بالاترین سوالات
زمانبندی
چت
دیدگاه

نایب‌السلطنه

از ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد

Remove ads

نایب‌السلطنه مقامی است که به برخی از ملکه‌ها، ملکه‌های مادر، شاهزادگان یا درباریان می‌دهند تا در غیاب شاه یا در روزگار خردسالی شاه امور پادشاهی را اداره کند. گهگاه نیز این عنوان صرفاً جنبهٔ تشریفاتی داشته است.

در ایران و در دورهٔ صفوی گاهی واژهٔ «وکیل‌الدوله» برای این مقام به کار می‌رفت. در اواخر دورهٔ پهلوی، محمدرضا شاه همسر خود شهبانو فرح پهلوی را برای این سمت در نظر گرفت. معنای نایب‌السلطنه در تاریخ ایران نزدیک به واژهٔ Regent در زبان انگلیسی می‌باشد. با این حال در نوشته‌های فارسی گاهی این واژه را همسنگ Viceroy در زبان انگلیسی به کار می‌برند؛ یعنی کسی که مستعمره، شهر، استان یا دولتی را به نمایندگی از پادشاه اداره می‌کند. برای نمونه جرج کرزن را نایب‌السلطنهٔ هندوستان از سوی ملکه ویکتوریا، کوسم سلطان را نایب‌السلطنه عثمانی از سوی مراد چهارم، ابراهیم یکم و محمد چهارم می‌نامند. در انگلیسی واژهٔ Viceregent هر دو مفهوم را پوشش می‌دهد.

Remove ads

نایب‌السلطنه‌ها

خلاصه
دیدگاه

اروپا

آسیا

آفریقا

عثمانی

ایران

ایران صفوی

ایران افشاری

ایران قاجاری

در ایران قاجاری، بیشتر اوقات مقام نایب‌السلطنه به صورت یک عنوان تشریفاتی بود.

منصب (Regent)
لقب تشریفاتی
منصب (Regent)

ایران پهلوی

فرح پهلوی (شهبانو) (همسر محمدرضا شاه) (۱۹۶۰ / ۱۹۷۸ میلادی)(۲۹ اسفند ۱۳۳۹ / ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ هجری شمسی) ←محمدرضا شاه

Remove ads

ژاپن، سِشُو

قانون اساسی ژاپن مصوب ۱۹۴۷ (شووا ۲۲) و قانون فعلی خاندان امپراتوری نیز سیستم نایب‌السلطنه‌ها را تصریح می‌کنند. طبق قانون اساسی ژاپن و قانون خاندان امپراتوری، نایب‌السلطنه یا به زبان ژاپنی سِشّو مقامی است که اعمال حکومتی را به نام امپراتور انجام می‌دهد و در مورد اعمال حکومتی همان اختیارات امپراتور را دارد. نایب‌السلطنه زمانی منصوب می‌شود که امپراتور هنوز به سن قانونی نرسیده باشد[۳] یا زمانی که شورای خاندان امپراتوری تشخیص دهد که امپراتور به دلیل معلولیتی مانند بیماری جدی یا تصادف شدید قادر به انجام اعمال حکومتی نیست.[۴]

Remove ads

یادداشت

  1. دوره اول
  2. دوره دوم
  3. در کودکی درگذشت.
  4. نام «عباس» و لقب «نایب‌السلطنه» را از برادر تنی‌اش که در سال ۱۸۳۹ م درگذشت، به ارث برد.
  5. سفرهای خارجی ناصرالدین‌شاه
  6. سفر خارجی احمدشاه

جستارهای وابسته

منابع

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads