تمدن ایلام (حدود ۲۷۰۰ تا ۶۷۸ پیش از میلاد)

اطلاعات بیشتر نام دیهیمی, نام اصلی ...

نام دیهیمی		نگاره	لقب	زایش-مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
نخستین شاهان ایلامی، ح۲۷۰۰- ح۲۶۰۰پ. م
۲	هومبابا			؟ - ح۲۶۸۰پ. م	ح۲۷۰۰پ. م	ح۲۶۸۰پ. م	؟	همزمان با گیلگمش شاه اوروک
۳	هومبان شوتور (یا خومباستیر)			؟ -؟	؟	؟	؟
خاندان یکم اوان،^[۳]^[۴] ح۲۶۰۰- ح۲۵۵۰پ. م
۴	پادشاهی اوان (ناشناس)		شاه اوان	؟ -؟	ح۲۵۸۰پ. م	؟	؟	همزمان با اورنونگل شاه اوروک^[۵]
۵	لو یکم …		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
۶	کورایشک		شاه اوان	؟ -؟	؟	ح۲۵۵۰پ. م	؟	۳۶ سال همزمان با لوگل انه موندو شاه ادب و اورننشه شاه لاگاش
خاندان دوم اوان،^[۴] ح۲۵۵۰-ح۲۲۷۰پ. م
۷	پلی		شاه اوان	؟ -؟	ح۲۵۰۰پ. م	؟	؟
۸	تته یکم		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	پسرکودوزولوش یکم
۹	اوکو تنهیش		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
۱۰	هیشوتش		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
۱۱	شوشون ترنه		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
۱۲	نپی ایلهوش		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
۱۳	کیکو سیوه تمتی		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
۱۴	هیشپ رتپ یکم		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
۱۵	لوه ایشن		شاه اوان	؟ -ح۲۳۲۵پ. م	؟	ح۲۳۲۵پ. م	پسر هیشپ رتپ یکم
۱۶	هیشپ رتپ دوم		شاه اوان	؟ -؟	ح۲۳۲۵پ. م	؟	پسر لوه ایشن
۱۷	امه سینی^[۶]		شاه اوان	؟ - ۲۳۱۱پ. م	ح۲۳۱۵پ. م	۲۳۱۱پ. م
۱۸	هلو یکم		شاه اوان	؟ -؟	؟	؟	؟
۱۹	هیته		شاه اوان	؟ -؟	ح۲۲۷۰ پ. م	ح۲۲۷۰ پ. م	؟	همزمان با نرم سین شاه اکد
خاندان کوتیان،^[۷] حدود ۲۲۵۶ تا حدود ۲۱۲۰ پیش از میلاد
۲۰	اریدوپیزیر		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۵۶پ. م	ح۲۲۵۱پ. م	?
۲۱	ایمته (یا نیبیه)		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۵۰پ. م	ح۲۲۴۶پ. م	?
۲۲	اینکی یکم شاه شوش		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۴۵پ. م	ح۲۴۰پ. م	?
۲۳	زرله گب		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۳۹پ. م	ح۲۲۳۴پ. م	?
۲۴	شولمه		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۳۳پ. م	ح۲۲۲۸پ. م	?
۲۵	الولمش (یا سیلولومش)		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۲۷پ. م	ح۲۲۲۲پ. م	?
۲۶	دوگه یکم		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۲۱پ. م	ح۲۲۱۶پ. م	?
۲۷	ایلوان		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۱۵پ. م	ح۲۲۱۳پ. م	?
۲۸	اینی مبه کش		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۱۲پ. م	ح۲۲۰۸پ. م	?
۲۹	اینکی دوم شاه شوش		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۰۷پ. م	ح۲۲۰۲پ. م	?
۳۰	یرله گب		شاه کوتی	? - ?	ح۲۲۰۱پ. م	ح۲۱۸۷پ. م	?
۳۱	اببه ته		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۸۶پ. م	ح۲۱۸۴پ. م	?
۳۲	یرله گب (یا یرله)		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۸۳پ. م	ح۲۱۸۱پ. م	?
۳۳	کوروم یکم		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۸۰پ. م	ح۲۱۸۰پ. م	?
۳۴	اپیل کین		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۷۹پ. م	ح۲۱۷۷پ. م	?
۳۵	له اره بوم		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۷۶پ. م	ح۲۱۷۵پ. م	?
۳۶	ایره روم		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۷۴پ. م	ح۲۱۷۳پ. م	?
۳۷	ایبره نوم		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۷۲پ. م	ح۲۱۷۲پ. م	?
۳۸	هبلوم		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۷۱پ. م	ح۲۱۷۰پ. م	?
۳۹	پوزور سوئن		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۶۹پ. م	ح۲۱۶۳پ. م	?
۴۰	یرله گنده		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۶۲پ. م	ح۲۱۵۶پ. م	?
۴۱	سی ئوم (یا سی ئو)		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۵۵پ. م	ح۲۱۲۱پ. م	?
۴۲	تیری گن		شاه کوتی	? - ?	ح۲۱۲۰پ. م	ح۲۱۲۰پ. م	?	۴۰ روز
خاندان سوم اوان،^[۴] حدود ۲۱۰۰پیش از میلاد
۴۳	کوتیک اینشوشیناک^[۸]		شاه اوان	? - ?	ح۲۱۰۰پ. م	ح۲۱۰۰پ. م	پسر شینپی هیش هوک	همزمان با اورنمو شاه اور. شوش در سال‌های ۲۰۷۸ و ۲۰۱۶پ. م به دست سپاهیان اور گشوده شد. پس از وی شاهان سیماشکی رهبری ایلام را در دست گرفتند.
خاندان سیماشکی،^[۹]^[۱۰] حدود ۲۰۷۰ تا حدود ۱۹۷۵ پیش از میلاد
۴۴	گیرنمه یکم		شاه سیماشکی	? - ?	?	?	?
۴۵	تزیته یکم		شاه سیماشکی	? - ?	ح۲۰۴۰پ. م^[۱۱]	ح۲۰۳۷پ. م^[۱۱]	?
۴۶	اپرتی یکم		شاه سیماشکی	? - ?	?	ح۲۰۳۳پ. م^[۶]	?
۴۷	گیرنمه دوم		شاه سیماشکی	? - ?	ح۲۰۳۳پ. م	?	?
۴۸	تزیته دوم		شاه سیماشکی	? - ?	?	?	?
۴۹	لورک لوهان		شاه سیماشکی	? - ۲۰۲۲پ. م	ح۲۰۲۸پ. م	۲۰۲پ. م	?
۵۰	هوتران تمتی		شاه سیماشکی	? - ?	?	?	?
۵۱	ایندتو این شوشینک یکم		شاه سیماشکی	? - ۲۰۱۶پ. م	?	۲۰۱۶پ. م	پسر هوتران تمتی
۵۲	کیندتو		شاه سیماشکی	? - ?	پیش از ۲۰۰۶پ. م	پس از ۲۰۰۵پ. م	پسر تن روهوراتیر	گشاینده اور
۵۳	ایندتو این شوشینک دوم		شاه سیماشکی	? - ?	ح۱۹۸۰پ. م	?	پسر په پی^[۸]	همزمان با شوایلیشو شاه ایسین و بیله لمه شاه اشنونه
	تن روهوراتیر یکم		شاه سیماشکی	? - ?	ح۱۹۶۵پ. م	?	پسر ایندتو این شوشینک دوم	همزمان با آیدین دگن شاه ایسین
۵۵	ایندتو این شوشینک سوم		شاه سیماشکی	? - ?	?	?	پسر تن روهوراتیر یکم	بیش از سه سال
خاندان اپرتی،^[۱۲] حدود ۱۹۷۵ تا حدود ۱۵۰۰ پیش از میلاد
۵۶	اپرتی دوم		شاه سیماشکی، شاه انشان و شوش، سوکل ماه	? - ?	ح۱۹۷۳پ. م	?	در ۱۹۷۳پ. م با دختر آیدین دگن شاه ایسین ازدواج کرد.^[۱۳]	همزمان با آیدین دگن شاه ایسین
۵۷	شیلههه		شاه انشان و شوش، سوکل ماه	? - ?	?	?	پسر اپرتی دوم
۵۸	کوک نشور یکم		سوکل ماه	? - ?	?	?	پسر (خواهرزاده) شیلههه^[۱۴]
۵۹	اته هوشو		سوکل و ایپیر شوش، شبان مردم شوش، شبان این شوشینک	? - پس از ۱۸۹۴پ. م	؟۱۹۲۸پ. م	پس از ۱۸۹۴پ. م	پسر کوک نشور یکم (؟)
۶۰	تتپ مده		شبان مردم شوش	? - ?	پس از ح۱۸۹۰پ. م	?	پسر کوک نشور یکم (؟)
۶۱	پلرایشن		سوکل ماه	? - ?	?	?	?
۶۲	کوک سنیت			? - ?	?	?	پسر پلرایشن (؟)
۶۳	کوک کیروش		سوکل ماه، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش	? - ?	?	?	پسر لن کوکو و برادرزاده پلرایشن
۶۴	تم سنیت			? - ?	?	?	پسر کوک کیروش
۶۵	کوک نهونته			? - ?	?	?	پسر کوک کیروش
۶۶	کوک نشور دوم		سوکل ماه، سوکل ایلام، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش	? - ?	?	?	پسر کوک نهونته (؟)
۶۷	شیروکدوه		سوکل ماه	? - ?	ح۱۷۹۰پ. م	?	?	همزمان با شمشی ادد یکم شاه آشور
۶۸	شیموت ورتش یکم			? - ?	?	?	پسر شیروکدوه
۶۹	سیوه پلر هوپک		سوکل ماه، سوکل شوش، شاهزاده ایلام	? - ?	پیش از ۱۷۶۵پ. م	پس از ۱۷۶۵پ. م	پسر شیروکدوه
۷۰	کودوزولوش یکم		سوکل ماه، سوکل شوش	? - ?	?	?	پسر شیروکدوه
۷۱	کوتیرنهونته یکم		سوکل ماه	? - ?	ح۱۷۱۰پ. م	?	پسر کودوزولوش یکم
۷۲	اته مره هلکی			? - ?	?	?	پسر کودوزولوش یکم (؟)
۷۳	تته دوم		سوکل	? - ?	?	?	برادر اته مره هلکی
۷۴	لیله ایرتش			? - ?	?	?	پسر کودوزولوش یکم
۷۵	تمتی اگون		سوکل ماه، سوکل شوش	? - ?	?	?	پسر کوتیرنهونته یکم
۷۶	کوتیر شیلههه		سوکل ماه، سوکل	? - ?	?	?	پسر تمتی اگون
۷۷	کوک نشور سوم		سوکل ایلام، سوکل شوش	? - ?	پیش از ۱۶۴۶پ. م	پس از ۱۶۴۶پ. م	پسر کوتیر شیلههه
۷۸	تمتی رپتش			? - ?	?	?	پسر کوتیر شیلههه
۷۹	شیموت ورتش دوم			? - ?	?	?	پسر کوک نشورسوم
۸۰	شیرتوه		شاه شوش	? - ?	?	?	پسر کوک نشورسوم
۸۱	کودوزولوش دوم		سوکل ماه، شاه شوش	? - ?	?	?	پسر شیموت ورتش دوم
۸۲	تن اولی		سوکل ماه، سوکل	? - ?	?	?	?
۸۳	تمتی هلکی		سوکل ماه، سوکل ایلام و سیماشکی و شوش	? - ?	?	?	پسر تن اولی
۸۴	کوک نشور چهارم^[۶]		سوکل ماه	? - ?	?	?	پسر تن اولی
۸۵	کوتیک متلت^[۵]			? - ?	ح۱۵۰۰پ. م	?	پسر تن اولی
خاندان کیدینو،^[۱۲] حدود ۱۵۰۰ تا حدود ۱۳۷۰پ. م
۸۶	کیدینو یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	سده ۱۵پ. م	?	?
۸۷	این شوشینک سونکیر نپیپیر		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
۸۸	تن روهوراتیر دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	سده ۱۵پ. م	?	?
۸۹	شله یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
۹۰	تمتی اهر		شاه انشان و شوش	? - ?	ح۱۳۷۰پ. م	?	?	همزمان با کدشمن انلیل یکم شاه کاسی بابل
خاندان ایگه هلکی،^[۱۲] حدود ۱۴۰۰ تا حدود ۱۲۰۰ پیش از میلاد
۹۱	پلرایشن یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	ح۱۳۹۰پ. م	?	پسر ایگه هلکی	همزمان با کوریگلزو یکم شاه کاسی بابل
۹۲	کیدین هوتران یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر پلرایشن یکم^[۱۵]
۹۳	اترکیته دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر ایگه هلکی
۹۴	هومبان نومنه یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	ح۱۳۷۰پ. م	?	پسر اترکیته دوم	همزمان با بورنه بوریش دوم شاه کاسی بابل
۹۵	اونتاش ناپیریشا	شاه انشان و شوش	? - ?	ح۱۳۴۰پ. م	?	پسر هومبان نومنه یکم
۹۶	کیدین هوتران دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر اونتش نپیریشه^[۱۵]
۹۷	نپیریشه اونتش (یا هومبان اونتش)		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر کیدین هوتران دوم^[۱۵]
۹۸	پلرایشن دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
۹۹	اونپتر نپیریشه (یا اونپتر هومبان)		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر پلرایشن دوم
۱۰۰	کیدین هوتران سوم		شاه انشان و شوش	? - ?	ح۱۲۲۴پ. م	ح۱۲۱۷پ. م	پسر پلرایشن دوم	همزمان با انلیل ندین شومی و ادد شومه ایدینه شاهان کاسی بابل^[۱۳]
خاندان شوتروکی،^[۱۲] حدود ۱۲۰۰ تا حدود ۹۷۰ پیش از میلاد
۱۰۱	هلوتوش این شوشینک		شاه انشان و شوش	? - ?	ح۱۲۰۰پ. م	?	?
۱۰۲	شوتروک نهونته یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	پیش از ۱۱۵۸پ. م	پس از ۱۱۵۸پ. م	پسر هلوتوش این شوشینک
۱۰۳	کوتیرنهونته دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	پیش از ۱۱۵۵پ. م	پس از ۱۱۵۵پ. م	پسر شوتروک نهونته یکم
۱۰۴	شیلهک اینشوشینک یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	پسر کوتیرنونته دوم
۱۰۵	هوته لوتوش این شوشینک		شاه انشان و شوش	? - ?	پیش از ۱۱۱۰پ. م	پس از ۱۱۱۰پ. م	پسر کوتیرنهونته دوم
۱۰۶	شیلهینه همرو لکمر		شاه انشان و شوش	? - ?	پس از ۱۱۱۰پ. م	?	پسر شیلهک این شوشینک یکم
۱۰۷	هومبان نومنه دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	آغاز سده ۱۱پ. م	?	?
۱۰۸	شوتروک نهونته دوم		شاه انشان و شوش	? - ?	میانه سده ۱۱پ. م	?	پسر هومبان نومنه دوم
۱۰۹	شوتور نهونته یکم		شاه انشان و شوش	? - ?	میانه سده ۱۱پ. م	?	پسر هومبان نومنه دوم
۱۱۰	مربیتی اپله اصر^[۱۶]		"فرزند" ایلام	? - ?	پیش از ۹۸۳پ. م	پس از ۹۷۸پ. م	?
۱۱۱	اکشیر شیموت		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
۱۱۲	اکشیرنهونته		شاه انشان و شوش	? - ?	?	?	?
۱۱۳	کره ایندش		شاه عیلام	? - ?	?	?	?
خاندان هومبان تهره (نوایلامیان)،^[۱۷] حدود ۸۳۰ تا حدود ۶۴۰ پیش از میلاد
	شاه ناشناس ایلام		شاه انشان و شوش	? - ?	پیش از ۸۲۱پ. م	پس از ۸۲۱پ. م	?	همزمان با شمشی ادد پنجم شاه آشور
۱۱۴	هومبان تهره یکم		شاه ایلام	? - ۷۴۳پ. م	?	۷۴۳پ. م	?
۱۱۵	هومبان نیکش یکم		شاه ایلام	? - ۷۱۷ پ. م	۷۴۳ پ. م	۷۱۷ پ. م	پسر هومبان تهره یکم
۱۱۶	شوتورنهونته دوم		شاه انشان و شوش	? - ۶۹۹ پ. م	۷۱۷ پ. م	۶۹۹ پ. م	پسر (خواهرزاده) هومبان نیکش یکم
۱۱۷	هالوشو اینشوشینک		شاه انشان و شوش	? - اکتبر۶۹۳پ. م	۶۹۹ پ. م	اکتبر۶۹۳پ. م	برادر شوتورنهونته دوم
۱۱۸	کوتیرنهونته سوم		شاه انشان و شوش	? - ژوئیه۶۹۲پ. م	اکتبر۶۹۳پ. م	ژوئیه۶۹۲پ. م	پسر هلوشو این شوشینک
۱۱۹	هومبان نومنه سوم		شاه انشان و شوش	? - فوریه۶۸۸پ. م	ژوئیه۶۹۲پ. م	فوریه۶۸۸پ. م	پسر هلوشو این شوشینک
۱۲۰	هومبان هلتش یکم		شاه انشان و شوش	? - اکتبر۶۸۱پ. م	فوریه۶۸۸پ. م	اکتبر۶۸۱پ. م	پسر هومبان نومنه سوم(؟)
۱۲۱	هومبان هلتش دوم		شاه انشان و شوش	? - سپتامبر۶۷۵پ. م	اکتبر۶۸۱پ. م	سپتامبر۶۷۵پ. م	پسر هومبان هلتش یکم
۱۲۲	اورتک این شوشینک		شاه انشان و شوش	? - ۶۶۳ پ. م	سپتامبر۶۷۵پ. م	۶۶۳ پ. م	برادر هومبان هلتش دوم
	تمتی هومبان این شوشینک یکم		شاه انشان و شوش	? - سپتامبر۶۵۳پ. م	۶۶۳ پ. م	سپتامبر۶۵۳پ. م	برادر اورتک این شوشینک
۱۲۴	هومبان نیکش دوم		شاه انشان و شوش	? - ۶۵۱ پ. م	سپتامبر۶۵۳پ. م	۶۵۱ پ. م	پسر اورتک این شوشینک
۱۲۵	تمه ریتو		شاه انشان و شوش	? - پس از ۶۴۴/۵پ. م	۶۵۲ پ. م	۶۴۹ پ. م	پسر هومبان هپوئه پسر اورتک این شوشینک
۱۲۶	آینده بیبی		شاه انشان و شوش	? - پس از ژوئیه۶۴۸پ. م	۶۴۹ پ. م	پس از ژوئیه۶۴۸پ. م	?
۱۲۷	هومبان هلتش سوم		شاه انشان و شوش	? - پس از ۶۴۴/۵پ. م	پس از ژوئیه۶۴۸پ. م	۶۴۴/۵ پ. م	پسر اته همیتی این شوشینک	از آشوریان شکست خورد و اسیر شد.
۱۲۸	تمه ریتو دوم		شاه انشان و شوش	? - پس از ۶۴۴/۵پ. م	۶۴۷ پ. م	۶۴۷ پ. م	پسر هومبان هپوئه پسر اورتک این شوشینک
۱۲۹	هومبان نیکش سوم		شاه انشان و شوش	? - پس از ۶۴۴/۵پ. م	۶۴۷ پ. م	۶۴۷ پ. م	پسر اته مره هلکی	شاه رقیب
۱۳۰	اومهولومه		شاه انشان و شوش	? - ?	۶۴۷ پ. م	۶۴۷ پ. م	?	شاه رقیب
۱۳۱	ایندتو این شوشینک چهارم		شاه انشان و شوش	? - ?	۶۴۷ پ. م	پس از پائیز۶۴۶پ. م	?	شاه رقیب
۱۳۲	هومبان هپوئه		شاه انشان و شوش	? - ?	۶۴۷ پ. م	۶۴۷ پ. م	?	شاه رقیب
۱۳۳	پائه		شاه انشان و شوش	? - پس از ۶۴۴/۵پ. م	پائیز۶۴۶پ. م	پس از ۶۴۴/۵پ. م	?	شاه رقیب
۱۳۴	شوتورنهونته سوم		شاه انشان و شوش	? - ?	پس از پائیز۶۴۶پ. م	?	پسر ایندتو این شوشینک چهارم	پس از وی پادشاهی انشان به هخامنشیان منتقل شد. اما بازماندگان او تا زمان داریوش بزرگ هخامنشی بر شوش فرمان می‌راندند. نگاه کنید به فهرست شاهان ایلام

بستن

پادشاهی ماد (۷۲۶ تا ۵۵۰ پیش از میلاد)

اطلاعات بیشتر نام, نگارهسکه ...

نام	فرنام	زادروز درگذشت	آغاز سلطنت	پایان سلطنت	خویشاوندی	یادداشت
خاندان ماد،^[۱۸] ۶۷۴ تا ۵۴۹ پیش از میلاد
دیاکو	شاه ماد	نامشخص ۶۷۵ پ.م.	۷۲۷ پ.م.^[۱۹]	۶۷۵ پ.م.		به عنوان نخستین حاکم در ماد شناخته می‌شود.
فرورتیش	شاه ماد	نامشخص ۶۵۳ پ.م.	۶۷۵ پ.م.^[۲۰]	۶۵۳ پ.م.	پسر دیاکو	قبایل پراکنده مادی را متّحد و به یک کشور تبدیل کرد و سرانجام در نبرد با آشوریان کشته شد.
هووخشتره	شاه ماد	نامشخص ۵۸۵ پ.م.	۶۲۵ پ.م.^[۲۱]	۵۸۵ پ.م.	پسر فرورتیش	هووخشتره، نخست سکاها را که پس از مرگ پدرش بر ماد سلطه یافته بودند، شکست داد و پس از آن برای مقابله با آشوریان، نیروی نظامی مجهزی تشکیل داد، در سال ۶۱۴ پیش از میلاد از کوه‌های زاگرس گذشت و ضمن تسخیر آبادی‌های آشوری در سر راه، پایتخت باستانی دولت آشور را در محاصره گرفت. پس از سقوط شهر آشور، نبوپلسر (پادشاه بابل) در شهر آشور به دیدار هووخشتره آمد و در آنجا پیمان دوستی میان ماد و بابل بسته شد. در سال ۶۱۲ پیش از میلاد هووخشتره و نبوپلسر توانستند با حمله به نینوا (پایتخت آشوریان) و فتح آن به عمر امپراتوری آشور خاتمه دهند. پس از فتوحات و پیروزی‌های فراوان، هووخشتره این بار متوجه غرب و لیدیه و شهرهای تجاری یونان باستان در آسیای صغیر شد. وی با الیاتس، پادشاه لیدیه جنگید و توانست سرزمین‌های بالای رود هالیس را تصرف کند. جنگ بین مادها و لیدی‌ها سرانجام در سال ۵۸۵ پیش از میلاد مسیح به‌دلیل خورشیدگرفتگی ناگهانی پایان یافت و هووخشتره هم در همان سال یا سال بعد از آن درگذشت.
ایشتوویگو	شاه ماد	نامشخص نامشخص	۵۸۵ پ.م.	۵۵۰ پ.م.	پسر هووخشتره و پدربزرگ کوروش بزرگ	در طول سلطنت خود مرزهای ماد را گستراند و به‌گفته هرودوت سرانجام از سلطنت خلع شد و کوروش بزرگ به عنوان نخستین شاهنشاه هخامنشی امپراتوری یکپارچه ایران را بنیان گذارد.

بستن

پادشاهی هخامنشی ۷۳۰ تا ۵۵۰ پیش از میلاد

اطلاعات بیشتر نگاره, نام ...

نگاره	نام	خویشاوندی	سلطنت	یادداشت	منبع
دودمان هخامنشی (۷۰۵–۵۵۹ پیش از میلاد)
	هخامنش		حدود ۷۰۵ ق. م	نخستین پادشاه هخامنشی	^[۲۲]
	چیش پیش	فرزند هخامنش	حدود ۶۴۰ ق. م		^[۲۳]
	کوروش یکم	فرزند چیش پیش	حدود ۵۸۰ ق. م		^[۲۴]
	کمبوجیه یکم	فرزند کوروش یکم پدر کوروش بزرگ	حدود ۵۵۰ ق. م		^[۲۵]

بستن

شاهنشاهی هخامنشی^[۲۶] ۵۵۰ تا ۳۲۹ پیش از میلاد

اطلاعات بیشتر نام, نگارهسکه ...

نام	فرنام	زادروز درگذشت	آغاز سلطنت	پایان سلطنت	خویشاوندی	یادداشت	منبع
دودمان هخامنشی، ۵۵۹ تا ۳۲۹ پیش از میلاد
کوروش بزرگ	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، شاه انشان، شاه ماد، شاه بابل، شاه لیدیه، شاه سومر و اکد، شاه چهار گوشهٔ جهان	۶۰۰ پ.م. ۵۳۰ پ.م.	۵۵۹ پ.م.	۵۳۰ پ.م.	پسر کمبوجیه یکم و ماندانا	وی بنیان‌گذار و نخستین شاهنشاه هخامنشی بود که به مدت سی سال، در میانه سال‌های ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر نواحی گسترده‌ای از آسیا حکومت کرد.	^[۲۷]
کمبوجیه دوم	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، شاه بابل، فرعون مصر	نامشخص ۵۲۲ پ.م.	۵۳۰ پ.م.	۵۲۲ پ.م.	پسر کوروش بزرگ و کاساندان	وی دومین شاهنشاه هخامنشی و بنیانگذار دودمان بیست و هفتم مصر بود. کمبوجیه پیش از پادشاهی و در دوران فرمانروایی پدرش، نایب‌السلطنه بوده و پس از مرگ پدرش، جانشین وی شد. او پس از به‌تخت‌نشینی، بیش از هر چیز وقت خود را صرف تهیهٔ مقدمات لشکرکشی به مصر کرد. سپاه کمبوجیه در ماه مه سال ۵۲۵ پیش از میلاد خود را به پلوزیوم رساند و و درنهایت بر سپاه پسامتیخ سوم غلبه کرد و در ماه ژوئن همان سال با پیمودن درهٔ نیل از شمال به جنوب، سراسر مصر را مطیع شاهنشاهی هخامنشی ساخت. کمبوجیه سرانجام در ژوئیهٔ ۵۲۲ پیش از میلاد درگذشت.	^[۲۸]
گئومات	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، شاه بابل، فرعون مصر	نامشخص ۵۲۱ پ.م.	۵۲۲ پ.م.	۵۲۱ پ.م.	شاید پسر کوروش بزرگ	در سال ۵۲۲ پیش از میلاد کمبوجیه در راه بازگشت از مصر می‌میرد. گئومات مغ (بردیای دروغین) با فریبکاری و زورستانی با طرح معرفی خود با نام بردیا فرزند کوروش بزرگ تخت پادشاهی را مالک می‌شود. بعد از آن داریوش بزرگ از خویشاوندان کوروش با یاری جمعی از نجیب‌زادگان پارسی، گئومات را کشت و به پادشاهی رسید.	^[۲۹]
داریوش بزرگ	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، شاه بابل، فرعون مصر	۵۴۹ پ.م. ۴۸۶ پ.م.	۵۲۲ پ.م.	۴۸۶ پ.م.	پسر ویشتاسب و روزگونه	وی در سال ۵۲۲ پیش از میلاد، با کمک چندی از بزرگان هفت خانوادهٔ اشرافی پارسی با کشتن گئومات مغ بر تخت نشست. پس از آن به فرونشاندن شورش‌های درون‌مرزی پرداخت. فرمانروایی شاهنشاهی را استحکام بخشید و سرزمین‌هایی چند به شاهنشاهی افزود. آغاز ساخت پارسه (تخت جمشید) در زمان پادشاهی او بود. از دیگر کارهای او حفر راه آبی بود که دریای سرخ را به رود نیل و از آن سو به دریای مدیترانه پیوند می‌داد. آرامگاه او در دل کوه رحمت در جایی به نام نقش رستم در مرودشت فارس (نزدیک شیراز) است. پس از جهانگیری کوروش بزرگ و کمبوجیه سراسر خاورمیانه و آسیای کوچک جزو قلمرو او محسوب می‌گردید.	^[۳۰]
خشایارشا بزرگ	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، شاه بابل، فرعون مصر	۵۱۹ پ.م. ۴۶۵ پ.م.	۴۸۶ پ.م.	۴۶۵ پ.م.	پسر داریوش یکم و آتوسا		^[۳۱]
اردشیر یکم	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، فرعون مصر	نامشخص ۴۲۴ پ.م.	۴۶۵ پ.م.	۴۲۴ پ.م.	پسر خشایارشا و آمستریس		^[۳۲]
خشایارشا دوم	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، فرعون مصر	نامشخص ۴۲۳ پ.م.	۴۲۴ پ.م.	۴۲۴ پ.م.	پسر اردشیر یکم و داماسپیا		^[۳۳]
سغدیانه	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، فرعون مصر	نامشخص نامشخص	۴۲۴ پ.م.	۴۲۳ پ.م.	پسر اردشیر یکم و آلوگونه		^[۳۴]
داریوش دوم	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، فرعون مصر	نامشخص ۴۰۴ پ.م.	۴۲۳ پ.م.	۴۰۴ پ.م.	پسر اردشیر یکم و کسمارتیدن	درحالی که جنگ‌های پلوپونزی به اوج شدت رسیده بود، اسپارت (دولت-شهر یونانی) می‌کوشید که برای از بین بردن حریف خود دولت-شهر آتن از طلای داریوش دوم استفاده کند ولی داریوش می‌دانست که اگر طلاها را با تأخیر به اسپارت برساند جنگ به طول خواهد کشید و ایران خواهد توانست تا هنگامی که یونانیان مشغول جنگند، دولت-شهرهای یونانی آسیای صغیر را دوباره به قلمرو ایران ضمیمه کند.	^[۳۵]
اردشیر دوم	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس	۴۳۵ پ.م. ۳۵۸ پ.م.	۴۰۴ پ.م.	۳۵۸ پ.م.	پسر داریوش دوم و پروشات		^[۳۶]
اردشیر سوم	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، فرعون مصر	۴۰۰ پ.م. ۳۳۸ پ.م.	۳۵۸ پ.م.	۳۳۸ پ.م.	پسر اردشیر دوم و استاتیرا		^[۳۷]
اردشیر چهارم	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، فرعون مصر	۳۵۷ پ.م. ۳۳۶ پ.م.	۳۳۸ پ.م.	۳۳۶ پ.م.	پسر اردشیر سوم و آتوسا		^[۳۸]
داریوش سوم	شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه پارس، فرعون مصر	۳۸۰ پ.م. ۳۳۰ پ.م.	۳۳۶ پ.م.	۳۳۰ پ.م.	پسر آرشام (نوهٔ داریوش دوم) و سی‌سی‌گامبیس (دختر اردشیر دوم)	دراین زمان آریو برزن سعی کرد از پیشروی سپاهیان اسکندر به سوی پارس جلوگیری کند اما کشته شد و داریوش (سوم) فرار کرد و سلسله هخامنشیان به پایان رسید	^[۳۹]

بستن

امپراتوری سلوکی^[۴۰] ۳۳۴ تا ۱۳۸ پیش از میلاد

اطلاعات بیشتر نام, نگارهسکه ...

نام	نگاره سکه	فرنام	زادروز درگذشت	آغاز سلطنت	پایان سلطنت	خویشاوندی	یادداشت
دودمان آرگید، ۳۳۶ تا ۳۰۶ پیش از میلاد
اسکندر مقدونی		باسیلئوس مقدونیه، هژمون اتحادیهٔ هلنی، شاهنشاه پارس، فرعون مصر، ارباب آسیا	۳۵۶ پ.م. ۳۲۳ پ.م.	۳۳۶ پ.م.	۳۲۳ پ.م.	پسر فیلیپ دوم، پادشاه مقدونیه و ملکه المپیاس	پادشاه مقدونیه از ۳۳۶ پیش از میلاد و شاهنشاه ایران از ۳۳۰ پیش از میلاد بود. او در سال ۳۵۶ پیش از میلاد در شهر پلا متولد شد و تا سن شانزده سالگی تحت تعلیم ارسطو قرار داشت. اسکندر توانست تا پیش از رسیدن به سن سی‌سالگی یکی از بزرگ‌ترین امپراتوری‌های جهان باستان را شکل دهد که از دریای یونان تا کوه‌های هیمالیا گسترده بود، وی سرانجام در ۱۰ یا ۱۱ ژوئن ۳۲۳ پ.م. و در سن ۳۲ سالگی در کاخ نبوکدنصر دوم در بابل درگذشت.
فیلیپ سوم		باسیلئوس مقدونیه، هژمون اتحادیهٔ هلنی، شاهنشاه پارس، فرعون مصر، ارباب آسیا	۳۵۶ پ.م. ۳۱۷ پ.م.	۳۲۳ پ.م.	۳۱۷ پ.م.	پسر فیلیپ دوم، پادشاه مقدونیه و ملکه لاریسا	به عنوان جانشین اسکندر تاج‌گذاری کرد و سرانجام توسط المپیاس کشته شد.
اسکندر چهارم		باسیلئوس مقدونیه، هژمون اتحادیهٔ هلنی، شاهنشاه پارس، فرعون مصر، ارباب آسیا	۳۲۳ پ.م. ۳۰۹ پ.م.	۳۲۳ پ.م.	۳۰۹ پ.م.	پسر اسکندر بزرگ و ملکه روشنک	به عنوان جانشین قانونی اسکندر بزرگ در ۳۲۳ پیش از میلاد تاج‌گذاری کرد و سرانجام در حدود سن ۱۴ سالگی به دست کاساندر کشته شد.
دودمان سلوکی، ۳۱۱ تا ۱۲۹ پیش از میلاد
نام	نگاره سکه	فرنام	زادروز درگذشت	آغاز سلطنت	پایان سلطنت	خویشاوندی	یادداشت
سلوکوس یکم		باسیلئوس	ح. ۳۵۸ پ.م. ۲۸۱ پ.م.	۳۰۵ پ.م.	۲۸۱ پ.م.	پسر آنتیوخوس	او سابقاً به عنوان یک ژنرال پیاده‌نظام در ارتش اسکندر خدمت می‌کرد و پس از مرگ زود هنگام اسکندر و در خلال جنگ‌های دیادوخوی، موفق شد بر بخش بزرگی از امپراتوری اسکندر دست یابد و در نهایت امپراتوری سلوکی را بنیاد گذارد.
آنتیوخوس یکم		باسیلئوس	ح. ۳۲۴ پ.م. ۲۶۱ پ.م.	۲۸۱ پ.م.	۲۶۱ پ.م.	پسر سلوکوس یکم
آنتیوخوس دوم		باسیلئوس	ح. ۲۸۶ پ.م. ۲۴۶ پ.م.	۲۶۱ پ.م.	۲۴۶ پ.م.	پسر آنتیوخوس یکم
سلوکوس دوم		باسیلئوس	ح. ۲۶۵ پ.م. ۲۲۵ پ.م.	۲۴۶ پ.م.	۲۲۵ پ.م.	پسر آنتیوخوس دوم
سلوکوس سوم		باسیلئوس	ح. ۲۴۳ پ.م. ۲23 پ.م.	۲۲۵ پ.م.	۲۲۳ پ.م.	پسر سلوکوس دوم
آنتیوخوس سوم		باسیلئوس مگاس	ح. ۲۴۱ پ.م. ۱۸۷ پ.م.	۲۲۲ پ.م.	۱۸۷ پ.م.	پسر سلوکوس دوم
سلوکوس چهارم		باسیلئوس	ح. ۲۱۸ پ.م. ۱۷۵ پ.م.	۱۸۷ پ.م.	۱۷۵ پ.م.	پسر آنتیوخوس سوم

بستن

پادشاهی اشکانی ۲۴۷ تا ۱۷۱ پیش از میلاد

اطلاعات بیشتر پرتره, نام پادشاه ...

پرتره	نام پادشاه	لقب	یادداشت	سلطنت	مرگ
فهرست شاهان محلی اشکانی
	اشک یکم 𐭀𐭓𐭔𐭊 (Arsak)	پادشاه	رهبر قبیله پرنی که آندروگوراس ساتراپ پارت را شکست داد و خود را پادشاه پارت خواند و علیه سلوکیان قیام کرد.	۲۴۷ پ. م - ۲۱۷ پ. م	۲۱۷ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد.
	اشک دوم 𐭀𐭓𐭔𐭊 (Arsak)	پادشاه	پسر اشک یکم. او ابتدا همدان و ری را تصرف کرد اما از آنتیوخوس سوم شکست خورد و در نتیجه صلح نامه پادشاه پارت شناخته شد.	۲۱۷ پ. م - ۱۹۱ پ. م	۱۹۱ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد
	اشک سوم	شاه اشکانی، فریاپت	نوه برادر اشک یکم یا فرزند اشک دوم. وی موفق شد حکومت اشکانی را از زیر سلطه سلوکیان خارج سازد.	۱۹۱ پ. م - ۱۷۷ پ. م	۱۷۷ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد.
	فرهاد یکم 𐭐𐭓𐭇𐭕 (Frahat)	پادشاه، شاه اشکانی	پسر اشک سوم. در زمان حکومت وی تپورستان فتح شد.	۱۷۶ پ. م - ۱۷۱ پ. م	۱۷۱ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد.

بستن

شاهنشاهی اشکانی^[۴۱] ۱۷۱ پیش از میلاد تا ۲۲۸ میلادی

اطلاعات بیشتر پرتره, نام پادشاه ...

پرتره	نام پادشاه	لقب	یادداشت	سلطنت	مرگ
فهرست شاهنشاهان اشکانی
	مهرداد یکم (بزرگ) 𐭌𐭄𐭓𐭃𐭕 (Mihrdat)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی، یونانی دوست	پسر اشک سوم. فتوحات او دولت اشکانی را از یک پادشاهی کوچک به یک شاهنشاهی جهانی تبدیل کرد. او اولین پادشاه اشکانی است که عنوان پادشاهان هخامنشی، شاهنشاه را برای خود برگزید و با تصرف سلوکیه با این عنوان تاج گذاری کرد.	۱۷۱ پ. م - ۱۳۲ پ. م	۱۳۲ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد.
	فرهاد دوم 𐭐𐭓𐭇𐭕 (Frahat)	شاه بزرگ، شاه اشکانی، یونانی دوست	پسر مهرداد یکم، در اوایل سلطنت به دلیل پایین بودن سن، ملکه رینون اداره حکومت را بر عهده داشت. وی در نبرد، آنتیوخوس هفتم را شکست داد.	۱۳۲ پ. م - ۱۲۷ پ. م	۱۲۷ پ م طی مقابله با تهاجمات سکاهای شرقی و یوئه چی‌ها کشته شد.
	اردوان یکم 𐭍𐭐𐭕𐭓 (Ardawan)	شاه بزرگ، شاه اشکانی، یونانی دوست	پسر اشک سوم فریاپت.	۱۲۷ پ. م - ۱۲۴ پ. م	۱۲۴ پ. م در نبرد با سکاهای مهاجم کشته شد.
	مهرداد دوم بزرگ 𐭌𐭄𐭓𐭃𐭕 (Mihrdat)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر اردوان یکم، زمانی که او به سلطنت رسید حکومت اشکانی در نابسامانی به سر می‌برد وی با دلاوری و درایت تمام نواحی اشغال شده را پس گرفت و مرزهای ایران را در شرق تا کوه‌های هیمالیا و در غرب تا میان رودان رساند. او از لقب شاهنشاه استفاده کرد و این لقب تا زمان ساسانیان مورد استفاده شاهان اشکانی بود.	۱۲۴ پ. م - ۹۱ پ. م	۹۱ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد.
	گودرز یکم 𐭂𐭅𐭕𐭓𐭆 (Godarz)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر مهرداد دوم، او علیه پدرش قیام کرد	۹۱ پ. م - ۸۷ پ. م	۸۷ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد.
	مهرداد سوم 𐭌𐭄𐭓𐭃𐭕 (Mihrdat)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر مهرداد دوم.^[۴۲]^[۴۳]^[۴۴] به نبرد با برادرش گودرز و برادرزاده اش ارد یکم پرداخت و پس از مرگ برادرش سلطنت را غصب کرد.	۸۷ پ. م - ۸۰ پ. م	۸۰ پ. م از سرنوشت و نحوه مرگش اطلاع دقیقی در دست نیست.
	ارد یکم	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر گودرز یکم	۸۰ پ. م - ۷۵ پ. م	۷۵ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد
	سیناتروک	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر مهرداد دوم، با کمک سکاها و در میانسالی به سلطنت رسید	۷۵ پ. م - ۶۹ پ. م	۶۹ پ. م به مرگ طبیعی فوت شد.
	فرهاد سوم 𐭐𐭓𐭇𐭕 (Frahat)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر سیناتروک	۶۹ پ. م - ۵۷ پ. م	۵۷ پ. م به دست فرزندانش مسموم و کشته شد.
	مهرداد چهارم 𐭌𐭄𐭓𐭃𐭕 (Mihrdat)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر فرهاد سوم	۵۷ پ م - ۵۴ پ. م	۵۴ پ. م به دست برادرش ارد دوم کشته شد.
	ارد دوم	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر فرهاد سوم، در زمان او سرزمین‌های بسیاری به قلمرو اشکانیان اضافه شد، و جنگ‌های زیادی با روم رخ داد که نبرد حران اولین آن‌ها بود. ارد پایتخت اشکانیان را به تیسفون منتقل کرد.	۵۴ پ. م - ۳۷ پ. م	۳۷ پ. م او تاج و تخت سلطنت را به پسرش فرهاد چهارم منتقل کرد اما بعد از مدتی به دستور پسرش در خواب خفه شد
	فرهاد چهارم 𐭐𐭓𐭇𐭕 (Frahat)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر ارد دوم، او در طول حکومتش توسط تیرداد برکنار شد اما بعداً دوباره به سلطنت رسید.	۳۷ پ. م - ۲ پ. م	۲ پ. م به دست همسر و پسرش مسموم و کشته شد.
	موزا	شهبانو	همسر فرهاد چهارم، او حکومت را به صورت مشترک با پسرش اداره می‌کرد.	۲ پ. م - ۲ م	۲ میلادی، به همراه پسرش توسط اشراف کشته شد.
	فرهاد پنجم یا فرهادک 𐭐𐭓𐭇𐭕 (Frahat)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر فرهاد چهارم، او حکومت را به صورت مشترک با مادرش اداره می‌کرد.	۲ پ. م - ۲ م	۲ میلادی، به همراه مادرش توسط اشراف کشته شد.
	ارد سوم	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	یک شاهزاده اشکانی احتمالاً پسر فرهاد چهارم	۲ میلادی - ۶ میلادی	۶ میلادی، توسط اشراف برکنار شد.
	بهنام یکم	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر ارد سوم	۶ میلادی - ۱۲ میلادی	۱۹ میلادی، به دلیل فرار از حبس کشته شد.
	اردوان دوم 𐭍𐭐𐭕𐭓 (Ardawan)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	نوه دختری فرهاد چهارم.	۱۰ میلادی - ۴۰ میلادی	۴۰ میلادی، به دلیل ناشناخته فوت شد.
	وردان یکم	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر اردوان دوم، همزمان با او گودرز دوم ادعای سلطنت داشت.	۴۰ میلادی - ۴۷ میلادی	۴۷ میلادی، توسط اشراف ترور شد.
	گودرز دوم 𐭂𐭅𐭕𐭓𐭆 (Godarz)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر اردوان دوم، وی در زمان برادرش ادعای سلطنت داشت و با مرگ او تنها شاه اشکانی شد.	۴۰ میلادی - ۵۱ میلادی	۵۱ میلادی، به خاطر تندخویی به قتل رسید.
	ونن دوم	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	برادر اردوان دوم، او تنها چند ماه سلطنت کرد.	۵۱ میلادی	۵۱ میلادی، به مرگ طبیعی فوت شد.
	بلاش یکم 𐭅𐭋𐭂𐭔 (WalaΓs)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بهنام دوم، در طول سلطنت وی آداب و رسوم ایرانی بیش از پیش احیا شد و فرهنگ هلنی از بین رفت.	۵۱ میلادی - ۷۸ میلادی	۷۸ میلادی، به مرگ طبیعی فوت شد.
	وردان دوم	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بلاش یکم، وی علیه پدرش قیام کرد و فقط بر بخش کوچکی از سرزمین اشکانیان تسلط یافت	۵۵ میلادی - ۵۸ میلادی	نامشخص
	پاکور دوم	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بلاش یکم	۷۸ میلادی - ۱۱۰ میلادی	۱۱۰ میلادی
	بلاش دوم 𐭅𐭋𐭂𐭔 (WalaΓs)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بلاش یکم، رقیب پاکور دوم در سلطنت	۷۸ میلادی - ۸۰ میلادی	۸۰ میلادی، در جنگ با پاکور دوم کشته شد.
	اردوان سوم 𐭍𐭐𐭕𐭓 (Ardawan)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بلاش یکم، رقیب پاکور دوم در سلطنت	۸۰ میلادی - ۸۱ میلادی	۸۱ میلادی در جنگ با پاکور دوم کشته شد.
	خسرو یکم 𐭇𐭅𐭎𐭓𐭅 (Husrow)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بهنام دوم، پادشاه بخشی از سرزمین اشکانی و رقیب پاکور دوم و بلاش سوم.	۱۰۹ میلادی - ۱۲۹ میلادی	۱۲۹ پس از میلاد به مرگ طبیعی فوت کرد.
	بلاش سوم 𐭅𐭋𐭂𐭔 (WalaΓs)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بلاش دوم	۱۱۰ میلادی - ۱۴۷ میلادی	۱۴۷ میلادی
	مهرداد پنجم 𐭌𐭄𐭓𐭃𐭕 (Mihrdat)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر پاکور دوم	۱۲۹ میلادی - ۱۴۰ میلادی	۱۴۰ میلادی، در حمله به پادشاهی کوماژن کشته شد.
	بلاش چهارم 𐭅𐭋𐭂𐭔 (Walaγš)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر مهرداد پنجم	۱۴۷ میلادی – ۱۹۱ میلادی	۱۹۱ میلادی
	بلاش پنجم 𐭅𐭋𐭂𐭔 (Walaγš)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بلاش چهارم	۱۹۱ میلادی – ۲۰۸ میلادی	۲۰۸ میلادی
	بلاش ششم 𐭅𐭋𐭂𐭔 (Walaγš)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بلاش پنجم، تا سال ۲۱۳ تنها شاه اشکانی بود اما بعداً تنها پادشاه بخش کوچکی از سرزمین اشکانیان بود	۲۰۸ میلادی – ۲۲۸ میلادی	۲۲۸ میلادی، در جنگ با ساسانیان شکست خورد و کشته شد.
	اردوان چهارم 𐭍𐭐𐭕𐭓 (Ardawān)	شاهنشاه، شاه بزرگ، شاه اشکانی	پسر بلاش پنجم، از سال ۲۱۳ شاه بخش وسیعی از سرزمین اشکانیان بود. وی در جنگ با امپراتوری روم پیروز شد اما در نهایت در جنگ با ساسانیان شکست خورد.	۲۱۳ میلادی – ۲۲۴ میلادی	۲۲۴ میلادی در نبرد هرمزدگان توسط اردشیر بابکان شکست خورد و کشته شد.

بستن

پادشاهی محلی پارس (دست‌نشانده اشکانیان) ۱۳۲ پیش از میلاد تا ۲۲۴ پس از میلاد

اطلاعات اجمالی شاهان پارس, وضعیت ...

شاهان پارس

۱۳۲ پیش از میلاد–۲۲۴ پس از میلاد

گستردگی تقریبی پادشاهی پارس

وضعیت

خراج‌گذار شاهنشاهی اشکانی

پایتخت

اصطخر

زبان(های) رایج

زبان پارسی میانه

دین(ها)

مزدیسنا

حکومت

پادشاهی

شاه

• پس از ۳۳۷ پ. م –؟

بغداد یکم (نخستین)

• ۲۱۱/۲–۲۲۴

اردشیر پنجم (واپسین)

دوره تاریخی

اواخر باستان

• بنیان‌گذاری

۱۳۲ پیش از میلاد

• ضمیمه شاهنشاهی ساسانی شد

۲۲۴ پس از میلاد

واحد پول

درام

پیشین

پسین

فرترکه

پارس (استان ساسانی)

امروز بخشی از

ایران

بستن

شاهان پارس اشاره به پادشاهانی دارد که از حدود ۳۳۷ پیش از میلاد تا ۲۲۴ پس از میلاد، بر منطقه شاه‌نشین پارس، در جنوب ایران، حکومت کردند. این پادشاهان، فرمانروای اشکانی را به عنوان شاهنشاه خود به رسمیت می‌شناختند؛ با این حال در نهایت یکی از آن‌ها (اردشیر بابکان) شورشی را علیه آخرین شاهنشاه اشکانی اردوان پنجم رهبری کرد و شاهنشاهی ساسانی را بنیان نهاد.

اطلاعات بیشتر نام, دوران ...

نام		دوران	نسبت با پادشاه پیشین	یادداشت
۱	دارایان یکم	سال‌های پایانی قرن دوم پیش از میلاد	؟	دست‌نشانده اشکانیان
۲	وادفراداد سوم	سده اول پیش از میلاد	؟	دست‌نشانده اشکانیان
۳	دارایان دوم	سده اول پیش از میلاد	پسر وادفرداد سوم	دست‌نشانده اشکانیان. جمله نوشته شده بر روی سکه: d’ryw mlk brh wtprdt mlk؛ دارایان شاه، پسر وادفرداد شاه
۴	اردشیر دوم	سده اول پیش از میلاد	پسر دارایان دوم	دست‌نشانده اشکانیان؛ توسط برادرش وهشیر یکم کشته شد
۵	وهشیر یکم	سده اول پیش از میلاد	پسر دارایان دوم	دست‌نشانده اشکانیان
۶	پاکور یکم	سده اول میلادی	پسر وهشیر یکم	دست‌نشانده اشکانیان
۷	پاکور دوم	سده اول میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
۸	نامبد	سده اول میلادی	پسر اردشیر دوم	دست‌نشانده اشکانیان
۹	نپاد	سده اول میلادی	پسر نامبد	دست‌نشانده اشکانیان
۱۰	ناشناس	سده اول میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
۱۱	وادفراداد چهارم	سده دوم میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
۱۲	منوچهر یکم	سده دوم میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
۱۳	اردشیر سوم	سده دوم میلادی	پسر منوچهر یکم	دست‌نشانده اشکانیان
۱۴	منوچهر دوم	سده دوم میلادی	پسر اردشیر سوم	دست‌نشانده اشکانیان
۱۵	پاکور سوم	سده دوم میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان
۱۶	منوچهر سوم	سده دوم میلادی	پسر منوچهر دوم	دست‌نشانده اشکانیان
۱۷	اردشیر چهارم	سده دوم میلادی	پسر منوچهر سوم	دست‌نشانده اشکانیان
۱۸	وهشیر دوم	۲۰۶–۲۱۰ میلادی	؟	دست‌نشانده اشکانیان؛ آخرین شاه دودمان بازرنگی
۱۹	شاپور	سده سوم میلادی	برادر اردشیر یکم ساسانی	دست‌نشانده اشکانیان
۲۰	اردشیر پنجم (اردشیر یکم ساسانی)	سده سوم میلادی	نخستین شاهنشاه ایران از دودمان ساسانی	دست‌نشانده اشکانیان

بستن

شاهنشاهی ساسانی^[۴۵] ۲۲۴ تا ۶۵۲ میلادی

اطلاعات بیشتر نام دیهیمی, نام مهادین به زبان پهلوی ...

نام دیهیمی	نام مهادین به زبان پهلوی	نگاره	فرنام	زادروز- مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
شاهنشاهان ساسانی، ۲۲۴ تا ۶۵۲ میلادی
اردشیر یکم	اَرْتَخْشَتْرَ 𐭠𐭥𐭲𐭧𐭱𐭲𐭥		اردشیر پاپکان، شاه بزرگ شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: سپتامبر ۲۴۲ - به مرگ طبیعی فوت کرد	ح. ۲۱۲ میلادی به عنوان شاه پارس و از ۲۸ آوریل ۲۲۴. م به عنوان شاهنشاه ایران	سپتامبر ۲۴۲ میلادی	پسر پاپک شاه پارس پسر ساسان موبد آتشکده آناهیتا در استخر	نخست شاه ایالت پارس بود و سپس با شکست دادن اردوان پنجم آخرین شاه اشکانی شاهنشاه ایران شد و شاهنشاهی ساسانی را بنیان گزاری کرد
شاپور یکم	شَهْپُوهْرْ 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩		شاه بزرگ شاهنشاه ایران و انیران	مرگ مه ۲۷۰. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	۱۲ آوریل ۲۴۰. م	مه ۲۷۰. م	پسر اردشیر یکم	در زمان زندگی پدر بر تخت نشست. غلبه و پیروزی شاپور یکم بر سه امپراتور روم، کشته شدن گوردیان سوم، اسارت والرین و زانو زدن وی در مقابل شاپور یکم و باج گرفتن از فیلیپ عرب
هرمز یکم	اَئُوهُرْمَزْدَ اَرْتَخْشَتْرَ 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣		اَپرینَک شاه بزرگ ارمنان شاه (شاه ارمنستان) شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: ژوئن ۲۷۱. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	مه ۲۷۰. م	ژوئن ۲۷۱. م	پسر شاپور یکم	در کنار پدر خود، در جنگ‌های روم و ارمنستان دلاوری‌های بسیاری از خود نشان داده بود. پس از شاپور یکم، شاهنشاه ایران شد
بهرام یکم	وَرَهْرانْ 𐭥𐭫𐭧𐭫𐭠𐭭		گیلان شاه کرمانشاه شاه بزرگ شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: سپتامبر ۲۷۴. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	ژوئن ۲۷۱. م	سپتامبر ۲۷۴. م	پسر شاپور یکم	در زمان فرمانروایی شاپور یکم، بهرام به عنوان شهربان گیلان و با عنوان گیلانشاه خدمت کرد. بهرام بعد از مرگ برادرش هرمز یکم با حمایت کرتیر موبد موبدان به سلطنت رسید و با برادرش نرسه به توافق رسید تا او عنوان ارمنشاه را نگه دارد. مانی در زمان او اعدام شد.
بهرام دوم	وَرَهْرانْ 𐭥𐭫𐭧𐭫𐭠𐭭		شاه بزرگ شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: از ۲۹۳. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	سپتامبر ۲۷۴. م	۲۹۳. م	پسر بهرام یکم	بهرام دوم نخستین شاهنشاهی بود که با تصویر همسر و فرزندش سکه زد. بهرام با امپراتور جدید روم، دیوکلسین صلح کرد. ایران بخشی از غرب ارمنستان را در اختیار رومیان قرار داد و بخش‌های باقی‌مانده آن سرزمین کماکان تحت فرمان نرسه باقی ماند.
بهرام سوم	وَرَهْرانْ 𐭥𐭫𐭧𐭫𐭠𐭭		سکانشاه شاهنشاه ایران و انیران	مرگ:؟	۲۹۳م	۲۹۳م	پسر بهرام دوم	در رقابت بر سر پادشاهی، از نرسی، عموی پدرش شکست خورد.
نرسی	نَرْسِهْ 𐭭𐭥𐭮𐭧𐭩		سکان شاه بزرگ ارمنان شاه شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: سپتامبر ۳۰۲. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	۲۹۳. م	سپتامبر ۳۰۲. م	پسر شاپور یکم	در برخورد با رومیان بر سر مسئله ارمنستان، در نبرد ساتالا از گالریوس، فرمانده رومی، شکست خورد تا با اسیر شدن خانواده‌اش مجبور به پذیرش عهدنامه نصیبین شود. وی پس از مدتی از مقام شاهنشاهی کناره گرفت.
هرمز دوم	اَئُوهُرمَزْدْ 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣		شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: فوریهٔ ۳۰۹. م - به دست وزرگان کشته شد	سپتامبر ۳۰۲. م	فوریهٔ ۳۰۹. م	پسر نرسی	در دوران او تیرداد سوم شاه ارمنستان که پس از شکست ایران از روم، از ایران جدا شده بود به صورت رسمی مسیحیت را به عنوان دین رسمی خود اعلام کرد
آذرنرسی	آتورنَرْسِهْ		شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: مارس ۳۰۹. م - به دست وزرگان عزل و کشته شد	فوریهٔ ۳۰۹. م	مارس ۳۰۹. م	پسر هرمز دوم	آذر نرسه یکی از پسران هرمز دوم و از زن اول او بود که بعد از پدر برتخت نشست؛ ولی چون اعیان و نجبای مملکت را ناراضی نمود، پس از چند ماه از سلطنت خلع و کشته شد
شاپور دوم	شَهْپُوهْرْ 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩		هویَه سُنبا (به تازی: ذوالاکتاف)، شاه بزرگ شاهنشاه ایران و انیران	تولد: ۳۰۹. م مرگ: ۳۷۹. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	۳۰۹. م	۳۷۹. م	پسر هرمز دوم	او پسر هرمز دوم و مدت سلطنت او هفتاد سال بود. فتنهٔ قبایل عرب را فرونشاند و امنیت را در مرزهای شاهنشاهی برقرار کرد. قدرت وزرگان ساسانی را کاهش داد. پیروزی بر ژولیان امپراتور روم قلمروهای از دست رفته طی عهدنامه نصیبین را بازپس گرفت
اردشیر دوم	اَرْتَخْشَتْرَ 𐭠𐭥𐭲𐭧𐭱𐭲𐭥		شاه آدیابن (نخوردشیرگان) شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: ۳۸۳. م - به دست وزرگان کشته شد	۳۷۹. م	۳۸۳. م	برادر شاپور دوم	او که برادر شاپور دوم بود، در زمان شاهنشاهی برادرش به عنوان شاه آدیابن (نخوردشیرگان) خدمت کرد و در جنگ‌های شاپور در برابر رومیان نیز حاضر بود.
شاپور سوم	شَهْپُوهْرْ 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩		شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: دسامبر ۳۸۸. م - به دست وزرگان به قتل رسید	۳۸۳. م	۳۸۸. م	پسر شاپور دوم	امضای توافق میان ایران و روم در رابطه با مسئله ارمنستان و تقسیم آن به دو بخش شرقی و غربی - بخش شرقی پادشاهی ارمنستان که وسیع‌تر بود، به ایران رسید. شاهنشاه ایران یک شاهزاده اشکانی و البته مسیحی به نام خسرو را به عنوان شاه ارمنستان شرقی برگزید
بهرام چهارم	وَرَهْرانْ 𐭥𐭫𐭧𐭫𐭠𐭭		کرمانشاه بزرگ کوشانشاه شاه بزرگ شاهنشاه ایران و انیران	مرگ: ۳۹۹. م - به دست وزرگان به قتل رسید	۳۸۸. م	۳۹۹. م	پسر شاپور دوم	بسته شدن پیمان صلح با روم، شاید بدان سبب که موبدان را از تعقیب و آزار مسیحیان آن حدود، بازمی‌داشت منجر به ناخرسندی آنها، از بهرام شد.
یزدگرد یکم	یَزْدَکِرْتُ 𐭩𐭦𐭣𐭪𐭥𐭲𐭩		رامشهر شاه بزرگ شاهنشاه ایران (درباریان و روحانیان زرتشتی وی را بزه کار می‌خواندند)^[۴۶]	مرگ: ۴۲۰. م - به دست وزرگان به قتل رسید	۳۹۹. م	۴۲۰. م	پسر شاپور سوم	آزادی مذهبی دیگر ادیان، صلح طولانی مدت با روم، کفالت تئودئوس دوم امپراتور روم شرقی، سرکوب و قتل وزرگان، مقابله با هجوم هپتالیان به مرزهای شرقی و هون‌ها به مرزهای شمالی
شاپور چهارم	شَهْپُوهْرْ 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩		بزرگ ارمنان شاه شاهنشاه ایران	مرگ ۴۲۰. م - به دست وزرگان به قتل رسید	۴۲۰. م	۴۲۰. م	پسر یزدگرد یکم	وی در زمان فرمانروایی پدرش یزدگرد یکم، شاه ارمنستان بود
خسرو	خسرو زورستان		شاهنشاه ایران	؟	۴۲۰. م	۴۲۰. م - در رقابت با پسرعمویش بهرام پنجم بر سر سلطنت شکست خورد	پسر بهرام چهارم	وزرگان بعد از کشته شدن یزدگرد یکم و پسرش شاپور چهارم، خسرو را به شاهی برگزیدند
بهرام پنجم	وَرَهْرانْ 𐭥𐭫𐭧𐭫𐭠𐭭		گور، شاهنشاه ایران	تولد: ۳۷۷ یا ۴۰۰. م مرگ: ۲۰ ژوئن ۴۳۸. م	۴۲۰. م	۲۰ ژوئن ۴۳۸. م - به دست وزرگان در شکارگاه به قتل رسید	پسر یزدگرد یکم	ادامه صلح با روم، رسیدگی به امور مردم و رفاه آنان
یزدگرد دوم	یَزْدَکِرْتُ 𐭩𐭦𐭣𐭪𐭥𐭲𐭩		شاهنشاه ایران	مرگ ۱۵ دسامبر ۴۵۷. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	۲۰ ژوئن ۴۳۸. م	۱۵ دسامبر ۴۵۷. م	پسر بهرام پنجم	سختگیری‌های شدید مذهبی، سرکوب شورش ارمنستان در نبرد آوارایر
هرمز سوم	اَئوهُرْمَزْدَ 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣		کوشانشاه شاهنشاه ایران	مرگ: ۴۵۹. م - در جنگ بر سر قدرت به دست برادرش پیروز یکم کشته شد	۴۵۷. م	۴۵۹. م	پسر یزدگرد دوم
