبزوار
- ملیحه نیکجومند در نقش پیرزن باشتینی
- اصغر ضرابی
- اکبر سنگی در نقش سردار مغول
- عزیز حاتمی
- محمدرضا عالمی
- بهروز مقصودلو
- ولیالله مؤمنی در نقش سردار مغول
- فرهاد خانمحمدی در نقش سرباز مغول (محافظ قاضی شارع)
- مهدی رجائیان
- عباس ناظری نیک در نقش خواجه اسد
- مسعود لاکانی
- خسرو امیرصادقی
- ژانتوره جانقای
- نوری ایسگلدی
- رضا سرسندبای
- ابوطالب بری
- نورمحمد ذوالفقاری
- عبدی شادکام
- عبدالرضا شادکام
- محمد قزاق
- هوشنگ فردوس
- امیر اسکندری
- فرزانه کابلی در نقش کنیز طغای
- نادر رجبپور در نقش رامشگر دربار ارغون
- شهاب کلیددارزاده
- سامی تحصنی در نقش اباحمزه
- حمید هدینیا
- اکبر نوری
- علا عالیپور
- بابک والی
- علاءالدین کنگرلو
- خسرو زنگباری
- علی صنعتی
- علیرضا فتحی
- رضا راد
- اکبر بلندی
- محمد نمازی
- علی نمازی
- عبدالحسین خالدی
- سید محمد آلداوود
- هادی مقدم
- احمد ابراهیمی
- سیاوش عیاشی
- حمید لولایی (بازی در دو سکانس که پخش نشدهاست[۴])
عوامل تولید
کارگردان
نویسنده و مشاور کارگردان
متن تحقیقی
سرپرست تولید
- علی عارفزاده
مدیر فیلمبرداری
موسیقی
عنوان بندی (تیتراژ) آغازین
خطاط سریال
گریم
گروه کارگردانی
- علی ژکان
- اصغر هاشمی
- رضا ظهیری
- صادق جلالی
- افسانه بایگان
فیلمبرداری و نور
- احمد ابراهیمی
- مسعود کرانی
- یوسف وظیفه
- محمد بخشی
- سیاوش عیاشی
سرپرست گویندگان
عکاسان سریال
- میترا محاسنی
- شاهرخ سخایی
Remove ads
قسمتها
خلاصه
دیدگاه
Remove ads
برداشت از اثر محمود دولتآبادی
خلاصه
دیدگاه
محمود دولتآبادی میگوید: گمانم سال ۵۶ بود که به درخواست محمدحسین پرتوی، برادر نصرت پرتوی، همسر عباس جوانمرد و دوست و همکار دوره تئاتر، طرح سریالی را برای تلویزیون ملی ایران نوشتم. با عنوان (سربداران)، پیش از من گویا به سراغ بهرام بیضایی رفته بودند که نتیجهای نگرفته بودند. چند نفری هم در آن فاصله طرحهایی نوشته بودند که هیچیک مطلوب تلویزیون نبودند. تا اینکه طرح من آماده و فصل اول نوشته شد. محمدحسین پرتوی به واسطه خواهرش (نصرت)، که قول داده بود مراعات امانتداری را بکند. نسخه زیراکسی فیلمنامه را با خود به تلویزیون برد، بیهیچ قرارداد یا پیش پرداختی، مدتها گذشت، بالاخره خبر آوردند که تلویزیون با این موضوع که دولتآبادی سربداران را بنویسد مخالف است؛ و موضوع مسکوت گذاشته شد تا سال ۵۸. حالا انقلاب شده بود و تلویزیون ملی ایران به تلویزیون جمهوریاسلامی ایران تغییر نام داده بود. بار دیگر محمدحسین پرتوی پیدایش شد و این بار گفت: قرار است سربداران ساخته شود. کارگردانش را هم گذاشتهاند محمدعلی نجفی. از من دعوت کرد به دفتری در خیابان بلوار کشاورز (الیزابت سابق) رفتم. ملاقات و چای و گفتوگو. بعدها خبردار شدم که به آقای نجفی هم گفتهاند فلانی، یعنی من، نباید سربداران را بنویسد. من به کار خود بازگشتم و سربداران به راه خود رفت و نتیجه آنکه دستنوشته من در کتاب جمعه چاپ شد و نویسنده سریال (شهر من شیراز) که پیش از انقلاب از تلویزیون پخش میشد نویسنده فیلمنامه سربداران شد. از آن زمان دیگر از محمدحسین پرتوی خبری نشد. به نظرم رسید بخش اول فیلمنامه سربداران را منتشر کنم. آن را برای کتاب جمعه فرستادم. به پیغام آقای احمد شاملو که خواسته بود با آن هفتهنامه کار کنم.[۷]
Remove ads
موسیقی متن سریال
موسیقی متن این مجموعه ساخته فرهاد فخرالدینی است. وی با رعایت نکاتی چون جذاببودن برای مخاطب، استفاده از گنجینه موسیقی ملی و محلی ایران و بکارگیری تکنیکها و سازهای موسیقی غربی آن را به یک موسیقی ماندگار و تأثیرگذار تبدیل کردهاست. این موسیقی داستان ستم تلخ ایلخانان مغول بر مردم این سرزمین را بیان و شنونده را در آن فضا قرار میدهد.[۸] موسیقی سربداران را با توجه به اقبال عمومیاش میتوان در زمرهٔ موفقترین آثار موسیقی در حوزه هنر موسیقی معاصر ایران بهشمار آورد.