پیروز یکم	پیروئوزَت 𐭯𐭩𐭫𐭥𐭰		سکانشاه بزرگ کوشانشاه شاه بزرگ شاهنشاه ایران	مرگ: ژانویهٔ ۴۸۴. م - در نبرد هرات (۴۸۴ میلادی) با هپتالیان در مرزهای شرقی قلمروی ساسانی کشته شد	۴۵۹. م	ژانویهٔ ۴۸۴. م	پسر یزدگرد دوم	ادامه مقابله با هجوم کیداریان به مرزهای شرقی ساسانیان که از زمان پدرش یزدگرد دوم آغاز شده بود، مقابله با هجوم هپتالیان به مرزهای شرقی ساسانیان که از زمان پدرش یزدگرد دوم آغاز شده بود
بلاش	وُلْگشْ، بهداد		شاهنشاه ایران	مرگ: ۴۸۸. م - به دست وزرگان کشته شد	فوریهٔ ۴۸۴. م	۴۸۸. م	پسر یزدگرد دوم
کواد یکم	کَوات، 𐭪𐭥𐭠𐭲		شاه بزرگ شاهنشاه ایران	تولد :ژوئن ۴۴۹ یا ۴۷۲ مرگ :۱۳ سپتامبر ۵۳۱. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	دور اول: ۴۸۸–۴۹۶. م	۴۹۶. م	پسر پیروز یکم	ظهور مزدک و طرفداری از وی، در پی شورش مردم و وزرگان، برکنار و زندانی شد.
جاماسب	زاماسْبَ		شاهنشاه ایران		۴۹۶. م	۴۹۹. م	پسر پیروز یکم	در پی فرار برادرش قباد از زندان، از سلطنت کناره‌گیری و به حکومت طبرستان منصوب شد
کواد یکم	کَوات، 𐭪𐭥𐭠𐭲		شاهنشاه	تولد: ژوئن ۴۴۹ یا ۴۷۲. م مرگ: ۱۳ سپتامبر ۵۳۱. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	دوره دوم: ۴۹۹. م	۱۳ سپتامبر ۵۳۱. م	پسر پیروز یکم	پادشاهی دوباره، آغاز جنگ با روم شرقی که تا دوران خسرو پرویز ادامه داشت
خسرو یکم	خُسْراوْ 𐭧𐭥𐭮𐭫𐭥𐭣𐭩 hwslwb		گیلانشاه، انوشیروان، دادگر، شاه بزرگ شاهنشاه ایران	تولد: ۵۰۵. م مرگ :۳۱ ژانویهٔ ۵۷۹. م - به مرگ طبیعی فوت کرد	۱۳ سپتامبر ۵۳۱. م	۳۱ ژانویهٔ ۵۷۹. م	پسر کواد یکم	اصلاحات در امور اقتصادی، سیاسی کشور، بازسازی ارتش و تقسیم قلمروی ساسانی به چهار قسمت نظامی که مسئولیت هر قسمت را یک اسپهبد بر عهده داشت، نبرد با روم شرقی و تصرف انطاکیه، سرکوب شدید مزدکیان
هرمز چهارم	اَهورْمَزْدَ 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣		ترکزاد، شاهنشاه ایران	تولد: حدود ۵۵۵. م مرگ: ۵۹۰. م - به دست برادران همسرش گستهم و وندوی برکنار و چند روز پس از آن کشته شد	۳۱ ژانویهٔ ۵۷۹. م	۵ سپتامبر ۵۹۰. م	پسر خسرو یکم
خاندان مهران، ۵۹۰ تا ۵۹۱ میلادی
نام دیهیمی	نام مهادین به زبان پهلوی	نگاره	فرنام	زادروز- مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
بهرام ششم	وَرَهْرانْ 𐭥𐭫𐭧𐭫𐭠𐭭		مهران، چوبینه، شاهنشاه ایران (غاصب سلطنت)	مرگ: ح۵۹۲. م در ترکستان - با زمینه‌چینی خسروپرویز و به دست همسر خاقان ترک، مسموم و کشته شد.	سپتامبر ۵۹۰. م	بهار ۵۹۱. م	پسر بهرام گشنسب از خاندان مهران	کودتا علیه هرمز چهارم و سپس خسروپرویز، سلطنت را غصب و خود را شاهنشاه ایران نامید
خاندان اسپهبدان، ۵۹۴ تا ۶۰۰ میلادی^[۴۷]
نام دیهیمی	نام مهادین به زبان پهلوی	نگاره	فرنام	زادروز- مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
گستهم	ویستَهم		پیروز، فرخ، شاهنشاه ایران (مدعی سلطنت)	مرگ ۶۰۰. م - به دست همسرش گردیه^[۴۸] (خواهر بهرام چوبین که بعدها به همسری خسرو دوم درآمد) کشته شد.	۵۹۴. م	۶۰۰. م	پسر شاپور از خاندان اسپهبدان	به همراه برادرش وندوی علیه شوهرخواهرشان، هرمز چهارم، کودتا و پس از عزل و قتل وی، خواهرزاده‌شان خسروپرویز را به شاهی رساندند اما بعد از کشته شدن برادرش به دست خسروپرویز، در ری ادعای پادشاهی کرد
خاندان ساسانی، ۲۲۴ تا ۶۵۲ میلادی
نام دیهیمی	نام مهادین به زبان پهلوی	نگاره	فرنام	زادروز- مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
خسرو دوم	خُسْراوْ 𐭧𐭥𐭮𐭫𐭥𐭣𐭩		پرویز، شاه بزرگ شاهنشاه ایران	مرگ ۲۹ فوریهٔ ۶۲۸. م - در پی کودتای وزرگان از سلطنت خلع و به دست آنان به قتل رسید	سپتامبر ۵۹۰. م	۲۵ فوریهٔ ۶۲۸. م	پسر هرمز چهارم	سرکوب وزرگان و مدعیان سلطنت مانند بهرام چوبین و دایی‌اش گستهم، آغاز دور جدید نبرد با روم شرقی که ۲۷ سال به طول انجامید که در اوایل با پیروزی‌هایی همراه بود اما در نهایت شکست خورد، تصرف دوباره مصر بعد از هزار سال، محاصره کنستانتینوپل پایتخت بیزانس
کواد دوم	کَوات، شیرویه 𐭪𐭥𐭠𐭲		شاهنشاه ایران	تولد: ۵۹۶. م مرگ: اکتبر ۶۲۸. م - به علت ابتلا به بیماری وبا در تیسفون فوت کرد	۲۵ فوریهٔ ۶۲۸. م	اکتبر ۶۲۸. م	پسر خسرو دوم	کودتا علیه پدرش خسرو دوم، صلح با بیزانس، بازگرداندن صلیب مقدس به مسیحیان
اردشیر سوم	اَرْتَخشَتْرَ، شیرزاد		کوچک، شاهنشاه ایران	تولد :۶۲۱ ۲۷ آوریل ۶۳۰. م - به دست شهربراز کشته شد	اکتبر ۶۲۸. م	۲۷ آوریل ۶۳۰. م	پسر کواد دوم
خاندان مهران، ۶۳۰ تا ۶۳۲ میلادی
نام دیهیمی	نام مهادین به زبان پهلوی	نگاره	فرنام	زادروز- مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
شهربراز	شَهْرَ‌بَرازَ، رومی زَن، پیرگ، مهران		شاهنشاه ایران	مرگ: ۹ ژوئن ۶۳۰. م - به دست وزرگان به قتل رسید	۲۷ آوریل ۶۳۰. م	۹ ژوئن ۶۳۰. م	پسر اردشیر از خاندان مهران	شوهرخواهر خسرو دوم، از سرداران مشهور جنگ‌های بیست‌وهفت ساله و از غاصبان تخت شاهنشاهی ساسانی
شاپور پنجم	شَهْپُوهْرْ 𐭱𐭧𐭯𐭥𐭧𐭥𐭩، شَهْرَ‌بَرازَ، مهران		شاهنشاه ایران		ژوئن ۶۳۰. م	۶۳۰. م	پسر شهربراز و خواهرزاده خسرو دوم	در سال ۶۳۰ میلادی هنگامی که بوران‌دخت در سلطنت دوره نخست خود توسط بزرگان کشور خلع گشت، پسرعمه‌اش، شاپور شهربراز با همکاری چندی از بزرگان خود را پادشاه نامید و برای یک مدت بسیار کوتاه پادشاه ایران شد.
خاندان ساسانی، ۲۲۴ تا ۶۵۲ میلادی
نام دیهیمی	نام مهادین به زبان پهلوی	نگاره	فرنام	زادروز- مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
خسرو سوم	خُسْراوْ 𐭧𐭥𐭮𐭫𐭥𐭣𐭩		کوتاه، شاهنشاه ایران	مرگ پس از ژوئن ۶۳۵. م	۶۲۹. م	۶۳۰. م	پسر کواد پسر هرمز چهارم	سکه‌های نسبتاً کمیاب او ضرب تیسفون، اصطخر و کرمان هستند. نشان می‌دهد که او بر قسمت وسیعی از ایران حکومت کرده از جمله پایتخت ساسانی
جوانشیر			شاهنشاه ایران	مرگ: ۶۳۰. م - به دست وزرگان به قتل رسید	۶۳۰. م	خلع: ۶۳۰. م	پسر خسرو دوم
آزرمیدخت	آذرمیگ‌دُخْت		شهبانوی شهبانوان، بانبشن	۱۶ ژوئن ۶۳۱. م رستم فرخزاد، آذرمیدخت را به تلافی قتل پدرش نابینا و به قتل رساند	۶۳۱. م	۶۳۱. م	دختر خسرو دوم	بعد از پسرعمه‌اش شاپور شهروراز به سلطنت رسید
بوران‌دخت	پُورانْدُخْت		شهبانوی شهبانوان، بانبشن	مرگ اکتبر ۶۳۲. م - توسط جناح پهلو خفه شد (روایت دیگر نقل می‌کند به مرگ طبیعی فوت کرده‌است)	دوره اول حکومت ۱۷ ژوئن ۶۳۰. م	دوره دوم ۶۳۱–۱۶ ژوئن ۶۳۲. م	دختر خسرو دوم	دوره اول حکومت پس از شهر براز و دوره دوم پس از خلع خواهرش آذرمیدخت
پیروز دوم	گُشْنَسْبْ بَندَگ پیروئوزَت 𐭯𐭩𐭫𐭥𐭰		شاهنشاه ایران	مرگ دسامبر ۶۳۱. م- به دست وزرگان به قتل رسید	اکتبر ۶۳۱. م	دسامبر ۶۳۱. م	پسر چهاربخت دختر یزدانزاد پسر خسرو یکم
هرمز پنجم	اَئُوهُرْمَزْد 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣		شاهنشاه ایران	مرگ: ژوئن ۶۳۳. م - به دست رستم فرخزاد کشته شد.	اکتبر ۶۳۱. م	ژوئن ۶۳۳. م	پسر کواد دوم
خسرو چهارم	خُسْراوْ 𐭧𐭥𐭮𐭫𐭥𐭣𐭩 فرخزاد، خره زاد		بختیار، شاهنشاه ایران	مرگ: ژوئن ۶۳۳. م - به دست رستم فرخزاد کشته شد.^[۴۹]	آوریل ۶۳۲. م	ژوئن ۶۳۳. م	پسر خسرو دوم
یزدگرد سوم	یَزْدَکِرْتُ 𐭩𐭦𐭣𐭪𐭥𐭲𐭩		شاهنشاه ایران	تولد: ۶۲۴. م (یا ۷/۶۱۶م) مرگ: ۶۵۲. م - به دست آسیابانی در مرو کشته شد	۱۱ ژوئن ۶۳۳. م	۶۵۲. م	پسر شهریار و نوه خسرو دوم	پس از کشته شدن یزدگرد سوم، ایران توسط اعراب تصرف شد و خاندان ساسانی تا یک سدهٔ بعد از آن تنها در طبرستان و گیلان فرمان راندند.
مدعیان سلطنت ساسانی در شرق ایران،^[۵۰] ۶۵۲ تا پس از ۷۳۱/۷۳۰ میلادی
نام دیهیمی	نام مهادین به زبان پهلوی	نگاره	فرنام	زادروز- مرگ	آغاز شاهی	پایان شاهی	خویشاوندی	یادداشت
پیروز سوم	پیروئوزَت 𐭯𐭩𐭫𐭥𐭰		شاهنشاه	مرگ ۶۷۹/۶۷۸. م	۶۵۲م	۶۷۹/۶۷۸. م	پسر یزدگرد سوم
بهرام هفتم	ورهران (به چینی: آلوهان)		ورجاوند، شاهنشاه	مرگ ۷۱۰. م	۶۵۲. م	۷۱۰. م	پسر یزدگرد سوم
نرسی سوم	نِرسِه (به چینی: نی نیش)		شاه بزرگ		۶۷۹/۶۷۸. م	پس از ۷۰۹/۷۰۸. م	پسر پیروز سوم
خسرو پنجم	خُسْراوْ 𐭧𐭥𐭮𐭫𐭥𐭣𐭩 (به چینی: ژولو)		شاه بزرگ		۷۱۰. م	پس از ۷۳۱/۷۳۰. م	پسر بهرام هفتم

بستن

گاوباریان

گاوباریان، دودمانی از شاهزادگان ساسانی بودند که از سال ۶۴۲ تا سال ۷۶۰ میلادی به مدت ۱۱۹ سال بر مناطق طبرستان و گیلان فرمانروایی کردند.

اطلاعات بیشتر نام, نگارهسکه ...

نام	فرنام	زادروز درگذشت	آغاز سلطنت	پایان سلطنت	خویشاوندی
دودمان گاوباریان، ۶۴۲ تا ۷۶۰ میلادی
گیل گیلانشاه	اسپهبد طبرستان	نامشخص ۶۸۱ م	۶۴۲ م	۶۶۰ م	پسر گیلانشاه
دابویه	اسپهبد طبرستان	نامشخص ۷۱۲ م	۶۶۰ م	۷۱۲ م	پسر گیل گیلانشاه
فرخان بزرگ	اسپهبد طبرستان	نامشخص ۷۲۸ م	۷۱۱ م	۷۲۸ م	پسر دابویه
دادمهر	اسپهبد طبرستان	نامشخص ۷۳۴ م	۷۲۱ م	۷۳۴ م	پسر فرخان بزرگ
فرخان کوچک	اسپهبد طبرستان	نامشخص نامشخص	۷۴۰ م	۷۴۸ م	پسر فرخان بزرگ
خورشید	اسپهبد طبرستان	نامشخص ۷۶۱ م	۷۴۸ م	۷۶۱ م	پسر دادمهر

بستن

باوندیان

شاخه کیوسیه

باو
فرخزاد (۶۵۵-۶۵۱)
ولاش (۶۷۳-۶۵۵)
سهراب یکم (۷۱۷-۶۷۳)
مهرمردان (۷۵۵-۷۱۷)
سهراب دوم (۷۷۲-۷۵۵)
شروین یکم (۸۱۷-۷۷۲)
شهریار یکم (۸۲۵-۸۱۷)
شاپور (۸۲۵)
مازیار (۸۳۹-۸۲۵)
کارن یکم (۸۶۷-۸۳۹)
رستم یکم (۸۹۵-۸۶۷)
شروین دوم (۹۳۰-۸۹۶)
شهریار دوم (۹۶۴-۹۳۰)
دارا
رستم دوم (۹۷۹-۹۶۴)
مرزبان دوره اول (۹۸۶-۹۷۹) دوره دوم (۹۹۸-۹۸۷) دوره سوم (۱۰۰۶-۹۹۸)
شروین سوم (۹۸۶)
شهریار سوم دوره اول (۹۸۷-۹۸۶) دوره دوم (۹۹۸)
جعفر (۱۰۲۷-؟؟؟)
کارن دوم (۱۰۷۴-۱۰۵۷)

شاخه اسپهبدیه

شهریار چهارم (۱۱۱۴-۱۰۷۴)
کارن سوم (۱۱۱۷-۱۱۱۴)
رستم سوم (۱۱۱۸-۱۱۱۷)
علی یکم (۱۱۴۲-۱۱۱۸)
رستم چهارم (۱۱۶۵-۱۱۴۲)
حسن یکم (۱۱۷۳-۱۱۶۵)
اردشیر یکم (۱۲۰۵-۱۱۷۳)
رستم پنجم (۱۲۱۰-۱۲۰۵)

شاخه کینخواریه

اردشیر دوم (۱۲۴۹-۱۲۳۸)
محمد (۱۲۷۱-۱۲۴۹)
علی دوم (۱۲۷۱)
یزدگرد (۱۳۰۰-۱۲۷۱)
شهریار پنجم (۱۳۱۰-۱۳۰۰)
کیخسرو (۱۳۲۸-۱۳۱۰)
شرف‌الملوک (۱۳۳۴-۱۳۲۸)
حسن دوم (۱۳۴۹-۱۳۳۴)