Remove ads
حواشی
خلاصه
دیدگاه
سال ۱۳۶۲، که پخش مجموعهٔ تلویزیونی سربداران از شبکه ۱ سیمای جمهوری اسلامی ایران آغاز شد بسیاری به نوع بازی و نقش فاطمه همسر شیخ حسن که سوسن تسلیمی آن را بازی میکرد ایراد گرفتند. انتقادات و ایرادهایی که آن زمان به سازمان صدا و سیما گرفته شد باعث شد که بخشی از بازی سوسن تسلیمی حذف شود.
محمدعلی نجفی در مورد سربداران میگوید: «سریال سربداران در مقطعی از تاریخ ایران ساخته شد که هنوز از طرف دولتمردان بعد از انقلاب تصمیمی در ارتباط با فیلمسازی گرفته نشده بود و هنرمندان ما مشکوک بودند که آیا سینما میتواند بعد از انقلاب ادامه داشته باشد یا نه؟» او به گریم، طراحی صحنه و لباس نیز اشاره میکند و میگوید: «موقع ساخت سریال سربداران برای اولین بار مسئله طراحی گریم، طراحی دکور و طراحی لباس مطرح شد. با آن طراحی و ساخت دکور مردم به این باور رسیدند که سینما فراتر از آن چیزی است که قبل از انقلاب در نظر داشتند. ما از یک انقلاب صحبت کردیم که مثل انقلاب اسلامی، انقلابی مذهبی بود.»
محمدعلی نجفی البته به انتقاداتی که آن زمان به سریالش شده هم اشاره میکند و میگوید: «خیلیها به من انتقاد میکردند که این آدمهایی که شما در فیلم میآورید، کجای تاریخ بودهاند؟ من هم میگفتم مگر من معلم تاریخ هستم!؟ بهانهٔ من تاریخ است. آن زمان همه شیخ حسن را درک کردند. فاطمه را درک کردند. فاطمه تمثیلی از تودههای مردم بود که برای بقای خودشان مبارزه میکنند. مبارزه میکنند برای اینکه انسان باشند و زیر بار زور نروند؛ و همهٔ اینها به مخاطب منتقل شد. هرچند که بعضی از صحنهها حذف شد.» محمدعلی نجفی سراغ قسمتهای دیگر سریال هم که حذف شدهاست، میرود و میگوید: «یک سکانسی در سربداران داشتیم که حذف شد. شهر میکدهها بود. حذفش کردند به من اعتراض میکردند که یعنی شیخ حسن به شهر میکدهها میرود؟!» البته او انتقاد آنها را هم بیپاسخ نمیگذاشتهاست. «میگفتم بسیاری از چهرههای مذهبی و انقلابی ما نیز در پاریس و لندن به جبر زمانه حضور داشتهاند، ولی مهم این است که هدف آنان چه بود. اما بعضی از منتقدان اصلاً نمیتوانستند این مسئله را هضم کنند و خب طبیعی بود که این سکانسها حذف شود.[۹]»
Remove ads
پانویس
منابع
پیوند به بیرون
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads